همزمان با درخواست خانواده‌های گروگان‌های اسرائیلی از دولت برای پذیرش آتش‌بس، سه کشور آمریکا، قطر و مصر در بیانیه مشترکی از اسرائیل و حماس خواستند طرح توافق برمبنای اصول اعلام‌شده توسط جو بایدن را که قرار است به جنگ غزه پایان دهد، نهایی کنند.
در این بیانیه که روز شنبه ۱۲ خرداد منتشر شد، آمده که سه کشور به شکل مشترک با مقام‌های اسرائیل و حماس تماس گرفته‌اند تا آنها را متقاعد به پذیرش طرح اعلام شده توسط رئیس‌جمهور آمریکا کنند.
اما در برابر طرح پیشنهادی بایدن و درخواست مشترک آمریکا، قطر و مصر از اسرائیل و حماس برای نهایی کردن توافقنامه دو پیش شرط نتانیاهو و حماس قرار دارد و آنها هر گونه توافق نهایی را مشروط به تامین پیش شرط های خود می دانند. نتانیاهو آتش بس دائمی در غزه را تا زمانی که به گفته او شرایط قبلی اسرائیل برای پایان دادن به جنگ آورده نشود، «غیر مطرح» می داند.
نخست وزیر اسرائیل پیش‌تر دو شرط اصلی «حذف ظرفیت نظامی و تشکیلاتی حماس» و نیز «آزادی کلیه گروگان‌ها» را برای پایان دادن به جنگ ضروری و غیر قابل مذاکره می داند.
مسئولان حماس نیز علیرغم استقبال از طرح پیشنهادی همچنان تاکید کرده‌اند که دو شرط اصلی «آتش‌بس دائمی» و «خروج نیروهای اسرائیلی از غزه» را قابل مذاکره نمی‌دانند.
سه کشور میانجی می‌گویند اصول طرح‌شده توسط بایدن در این طرح، «درخواست‌های همه طرف‌ها را در قالب قرارداری گردهم آورده که تأمین‌کننده علایق چندگانه» است.
بیانیه می‌گوید این طرح می‌تواند همزمان باعث تسکین مردم غزه که به مدت طولانی در عذاب هستند و گروگان‌ها و خانواده‌هایی که آنها نیز عذاب طولانی را متحمل شده‌اند، شود.
آمریکا، قطر و مصر تصریح کرده‌اند این قرارداد «نقشه راهی برای آتش‌بس دائمی و پایان دادن به بحران» پیشنهاد می‌کند.
محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر، نیز روز شنبه اعلام کرد کشورهای میانجی امیدوارند که همه طرفین جنگ غزه رویکرد مثبتی به اصول آتش‌بس پیشنهادی رئیس‌جمهور آمریکا داشته باشند.
او طی تماس تلفنی با وزیر خارجه آمریکا گفت اصول آتش‌بس پیشنهادی شامل عقب‌نشینی نیروهای اسرائیلی از مناطق پرجمعیت غزه، آزادی گروگان‌های زن، مجروح و مسن اسرائیلی در قبال آزادی صدها زندانی فلسطینی به همراه ورود کمک‌های انسان‌دوستانه به نوار غزه است.
قطر به همراه مصر میانجیگر آتش‌بس میان اسرائیل و حماس هستند.
سامح شکری وزیر خارجه مصر نیز همزمان طی تماس تلفنی با همتای آمریکایی خود اعلام کرد کشورش از همه تلاش‌ها برای پایان دادن به جنگ در غزه حمایت می‌کند.
مرحله اول: آتش‌بس شش هفته‌ای
در این مرحله، نیروهای اسرائیلی از مناطق مسکونی غزه خارج می‌شوند. برخی گروگان‌ها، از جمله سالمندان و زنان، در ازای آزادی صدها زندانی فلسطینی آزاد می‌شوند. غیرنظامیان فلسطینی به خانه‌های خود در غزه بازمی‌گردند و روزانه ۶۰۰ کامیون کمک‌های بشردوستانه به این منطقه تخریب‌شده وارد می شود. مذاکرات برای یک آتش‌بس دائمی آغاز می‌شود و این آتش‌بس موقت تا زمان ادامه مذاکرات تمدید خواهد شد.
مرحله دوم: تبادل گروگان‌ها و آغاز آتش‌بس دائمی
در این مرحله، تمامی گروگان‌های باقی‌مانده زنده، از جمله سربازان مرد، آزاد می‌شوند و نیروهای اسرائیلی به‌طور کامل از غزه خارج می‌شوند. همچنین آتش‌بس دائمی آغاز می‌شود.
مرحله سوم: بازسازی غزه
این مرحله شامل یک برنامه بزرگ بازسازی برای غزه و بازگرداندن بقایای نهایی گروگان‌ها به خانواده‌هایشان است.
