شی جی پینگ رهبر چین، سفر خود به سه کشور اروپایی را امروز با ورود به فرانسه آغاز کرده است.
نشریه آمریکایی نیویورک تایمز در تفسیری پیرامون این سفر نوشته است:
رهبر چین با دقت سه کشور فرانسه، صربستان و مجارستان؛ را انتخاب کرده که به درجات مختلفی از حرکت پکن برای خلق نظم جهانی جدید استقبال میکنند.
در اولین سفر خود به اروپا طی پنج سال گذشته، به نظر می رسد رئیسجمهور چین، شی جیپینگ، قصد دارد فرصتهایی را به دست آورد تا پیوندهای قاره اروپا با ایالات متحده را سست کرده و دنیایی را بدون سلطه آمریکا شکل دهد.
رهبر چین سه کشور را برای بازدید انتخاب کرده است، فرانسه، صربستان و مجارستان، که هر سه به درجهای بر نظم پس از جنگ جهانی دوم آمریکا خرده میگیرند، چین را به عنوان یک وزنه مقابل ضروری میبینند و مشتاق تقویت روابط اقتصادی هستند.
در زمانی که تنشها با بخشهای زیادی از اروپا بر سر نزدیکی بیحد و مرز چین با روسیه علیرغم جنگ در اوکراین، دولت کنترل کننده و فعالیتهای جاسوسی آشکار آن که منجر به دستگیری اخیر چهار نفر در آلمان شده است، بالا گرفته، آقای شی که روز یکشنبه به فرانسه رسید، میخواهد نفوذ روزافزون چین در قاره را نشان دهد و به دنبال آشتی عملگرایانه باشد.
در اروپا، این سفر آزمونی برای موازنه ظریف این قاره بین چین و ایالات متحده خواهد بود و بدون شک در واشنگتن به عنوان تلاشی نه چندان دلچسب از سوی آقای شی برای شکاف در متحدان غربی تلقی خواهد شد. شی در اظهاراتی که به محض رسیدن به پاریس بیان کرد، گفت: روابط چین و فرانسه «الگویی برای جامعه بینالمللی در زمینه همزیستی مسالمتآمیز و همکاری برد-برد بین کشورهای با سیستمهای اجتماعی متفاوت» است.
او همزمانی ورود خود به صربستان در دومین ایستگاه سفرش را با بیستوپنجمین سالگرد بمباران مرگبار سفارت چین در بلگراد در طول جنگ کوزوو تنظیم کرده است. این حمله اشتباه در تاریخ ۷ مه ۱۹۹۹ که کاخ سفید از آن عذرخواهی کرد، سه خبرنگار چینی را کشت و اعتراضات خشمگینی را در اطراف سفارت آمریکا در پکن برانگیخت.
جانکا اورتل، مدیر برنامه آسیا در شورای روابط خارجی اروپا در برلین می گوید: «برای شی، حضور در بلگراد راهی بسیار اقتصادی برای پرسیدن این سوال است که آیا ایالات متحده واقعاً در مورد حقوق بینالملل جدی است»، «و برای پرسیدن این سؤال که چرا تجاوز ناتو برای سایر کشورها مشکلساز است؟»
دولت چین همچنان سالگرد بمباران بلگراد را به یاد می آورد و از آن به عنوان فرصتی برای محکوم کردن آنچه که آن را ریاکاری و زورگویی غرب میبیند، استفاده میکند.
تو شینچوآن، از کالج تجارت در دانشگاه بینالمللی کسبوکار و اقتصاد در پکن گفت: «ایالات متحده همیشه خود را به عنوان رهبر -یا هژمون – جهان میبیند، بنابراین چین را به عنوان رقیب یا دشمنی می بیند که می خواهد هژمونی آن را به چالش بکشد… اتحادیه اروپا [اما] ذهنیت هژمون ندارد.»
سیاست رسمی ۲۷ عضو اتحادیه اروپا چین را به عنوان «شریک همکاری، رقیب اقتصادی و رقیب سیستمی» در نظر می گیرد، اگر چنین سیاستی به نظر کمی پیچیده و شاید متناقض است، به این دلیل است که قاره اروپا بر سر چگونگی تعامل اقتصادی با چین، ریسک امنیت ملی، خطر امنیت سایبری و خطر اقتصادی برای صنایع مختلف، دچار انشعاب شده است.
