در مدت ۲۱۴ روز، اسرائیل ۱۴۲ خبرنگار را در غزه کشته است، تقریبا هر ۳۶ ساعت یک نفر. این تعداد مرگ و میر حیرت‌آور، این جنگ را به مرگبارترین درگیری برای خبرنگاران در تاریخ معاصر تبدیل کرده است.
اما مدافعان مطبوعات می‌گویند قتل شیرین ابوعاقله، خبرنگار شناخته‌شده الجزیره و شهروند ایالات متحده، نشان می‌دهد اسرائیل مدت‌ها قبل از این جنگ کنونی، خبرنگاران را بدون هیچ عواقبی به قتل می‌رسانده است.
روز شنبه، دومین سالگرد قتل او است. ابوعاقله بر اثر شلیک نیروهای اسرائیلی در حالی که در کرانه باختری اشغالی در حال تهیه گزارش بود، در تاریخ ۱۱ مه ۲۰۲۲ کشته شد.
یوسف منایر، رئیس برنامه فلسطین – اسرائیل در مرکز عربی واشنگتن دی‌سی، گفت: «عدم پاسخگویی به قتل او راه را برای سرکوب های گسترده اسرائیل در غزه در حال حاضر هموار کرده است.»
او به الجزیره گفت: «آن چه ما از اسرائیل در زمینه قتل تعداد بی‌سابقه‌ای خبرنگار در غزه می‌بینیم، به‌طور مستقیم به عدم پاسخگویی در مورد قتل شیرین مرتبط است.»
او افزود: «اگر بتوانید یک شهروند آمریکایی را که یکی از برجسته‌ترین خبرنگاران جهان عرب است، جلوی دوربین بکشید و از عواقب آن فرار کنید، پیام بسیار روشنی درباره آنچه مجاز است ارسال می‌کنید.»
شیرین ابو عاقله در حالی که جلیقه آبی با علامت «رسانه» به تن داشت، در حین پوشش یک حمله نظامی اسرائیل در جنین، شهری در شمال کرانه باختری، کشته شد.
در ابتدا، نفتالی بنت، نخست‌وزیر وقت اسرائیل، مبارزان فلسطینی را به قتل او متهم کرد، اتهامی که به‌سرعت توسط گزارش‌های مستقل رد شد.
پس از تیراندازی به شیرین ابوعاقله، دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، خواستار پاسخگویی شد و اعلام کرد «کسانی که مسئول قتل شیرین هستند باید به‌طور کامل تحت پیگرد قانونی قرار بگیرند».
اما پس از آنکه اسرائیل اعتراف کرد سربازانش ابوعاقله را کشته اند و این حادثه را یک «تصادف» دانست و از تحقیقات جنایی امتناع کرد، موضع واشنگتن تغییر کرد.
در سپتامبر ۲۰۲۲، ایالات متحده درخواست پیگرد عاملان این قتل را متوقف کرد. زیرل پاسخگوکردن اسرائیل می‌تواند به تغییر قوانین جنگی در اسرائیل بیانجامد، درخواستی که رهبران اسرائیل آشکارا آن را رد کرده‌اند.
واشنگتن درخواست‌ها برای تحقیق مستقل را نیز رد کرده و استدلال کرده اسرائیل دارای نهادهایی است که می‌توانند به‌طور مناسب به این مسئله رسیدگی کنند.
مدافعان حقوق فلسطینی مدت‌ها است می‌گویند اسرائیل به‌ندرت سربازان خود را برای ارتکاب به تخلفات محاکمه می‌کند و نباید به تحقیقات آن اعتماد کرد.
یوسف منایر معتقد است دولت بایدن زمینه ای فراهم کرد تا اسرائیل این قتل را به‌تدریج به فراموشی بسپارد.
او گفت: «این واقعاً پیامی خطرناک بود و به ایجاد محیطی کمک کرد که در آن روزنامه‌نگاران فلسطینی در غزه با خطر مواجه می‌شوند.»