اسامه حمدان، از رهبران حماس: به اظهارات بایدن نگاه مثبتی داریم
«اسامه حمدان» از رهبران حماس در مصاحبه‌ای با شبکه خبری «الجزیره» با اشاره به اینکه حماس نگاه مثبتی به ایده‌های مطرح شده از سوی «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا داشته، اظهار کرد: این ایده‌ها کافی نیستند و ما به یک توافق کامل نیاز داریم چرا که جزئیات طرف اسرائیلی همواره موضوع بحران است چه در مورد برقراری آتش‌بس و تمایلش به اینکه این توافق دائمی نباشد، چه در مورد عقب‌نشینی نیروها و تلاشش برای ماندن در نقاط مشخصی در نوار غزه و یا در مورد عملیات تبادل اسرا.
حمدان گفت: ابتکار عملی وجود ندارد، بایدن ایده‌هایی را مطرح کرد، ایده‌های کلی که نمی‌تواند به یک توافق برسد و تنها یک چارچوب کلی است، جزئیات بسیاری وجود دارد و در طول چهار ماه گذشته درباره جزئیات بسیاری گفت‌وگو شد.
این رهبر حماس افزود: هدف از تلاشی که برادران میانجیگر در مصر و قطر انجام دادند، برقراری آتش‌بس و توقف حملات اسرائیل به نوار غزه و عقب‌نشینی این نیروها بود.
او در ادامه گفت: ما موضعگیری روشنی داشتیم و با این تلاش‌ها و این میانجیگری‌ها همکاری کردیم و پیشنهاد نهایی را که از طرف میانجی‌ها ارائه شد و مورد توافق آمریکا قرار گرفته بود، پذیرفتیم اما طرف آمریکایی در متعهد و متقاعد کردن طرف اسرائیلی به موافقت با این پیشنهاد شکست خورد و در نتیجه تمام این تلاش‌ها ناکام ماند.
این رهبر حماس تاکید کرد: باید پیشنهادهای شفافی وجود داشته باشد که خواسته‌های ما و آنچه گفتیم را محقق کند و همزمان طرف اسرائیلی نیز آن را آشکارا و علنی و نه به صورت مبهم یا به شیوه‌ای که بتواند از هرگونه تعهدی شانه خالی کند، بپذیرد.
حمدان ادامه داد: انتظار داشتیم بایدن پیشنهادی را که اوایل مه گذشته از سوی میانجی‌ها به حماس ارائه شد و نماینده آن در میانجیگری‌ها یعنی «ویلیام برنز» مدیر سیا با آن موافقت کرد، تایید کند، این پیشنهاد نشان‌دهنده تلاش جدی میانجی‌ها برای رسیدن به یک توافق بود، باید دید دقیقا چه چیزی ارائه شده و موضعگیری واقعی اسرائیل چیست.
او با اشاره به اینکه تا این لحظه پیشنهاد مشخصی به دست حماس نرسیده و حماس قصد ندارد به نقطه شروع مذاکرات برگردد، گفت: پیشنهادی به میانجی‌ها ارائه شد، فکر می‌کنم این بیانیه می‌تواند مقدمه‌ای برای ارائه دوباره همان پیشنهاد به طرف اسرائیلی و موافقت اسرائیل با آن باشد.
این رهبر حماس با اشاره به صحبت‌ها درباره تمایل میانجی‌ها به رسیدن به یک توافق به‌روز، خوب و مورد قبول گفت: حماس تردید نکرد و زمانی که با سند ارائه شده از سوی میانجی‌ها موافقت کرد، تصمیم خود را گرفت و الان نوبت میانجی‌ها است تا طرف اسرائیلی را جهت پذیرش این سند تحت فشار بگذارد، فکر می‌کنم در این سند اصولی که بایدن مطرح کرده بود، محقق شده است.
همچنین حمدان تاکید کرد: انتظار می‌رود طرف اسرائیلی آشکارا و صریح پایبندی خود را به رسیدن به توافقی که آتش‌بس فراگیر، عقب نشینی کامل از نوار غزه، انتقال بدون قید و شرط امدادها برای اسکان و امدادرسانی به آوارگان، بازسازی غزه و لغو محاصره آن و اجرای یک قرارداد عادلانه تبادل اسرا را محقق می‌کند، اعلام کند.
او در ادامه این مصاحبه گفت: آنچه نتانیاهو در پلتفرم ایکس نوشت، نشان می‌دهد طرفی که لجبازی می‌کند، اسرائیل است و ناکام ماندن تلاش‌های میانجی‌ها همواره از طرف اسرائیل است، ما به شروط پایبند نبوده بلکه به سند ارائه شده از سوی میانجی‌ها که با آن موافقت کردیم، متعهد هستیم.