در ماه مارس، وزیر خارجه چین، وانگ یی، به خبرنگاران گفت که فرمول اروپا کاربردی نیست. «این مانند راننده ای می ماند که به یک تقاطع می رسد و همه چراغ ها همزمان قرمز، زرد و سبز است،» او می گوید: «در این صورت چگونه میتوان رانندگی کرد؟»
حالا، آقای شی میخواهد فقط چراغ سبز را روشن کند.
به همین منظور، اولین و مهمترین توقف شی در فرانسه خواهد بود، جایی که رئیسجمهور امانوئل ماکرون، اغلب ایده ی گولیستی را مطرح کرده است – از جمله ماه گذشته در یک سخنرانی در سوربن – که اروپا «هرگز نباید وابسته به ایالات متحده باشد». رهبر فرانسوی بر این باور است که بقای اتحادیه اروپا به «خودمختاری استراتژیک» و توسعه تابآوری نظامی آن برای تبدیل شدن به «قدرت اروپا» بستگی دارد. او مفهوم «فاصله مساوی» بین چین و ایالات متحده را رد میکند – فرانسه یکی از قدیمیترین متحدان آمریکا است – اما نمی خواهد همه ی تخم مرغ های خود را در یک سبد بگذارد.
همه اینها به گوشهای آقای شی دلنشین است.
فیلیپ لو کور، یک کارشناس برجسته فرانسوی در روابط با چین، می گوید: «ماکرون سعی دارد یک راه سوم را در هرج و مرج جهانی فعلی ایجاد کند.»، «او سعی میکند بر خط باریکی بین دو قدرت عمده جهانی حرکت کند.»
درست بیش از یک سال پیش، ماکرون در جریان سفری به چین، مهماننوازی باشکوهی را تجربه کرد که با اعلامیه سینو-فرانسوی درباره «شراکت استراتژیک جهانی» پایان یافت. رهبر فرانسه، با ااصطلاحات و واژگان چینیها، تصویری از دنیایی چندقطبی را مطرح کرد.
به گفته لو شایه، سفیر چین در فرانسه، در روزنامه خلق؛ حالا، در آستانه سفر شی، چین فرانسه را به عنوان یک قدرت بزرگ ستوده و ابراز امیدواری کرده است روابط آنها «همیشه پیشاپیش روابط چین با کشورهای غربی باشد،»
ماکرون، که اخیراً هشدار داده بود «اروپای ما فانی است» و تنها زمانی نجات مییابد که بتواند «مستقل» شود، روز دوشنبه در پاریس میزبان ضیافت دولتی برای شی خواهد بود و سپس، در یک اقدام شخصی، او را به یکی از مکانهای مورد علاقه دوران کودکیاش در پیرنهها خواهد برد.
روابط و تعامل مثبت و هماهنگ میان این دو مرد به طور اساسی در دیدگاه مشترک آنها که نظم پس از جنگ فرسوده شده و باید با ساختار جدیدی ناشی از تغییر قدرت، جایگزین شود، نهفته است.
نیویورک تایمز شی را «قطعاً سرکوبگرترین و استبدادیترین رهبر چین در تاریخ اخیر»نامیده و نوشته است علیرغم آن و همچنین تشدید تهدیدهای نظامی چین علیه تایوان، میان این دو رهبر فاصلهای ایجاد نشده است.
در شش ماه گذشته، ماکرون به هند و برزیل سفر کرده است تا فرانسه را در میانهی گروه کشورهای در حال توسعه بریکس، که چین نیز جزئی از آن است، و قدرتهای غربی قرار دهد. در زمانی که تنشها بین «جنوب جهانی» و قدرتهای غربی افزایش یافته است، او فرانسه را به عنوان پلی بین آن ها میبیند.
شی بعد از فرانسه در استقبالی گرم به صربستان خواهد رفت، جایی که چین دومین شریک تجاری بزرگ آن است، و مجارستان، جایی که نخستوزیر آن، ویکتور اوربان، از سرمایهگذاریهای عظیم چینی حمایت کرده و از جایگاه خود به عنوان عضو اتحادیه اروپا برای کاهش انتقادات از چین استفاده کرده است. هر دو کشور در برابر قدرت آمریکا مقاومت میکنند.
با وجود روابط دوستانه میان چین و این دو کشور دوست، هنوز تفاوتها و اختلافات جدی بین اروپا و چین وجود دارند.
در سال ۲۰۱۹، زمانی که رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، آخرین بار از این دو کشور بازدید کرد، اقتصاد چین تقریباً هماندازه اقتصاد کل اتحادیه اروپا بود. اما اکنون، اقتصاد چین نسبت به آن زمان تقریباً ۱۵ درصد رشد کرده و بزرگتر شده است.