حتی زمانی که الجزیره پرونده شیرین ابو عاقله را برای بررسی به دادگاه کیفری بین‌المللی ارجاع داد، ایالات متحده با دخالت این دادگاه مخالفت کرد و بار دیگر بر این موضوع تاکید کرد که اسرائیل باید به این مسئله رسیدگی کند.
دولت بایدن حمله اسرائیل به مراسم تشییع جنازه شیرین ابوعاقله در اورشلیم را نیز محکوم نکرد. مراسمی که در آن سربازان اسرائیلی به تشییع کنندگان شیرین ابوعاقله حمله کرده و آن ها را با باتوم کتک زدند.
عدم پاسخگویی اسرائیل در قتل شیرین ابوعاقله، حملات این کشور به آزادی مطبوعات، و به‌طور خاص الجزیره را با آغاز جنگ در غزه تشدید کرده است.
در ژانویه، یک پهپاد اسرائیلی یک گروه خبری الجزیره را در خان‌یونس، شهری در جنوب نوار غزه، هدف قرار داد. نیروهای اسرائیلی سپس از دسترسی امدادگران به سامر ابودقه، فیلمبردار این گروه، که در حمله زخمی شده بود، جلوگیری کردند.
سامر ابودقه که همکارانش او را بی‌باک، سخت‌کوش و شاد توصیف می‌کردند، سرانجام از خونریزی جان سپرد. رئیس دفتر غزه الجزیره، وائل دحدوح، در همان حمله زخمی شد.
اسرائیل همچنین چندین عضو خانواده دحدوح، از جمله پسرش حمزه که با الجزیره نیز همکاری داشت، را به قتل رسانده است.
اوایل این ماه، اسرائیل که ورود خبرنگاران خارجی به غزه را مسدود کرده، فعالیت و پخش الجزیره را در اسرائیل ممنوع کرد.
این تصمیم با واکنش منفی برخی از سیاستمداران آمریکایی روبرو شد، چرا که قتل شیرین ابو عاقله برای آنها نشانه‌ای از الگوی حمله به آزادی مطبوعات بود.
رشیده طلیب، نماینده کنگره آمریکا، این هفته در ایمیلی به الجزیره گفت: «دو سال پیش، نیروهای اسرائیلی خبرنگار آمریکایی شیرین ابوعاقله را ترور کردند و سپس به‌طرز وحشیانه‌ای به مراسم تشییع جنازه او حمله کردند.»
او افزود: «از آن زمان، دولت بایدن از پاسخگو کردن دولت اسرائیل سر باز زد و به آنها اجازه داد بدون محدودیت عمل کنند. اکنون، رژیم آپارتاید اسرائیل پخش الجزیره را متوقف کرده است تا دنیا جنایات جنگی آنها را نبیند.»
«من همچنان از آزادی مطبوعات دفاع کرده و خواهان عدالت برای شیرین و هر خبرنگاری که توسط دولت اسرائیل کشته شده است، خواهم بود.»
روز جمعه، گزارشگران بدون مرز، با نام اختصاری فرانسوی RSF، قتل شیرین ابوعاقله را «فصلی از داستان حمله بی‌امان اسرائیل به شبکه الجزیره» خواند. این نهاد همچنین «مصونیت» مداوم برای قتل خبرنگاران، از جمله در جنگ جاری غزه را محکوم کرد.
جاناتان داگر، رئیس میز خاورمیانه RSF، در بیانیه‌ای گفت: «این الگو جان خبرنگاران در سراسر جهان و حق عموم برای دریافت اطلاعات آزاد، مستقل و متنوع را به خطر می‌اندازد.»
دولت بایدن نیز اوایل ماه جاری «نگرانی» خود را نسبت به ممنوعیت الجزیره ابراز کرد، اما منایر گفت که انتقاد بدون اقدام قاطع اغلب توسط رهبران اسرائیل نادیده گرفته می‌شود.
