دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) در یک حکم تاریخی دستور داد اسرائیل باید فوراً حمله خود به شهر رفح در جنوب نوار غزه را متوقف کند. این حکم فشارهای بیشتری را بر کشور اسرائیل که به طور فزاینده‌ای در انزوا قرار دارد، وارد خواهد کرد.
رئیس دادگاه بین‌المللی دادگستری، نواف سلام، اعلام کرد وضعیت انسانی در رفح بدتر شده و اکنون تحت عنوان عنوان “فاجعه‌آمیز” طبقه‌بندی می‌شود. او اظهار داشت اقدامات موقت قبلی دادگاه “به طور کامل پیامدهای ناشی از تغییر وضعیت را برطرف نمی‌کند”.
وی افزود دادگاه با اکثریت ۱۳ رأی در مقابل ۲ رأی حکم داده است “اسرائیل باید بر اساس تعهدات خود تحت کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی و با توجه به وخامت شرایط زندگی مردم غیرنظامی در منطقه رفح، فوراً حمله نظامی خود و هرگونه اقدام دیگری را که ممکن است منجر به نابودی فیزیکی گروه فلسطینی در غزه شود، متوقف کند”.
این دستور توسط دادگاه بین‌المللی دادگستری الزام‌آور نیست و اسرائیل قبلاً اعلام کرده بود که هر دستوری برای توقف جنگ را نادیده خواهد گرفت.
حکم روز جمعه دادگاه بین‌المللی دادگستری سومین و مهم‌ترین دخالت این دادگاه در جنگ در غزه است و چهار روز پس از آن صادر شد که دادستان ارشد دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) اعلام کرد به دنبال صدور احکام دستگیری برای مقامات ارشد حماس و اسرائیل به اتهام جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت است. این افراد شامل نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، و وزیر دفاع وی، یوآو گالانت، می‌شوند.
این حکم فشارهای بیشتری را بر بریتانیا و ایالات متحده که با ICC را مورد انتقاد قرار داده اند، وارد خواهد آورد.
تصمیم دادگاه بین‌المللی دادگستری در پاسخ به درخواست آفریقای جنوبی صادر شده است.
اسرائیل حمله خود به رفح را در این ماه آغاز کرد و صدها هزار فلسطینی را مجبور به فرار از جنوبی‌ترین شهر غزه کرد. این شهر به پناهگاهی برای حدود نیمی از ۲.۳ میلیون نفر جمعیت غزه تبدیل شده بود.
رفح همچنین راه اصلی ورود کمک‌ها به غزه بوده و سازمان‌های بین‌المللی می‌گویند عملیات اسرائیل، باعث قطع این کمک ها شده و خطر قحطی را افزایش داده است.
وکلای آفریقای جنوبی هفته گذشته از دادگاه بین‌المللی دادگستری خواستند اقدامات اضطراری را اعمال کند تا حملات اسرائیل به رفح متوقف و بقای مردم فلسطین تضمین شود.
این دادگاه بالاترین نهاد سازمان ملل برای رسیدگی به اختلافات بین کشورهاست. احکام آن نهایی و الزام‌آور است، اما در گذشته نادیده گرفته شده‌اند. دادگاه قدرت اجرایی ندارد.
پرونده گسترده‌تر آفریقای جنوبی در دادگاه بین‌المللی دادگستری، اسرائیل را به طراحی یک نسل‌کشی دولتی علیه مردم فلسطین متهم می‌کند. دادگاه هنوز در مورد ماهیت این اتهام حکمی صادر نکرده است – این مسئله ممکن است سال‌ها طول بکشد – اما اسرائیل درخواست رد این پرونده را کرده است.
تقریباً ۳۶,۰۰۰ فلسطینی، بیشتر زنان و کودکان، در پاسخ نظامی اسرائیل به حملات ۷ اکتبر حماس کشته شده‌اند.
اسرائیل اصرار دارد که در حال دفاع از خود است و تلاش‌های “فوق‌العاده‌ای” برای حفاظت از غیرنظامیان انجام داده است.
روز پنج‌شنبه، سخنگوی دولت اسرائیل، آوی هیمن، به خبرنگاران گفت: “هیچ قدرتی روی زمین نمی‌تواند اسرائیل را از حفاظت از شهروندان خود و دنبال کردن حماس در غزه بازدارد.”
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت اتحادیه اروپا باید بین حمایت از نهادهای بین‌المللی و حمایت از اسرائیل یکی را انتخاب کند. او پیش از این گفته بود برخی از کشورهای اروپایی در تلاشند قضات دادگاه کیفری بین‌المللی را «مرعوب» کنند.
آفریقای جنوبی حکم صادره از سوی دادگاه عالی سازمان ملل را «بسیار پیشگامانه» خوانده و از آن استقبال کرده است.
پرتوریا اعلام کرده است این حکم را، که به گفته آن‌ها «الزام‌آور» است و اسرائیل «باید» به آن پایبند باشد، به شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهد برد.
موسسه خیریه آکسفام مستقر در بریتانیا، حکم دیوان بین‌المللی دادگستری را «مداخله‌ای حیاتی برای توقف حمله نظامی اسرائیل به رفح» توصیف کرد و گفت اسرائیل باید «فوراً به آن عمل کند» و «حمله ظالمانه» خود را متوقف کند.
یکی از سخنگویان حماس به بی‌بی‌سی گفت: «ما از تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری استقبال می کنیم که خواسته حملات بی‌رحمانه صهیونیست‌ها به مردم ما در شهر رفح متوقف شود.»
در همین حال یائیر لاپید، رهبر مخالفان در اسرائیل هم گفته است: «این واقعیت که دیوان بین‌المللی دادگستری حتی پایان عملیات نظامی در رفح را مستقیما به آزادی گروگان‌ها و به حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر ترور ربط نداد، یک شکست اخلاقی فاحش است.»
او گفت که اسرائیل از سوی غزه «به طرز وحشیانه‌ای مورد حمله قرار گرفت» و مجبور به دفاع از خود در برابر حماس شد.
آقای لاپید همچنین افزود: «هیچ کس در جهان وجود ندارد که در برابر چنین حمله‌ای از خود دفاع نکند.»
دقایقی پس از حکم دیوان بین‌المللی دادگستری، یکی از اردوگاه‌های رفح هدف حملات قرار گرفت
رشدی ابوالعوف، خبرنگار بی‌بی‌سی می‌گوید دقایقی پس از تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری، جنگنده‌های اسرائیلی حملاتی هوایی را به اردوگاه شبوره در مرکز شهر رفح انجام دادند.
یکی از فعالان محلی در مجاورت بیمارستان کویت به بی‌بی‌سی گفت که صداهای بمباران وحشتناک بود و ابری از دود سیاه ساختمان‌های اردوگاه شبوره را فرا گرفت.
او گفت که به دلیل شدت حملات، تیم‌های امدادی بیمارستان نتوانستند به محل حملات بروند.