پاییز گذشته، اتحادیه اروپا تحقیقاتی را آغاز کرد که آیا خودروهای برقی ساخت چین از یارانههای ناعادلانهای بهرهمند شدهاند. انتظار میرود تصمیمگیری در این باره تا این تابستان صورت گیرد. این موضوع باعث تنشهایی با پکن و همچنین با آلمان شده است، که حضورش در بازار خودروی چین به مراتب بیشتر از سایر کشورهای اروپایی است. دست کم نیمی از سود سالانه فولکسواگن از چین به دست می آید.
تولیدکنندگان آلمانی که کارخانه هایی در چین دارند، نگرانند هرگونه وضع تعرفههای اروپایی بر صادرات کارخانه های آن ها در چین به سایر نقاط جهان تأثیر بگذارد، و همچنین باعث واکنش متقابل شود.
رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، اورسولا فون در لاین، در مذاکرات پاریس با آقای شی شرکت خواهد کرد. صدراعظم آلمان، اولاف شولتز، که روابطش با ماکرون متشنج بوده است، هفته گذشته با رئیسجمهور فرانسه در پاریس شام خورده است. همه اینها بخشی از تلاش برای شکلدهی یک جبهه اروپایی متحد است.
با این حال، این همیشه دستنیافتنی به نظر می رسد.
در کشورهای اروپایی خط مقدم با روسیه، مانند لهستان و کشورهای بالتیک، خشم نسبت به روسیه بالاتر است. آنها شاید بیشترین وابستگی به اتحاد با ایالات متحده را داشته باشند، که آقای ماکرون میخواهد با ساختن اروپایی مستقل، آن را خنثی کند. آنها همچنین نسبت به چین، که هرگز جنگ روسیه در اوکراین را محکوم نکرده است، بیشترین تردید را دارند.
ماکرون، مانند شولتز در سفر اخیر خود به چین، بر این باور است که نفوذ چین در پایان دادن به جنگ در اوکراین حیاتی است. به نظر فرانسه، تنها پکن میتواند فشار واقعی بر رئیسجمهور روسیه ولادیمیر پوتین وارد کند، که در زمان بازدید شی از اروپا برای پنجمین دوره به عنوان رئیسجمهور سوگند یاد خواهد کرد.
همانطور که چین در سال گذشته در طول بازدید ماکرون از پکن رفتار کرد، این کشور کمترین یا هیچ گرایشی به انجام این کار نشان نداده است. حتی شی قرار است در این ماه از پوتین در چین میزبانی کند.
فرانسوا گودمن، مشاور ویژه و همکار ارشد در موسسه مونتن در پاریس، در مورد مذاکرات ماکرون و شی گفت: «تصور بحث دیگری درباره اوکراین دشوار است… تاسها ریخته شده اند.»
با این حال، شکی نیست که ماکرون دوباره تلاش خواهد کرد تا حمایت شی را پیش از کنفرانس صلح اوکراین در سوئیس در میانه ژوئن جلب کند.
در سطح عمیقتر، به نظر می رسد ماکرون مطمئن است از بازدید شی برای پیشبرد دستور کاری که اهمیت اروپا را در دهههای آینده تضمین میکند، استفاده خواهد کرد. او نسبت به ایالات متحدهای که ممکن است در نوامبر رئیسجمهور سابق، دونالد جی. ترامپ را با عواقب غیرقابل پیش بینی دوباره انتخاب کند، محتاط است.
وانگ، وزیر خارجه چین، گفته است، «تا زمانی که چین و اروپا دستبهدست هم دهند، مقابله قطب ها رخ نخواهد داد، جهان فرو نخواهد پاشید، و جنگ سرد جدیدی صورت نخواهد گرفت.»
نیویورک تایمز می نویسد: به نظر می رسد علیرغم تفاوتهای بنیادین بین دولت تکحزبی چین و دموکراسی لیبرال غربی، رهبران سه کشور اروپایی که شی برای بازدید انتخاب کرده است، این اظهارات چینی را پذیرفتهاند.
ماکرون ومرکل قبل از جنگ اکراین مایل بودند که برای جلو گیری و تسلط بیشتر ناتو( آمریکا) بر اروپا به روسیه نزدیک ونوعی تعادل بین شرق و غرب بوجود آورند !! این نظر با استراتژی ناتو ناسازگار بود !! جنگ اکراین برای جلوگیری از این نزدیکی بود !!