تهدید دو وزیر راستگرا برای خروج از کابینه نتانیاهو
واکنش به توافقنامه جامع آتش‌بس در داخل اسرائیل متفاوت بوده است.
ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی و رهبر حزب راستگرای افراطی “صهیونیسم مذهبی” که در دولت ائتلافی حضور دارند نیز تهدید کرده‌اند که در صورت پایان جنگ غزه بدون نابودی حماس، کابینه ائتلافی بنیامین نتانیاهو را ترک خواهند کرد.
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی و ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی کابینه نتانیاهو و رهبر حزب راست افراطی «قدرت یهودی» تاکید کرده اند که هر توافق آتش‌بسی که قبل از نابودی حماس حاصل شود، «یک پیروزی برای تروریسم و تهدیدی برای امنیت اسرائیل است.»
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل از بنیامین نتانیاهو خواست به طرح اعلام شده از سوی بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا برای برقراری آتش‌بس غزه توجه کند.
یائیر لاپید، یکی از بانفوذترین رهبران مخالف دولت در اسرائیل از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر خواست تا طرح سه مرحله‌ای آتش‌بس را بپذیرد. حزب او یعنی یش‌عتید، ۲۴ کرسی در پارلمان دارد.
دفتر نخست‌وزیری نتانیاهو در اولین واکنش به طرح بایدن اعلام کرد که پیشنهاد آتش‌بس که از مرحله‌ای به مرحله دیگر مشروط شده است به اسرائیل امکان می‌دهد تا اهداف خود را حفظ کند مبنی بر اینکه جنگ جز تا بازگرداندن گروگان‌ها و نابودی حماس، پایان نخواهد پذیرفت.
در بیانیه دفتر نخست‌وزیری اسرائیل آمده است که نتانیاهو مصمم است که جنگ تا زمانی که کل اهداف آن محقق نشود، پایان نخواهد یافت و در این راستا هیئت مذاکره‌کننده را مامور کرده است تا همه اقدامات لازم را برای بازگرداندن گروگان‌ها اتخاذ کنند.
سازمان رادیو و تلویزیون اسرائیل، روز شنبه گزارش داد که مقامات اسرائیلی تأکید می‌کنند که بزرگترین مانع برای دستیابی به توافق در حال حاضر، چگونگی دستیابی به فرمولی است که هم شامل تعهد اسرائیل به عدم ادامه جنگ در غزه شود و هم اهداف این کشور از جمله بازگرداندن اسرا و سرنگونی حکومت حماس در غزه را محقق سازد.
مشاور نتانیاهو: نکته جدیدی در طرح بایدن برای آتش‌بس در غزه وجود ندارد
افیر فالک، مشاور بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفت که طرح بایدن حاوی هیچ نکته جدیدی نیست، بلکه صرفاً به دلایل نامشخص یک «سخنرانی سیاسی» بوده است.
او در مصاحبه‌ای با روزنامه «ساندی تایمز» که روز یکشنبه سیزده خرداد منتشر شد، گفت: «تل‌آویو خطوط کلی ارائه شده در طرح جو بایدن را رد نمی‌کند زیرا این طرحی است که اسرائیل قبلاً با آن موافقت کرده بود».
با این حال، مشاور نتانیاهو خاطرنشان کرد که جزئیات زیادی در این طرح وجود دارد که باید بررسی شود، از جمله «عدم قبول آتش‌بس دائمی در غزه از سوی اسرائیل پیش از دستیابی به تمام اهداف دولت اسرائیل» از جمله از بین بردن حماس که بارها توسط نتانیاهو تکرار شده و در بیانیه‌ای قبلی خود درباره طرح بایدن نیز بر آن تاکید کرد.
در پی تهدید وزرای تندرو کابینه اسرائیل به سرنگون کردن دولت نتانیاهو نخست‌وزیر در صورت موافقت با طرح توافق‌آتش بس در غزه، رئیس جمهور اسرائیل از وی اعلام حمایت کرد.
«اسحاق هرتزوگ» رئیس جمهور روزیکشنبه متعهد به حمایت از «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل در مسیر دستیابی به توافق تبادل اسرا و آتش‌بس شد.
طبق گزارش شبکه اسکای نیوز عربی، هرتزوگ در این باره گفت: من به نتانیاهو گفتم که اگر برای آزادی افراد ربوده شده (اسرای اسرائیلی در نوار غزه) به توافق برسد، از او حمایت خواهم کرد.
او روز یکشنبه دوم ژوئن در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «این وظیفه فطری همه ماست که گروگان‌ها را در چارچوب توافقی که منافع امنیتی اسرائیل را حفظ کند، به خانه بازگردانیم.»
