سزار لوئیس منوتی؛ آرژانتین سرمربی پیشگام سوسیالیست خود را از دست داد

آرژانتین برای اولین بار با هدایت سرمربی سوسیالیست خود، منوتی، قهرمان جام جهانی شد. منوتی در برابر حاکمیت سرمایه و سود بر فوتبال، و دیکتاتوری آرژانتین ایستادگی کرد

یکی از چهره‌های افسانه‌ای فوتبال آرژانتین، سزار لوئیس منوتی، در ۵ ماه مه در سن ۸۵ سالگی درگذشت.

خبر درگذشت منوتی توسط فدراسیون فوتبال آرژانتین (AFA) اعلام شد. علت دقیق مرگ مشخص نشده، اما رسانه‌های محلی آرژانتین گزارش داده بودند منوتی در ماه مارس به دلیل کم‌خونی شدید در کلینیکی بستری بوده است.

منوتی که در سال ۱۹۷۸ اولین قهرمانی جام جهانی آرژانتین را به ارمغان آورد، دیگو مارادونا، فوتبالیست افسانه‌ای، را نیز به دنیای فوتبال معرفی کرد.

منوتی در ۵ نوامبر ۱۹۳۸ در روساریو، شهری دانشگاهی که به تفکرات چپ‌گرایانه شهرت داشت، متولد شد، در سنین جوانی به حزب کمونیست آرژانتین در شهر زادگاهش پیوست. او به عنوان یک شخصیت فوتبالی، با عقاید و اصول خاص خود شهرت یافت.

مربی فوتبال آرژانتین، نه تنها در میان مردم کشور خود بلکه در سراسر جهان به دلیل اعتقادات سوسیالیستی‌اش و تأکید بر ارزش‌های زیبایی‌شناسانه در فوتبال، به نمادی برجسته تبدیل شد. او فوتبالی را ترویج می‌کرد که بر مهارت‌های فردی، خلاقیت و زیبایی، در مقابل، فوتبالی که سود و سرمایه بر آن حاکم شد، تکیه دارد.

منوتی در سال ۱۹۷۸، زمانی که آرژانتین تحت حکومت دیکتاتوری سهمناکی بود، در برابر خونتای نظامی ایستاد و فوتبال را به میدان مقاومت در برابر سرکوب و استبداد تبدیل کرد.

آخرین ستون های فوتبال زیبا

“ال فلاکو” (مرد لاغر)، لقب منوتی بود که از ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۲ هدایت تیم ملی آرژانتین را بر عهده داشت.

این مربی افسانه‌ای که اولین جام جهانی را در سال ۱۹۷۸ برای آرژانتین به ارمغان آورد، به عنوان یکی از آخرین ستون های فوتبال زیبا شناخته می‌شد. او در دورانی که تیم ملی آرژانتین به بازی خشن شهرت یافته بود، سبکی متفاوت را به نمایش گذاشت.

منوتی به‌عنوان یک مربی دارای ایده‌های مختلف بود و همه این ایده‌ها بر پایه “زیبایی در فوتبال” قرار داشت. او معتقد بود زیبایی در فوتبال نباید تحت تأثیر نتایج مسابقات قرار گرفته یا ناپدید شود.

منوتی به طرز موفقیت‌آمیزی سبکی از فوتبال را رواج داد که مردم آرژانتین را به یاد گذشته خود می‌انداخت.

بازی جذاب و مهارت‌های فردی باعث شد تیم ملی آرژانتین در زمان او یکی از زیباترین و لذت بخش ترین سبک های فوتبال را ارایه دهد.

به اعتقاد منوتی: “یک تیم در وهله اول یک ایده است، فراتر از یک ایده یک تعهد است و بالاتر از تعهد، باورهای روشنی است که یک مربی باید به بازیکنانش منتقل کند تا از آن ایده دفاع کنند… در هر بازی، تنها راه اجتناب از خطر، بازی نکردن است.”

سبک بازی آرژانتین به عنوان اعتراضی قدرتمند از سوی منوتی علیه رژیم دیکتاتوری آن زمان بود. سبک بازی جذاب او هویت آرژانتین را قبل از تسلط رژیم دیکتاتوری به تصویر می‌کشید. او از طریق فوتبال، به‌صراحت ارزش‌های استبدادی و محافظه‌کارانه‌ی ژنرال خورخه رافائل ویدلا و دولتش را رد کرد.

چالش فوتبال زیبا با دیکتاتوری

مهم‌ترین لحظه در دوران مربی‌گری منوتی، قهرمان شدن آرژانتین در سال ۱۹۷۸ بود. اما از آن مهم‌تر، در فینال مقابل هلند، زیبایی مقاومت آرژانتین در برابر رژیم دیکتاتوری آن زمان را نیز برجسته کرد.

در آن زمان، آرژانتین توسط رژیم نظامی ژنرال ویدلا که در سال ۱۹۷۶ با یک کودتا به قدرت رسید، اداره می‌شد. در حکومت نظامی او، تعداد زندانیان سیاسی افزایش یافت و حدود ۳۰ هزار نفر از مخالفان ناپدید شدند.