او افزود: «اسرائیلی‌ها اهمیتی نمی‌دهند که ایالات متحده نگران باشد. آنها این کلمات را جدی نمی‌گیرند.»
او گفت: «تنها زمانی تغییر در رفتار اسرائیل مشاهده کرده ایم – به‌ویژه در طول هفت ماه گذشته – که این حکومت با عواقب جدی تهدید شده باشد.»
اسرائیل سالانه حداقل ۳.۸ میلیارد دلار کمک نظامی از ایالات متحده دریافت می‌کند و بایدن ماه گذشته ۱۴ میلیارد دلار کمک اضافی به این کشور را تأیید کرد.
خانواده شیرین ابو عاقله در تلاش برای تحقق عدالت، با قانون‌گذاران و مقامات دیدار کرده و در این خصوص صحبت کرده‌اند.
لینا ابوعاقله، خواهرزاده شیرین، در مراسمی در واشنگتن دی‌سی گفت: «دو سال گذشته به نظر بسیار سریع سپری شد، اما متأسفانه دو سال گذشته است و ما هنوز به عدالت نرسیده‌ایم، هنوز پاسخگویی وجود ندارد.»
او افزود: «دولت آمریکا به خانواده ما خیانت کرده است، به شیرین که یک شهروند آمریکایی و خبرنگار بود، و همچنین به عنوان یک خبرنگار زن.»
اواخر سال ۲۰۲۲، چندین گزارش خبری حاکی از آن بود که اف‌بی‌آی، پلیس فدرال ایالات متحده، تحقیقاتی را در مورد این حادثه آغاز کرده است، اما وزارت دادگستری که بر این نهاد نظارت دارد، از تأیید چنین تحقیقاتی خودداری کرد.
لینا ابو عاقله گفت: «آخرین چیزی که می‌دانیم این است که اف‌بی‌آی چند ماه پس از قتل شیرین تحقیقاتی را آغاز کرد، اما هنوز نمی‌دانیم این تحقیقات به کجا خواهد رسید. ما هیچ اطلاعات جدیدی دریافت نکرده‌ایم.»
روز جمعه، کمیته حمایت از خبرنگاران (CPJ) خواستار شفافیت از سوی اف‌بی‌آی درباره تحقیقات ادعایی شد.
کارلوس مارتینز دی لا سرنا، مدیر برنامه‌های CPJ، در بیانیه‌ای گفت: «وقت آن رسیده که مصونیت طولانی‌مدت اسرائیل در قتل خبرنگاران، که در جنگ اسرائیل-غزه بیشتر هم شده است، پایان یابد.»
او افزود: «اف‌بی‌آی باید جدول زمانی برای پایان تحقیقات خود را اعلام کند، و اسرائیل باید با تحقیقات اف‌بی‌آی و هر تحقیق احتمالی دیوان کیفری بین‌المللی همکاری کند.»
سال گذشته، در اولین سالگرد قتل شیرین ابو عاقله، CPJ گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد چگونه نیروهای اسرائیلی در دو دهه قبل ۲۰ خبرنگار را به قتل رسانده‌اند.
در این گزارش آمده است: «هیچ کس تاکنون برای این قتل‌ها متهم یا پاسخگو نشده است.»
به نظر می‌رسد این الگوی مصونیت، با جنگ غزه تشدید شده است. با این حال، مدافعان آزادی مطبوعات می‌گویند به‌ویژه با افزایش موارد نقض آزادی مطبوعات توسط اسرائیل. به تلاش برای اجرای عدالت برای شیرین ابو عاقله ادامه خواهند داد،
منایر گفت: «ما فراموش نخواهیم کرد. دلیل مهمی که باعث می‌شود فراموش نکنیم این است که پیامدهای شکست در تحقق پاسخگویی در مورد قتل شیرین هر روز در غزه به نمایش گذاشته می‌شود.»