فشار جامعه جهانی بر دولت دیکتاتوری ویدلا تا آنجا پیش رفت که تحریم جام جهانی ۱۹۷۸ توسط میزبان آن، آرژانتین، مطرح شد. با این حال، مسابقات در آرژانتین برگزار شد و ویدلا از این فرصت برای تبلیغ دولت خود به جامعه جهانی با شعار “ما آرژانتینی‌ها درستکار و انسان‌دوست هستیم” استفاده کرد.

اما منوتی، فوتبال را به‌عنوان عرصه‌ای برای مقاومت در برابر رژیم ویدلا تبدیل کرد. درست قبل از شروع فینال مقابل هلند، بازیکنان آرژانتینی به جای ادای احترام به مقامات دولتی، به هواداران در استادیوم ادای احترام کردند. منوتی قبل از بازی فینال حمایت خود را از مردم و مخالفت خود را با رژیم اعلام کرد. او در پایان این بازی که با نتیجه ۳ بر ۱ به سود آرژانتین تمام شد، بار دیگر با تاکید بر استفاده از خلاقیت های فردی و مهارت های انفرادی بازیکنان خود جمله ای گفت که به یادها ماند: «بازیکنان من دیکتاتوری تاکتیک ها و ترور سیستماتیک را شکست دادند.»

نفی حاکمیت سرمایه بر فوتبال

منوتی علاوه بر اینکه یک مربی با استعداد بود، نویسنده ای پرکار نیز به شمار می رفت.

در مقاله‌ای که در سال ۱۹۸۸ در سایت Kompas منتشر شد و “نگرش‌های اساسی جامعه فوتبال” نام داشت، منوتی به این موضوع اشاره کرد که صنعت در حال گسترش فوتبال، زیبایی این بازی را تحلیل می‌برد. او در این مقاله موج تجاری شدن فوتبال که خلوص آن را تحت تأثیر قرار داده بود، محکوم کرد.

او نوشت: “این انحرافات در همه جا دیده می شود. فوتبال به بازی مخربی تبدیل شده که در آن برخوردهای فیزیکی که به طور طبیعی در بین بازیکنان در زمین رخ می‌دهد، به تلاش‌هایی برای آسیب زدن به رقبا و بازی های خشن به تاکتیکی برای پایان دادن به دوران حرفه ای دیگران تبدیل شده است.”

او گفت: “فوتبالیست ها انسان هستند نه ماشین”

برای او، زیبایی فوتبال از نتیجه مهم‌تر بود. معتقد بود نتایج نهایی مانند پیروزی ها و جام‌ها فقط در تاریخ ثبت می‌شوند، در حالی که یک بازی جذاب در قلب جامعه جای می‌گیرد.

منوتی در همان مقاله اشتیاق خود را به زیبایی بازی این‌گونه توصیف کرد: “در تمام طول زندگی‌ام، همیشه و در همه جا، با استفاده از بهترین استعدادهایم تا جایی که می‌توانم، سعی کرده‌ام استانداردهای زیبایی ذاتی فوتبال را حفظ کنم. همه‌ی تفکرات و ایده‌هایم را به زمین بازی منتقل کرده ام که در نحوه بازی بازیکنان بااستعداد انعکاس یافته است».

مکتب منوتیسم

منوتی به عنوان “فیلسوف فوتبال” شناخته می‌شد، نظرات خود را در قالب مقاله‌ها و مصاحبه‌های بی‌شماری بیان کرده بود. او در مصاحبه‌ای رادیویی گفته بود: “فوتبال چیزی بیشتر از یک کار حرفه‌ای است.”

فلسفه منوتی که با تیم ملی آرژانتین به موفقیت بزرگی دست یافت، یک مکتب فکری به نام منوتیسم را به جا گذاشت که بر مربیانی مانند مارسلو بیلسا، خورخه سامپائولی، ریکاردو لاولپه و بسیاری از مربیان آرژانتینی دیگر تأثیر گذاشت. منوتیسم هنوز هم در دنیای فوتبال دیده می‌شود، اما درک منوتی از این بازی بازتابی از فلسفه و سیاستی فراتر از آن بود.

دیگو مارادونا

وقتی منوتی در سال ۱۹۷۹ تصمیم گرفت تیم زیر ۲۰ سال آرژانتین را به تورنمنت‌های بین‌المللی ببرد، ۱۷ ساله‌ای به نام دیگو مارادونا را انتخاب کرد. منوتی مارادونا را به عنوان بهترین بازیکن خود در نظر گرفت و با وجود سن کمش، او را به تیم ملی دعوت کرد.

منوتی در مورد مارادونا گفته بود: “دیگو بااستعدادترین بازیکنی بود که من دیدم. هر بازیکنی قابلیت بازی حرفه‌ای را ندارد، اما دیگو برای این کار ساخته شده بود.”

در مصاحبه‌ای دیگر در مورد مارادونا اظهار نظر کرده بود: “وقتی همه منتظر مارادونا بودند، او برمی‌خاست و به همگان ثابت می‌کرد که هرکس که در بازی در مقابلش قرار بگیرد، هیچ شانسی برای پیروزی ندارد.”

مرگ منوتی ضربه بزرگی به دنیای فوتبال وارد کرد. “الفلاکو” از چهره‌های نمادین فوتبال در جهان بود و مکتب فکری‌اش تا ابد در اذهان طرفداران فوتبال باقی خواهد ماند.

خلاصه شده از سایت ترکی SOL