نازک بین: ویروس کرونا قبل از آنکه به ورزش جهان لطمه وارد کند، باعث بروز مشکل در اقتصاد جهانی شده است. در این وضعیت اسفناک اقتصادی، ورزش هم دچار بحران شده و باشگاههای فوتبال به دلیل تعطیلی لیگ ها، بخشی از درآمدهای خود را از دست دادهاند. همهگیری جهانی کرونا بر ترازنامه باشگاههای اروپایی، به ویژه باشگاههای بزرگتر هم تاثیر گذاشته و ریسکهای مالی مضاعفی را به وجود آورده. یکی از دلایل این بحران، کاهش ارزش بازیکنان در بازار نقل و انتقالات است؛ که مهمترین دارایی یک باشگاه فوتبال هستند. به اعتقاد صاحبنظران، یک پیامد دیگر کاهش ممتد قیمت بازیکنان این است که حسابرسان در قیمتگذاری باشگاهها تجدیدنظر خواهند کرد و ارزش باشگاهها در کل کمتر خواهد شد که بر اعتبار مالی باشگاهها تاثیر خواهد گذاشت. از همه مهمتر این که، کرونا بر کل صنعت ورزش تاثیر تخریبی فاحش گذاشته.
مککینزی کمپانی» McKinsey & Company یکی از بزرگترین موسسههایی است که در حوزههای مدیریتی و اقتصادی، خدمات مشاوره ارائه میدهد، چندی بیش گزارشی از آینده اقتصاد جهان و کشورهای مختلف در پی شیوع ویروس کرونا ارائه کرده است که در یکی از پیشبینیهای خود اعلام کرد بازگشت اقتصاد اروپا به قبل از دوره کرونا زودتر از ۲۰۲۳ رخ نمیدهد. بر اساس سناریوی شماره A1 مکنزی (یعنی ادامه شیوع ویروس کرونا و عدم بهبودی اقتصادی)، بازگشت اقتصاد به حالت قبل از شیوع این بیماری در کشور آمریکا تا فصل اول سال ۲۰۲۳ بهطول خواهد انجامید. تاریخ بازگشت اقتصاد چین نیز فصل دوم سال ۲۰۲۱ خواهد بود.بر اساس نمودارهای این مؤسسه، متوسط جهانی برای بازگشت وضعیت اقتصاد به حالت قبل از شیوع COVID-19 فصل سوم سال ۲۰۲۲ خواهد بود. این درحالی است که اروپا با ۹.۷ درصد رشد منفی در تولید ناخالص ملی خود در سال ۲۰۲۰، بیشترین آسیب را خواهد دید و بازگشت اقتصاد منطقه یورو تا فصل سوم ۲۰۲۳ بهطول خواهد انجامید. تولید ناخالص ملی واقعی آمریکا از فصل چهارم ۲۰۱۹ تا فصل دوم ۲۰۲۰ نیز بهمیزان ۳.۹ درصد کاهش خواهد یافت. چنین رقمی برای اقتصاد بزرگ چین نیز پیشبینی شده است. بنا بر این گزارش، متوسط تولید ناخالص ملی واقعی کشورهای جهان نیز از فصل چهارم ۲۰۱۹ تا فصل دوم ۲۰۲۰ بهمیزان ۶.۲ درصد کاهش خواهد داشت.
با چنین تصویری از وضعیت اقتصاد عمومی اروپا، آمریکا و چین، تاثیرات مخرب کرونا بر تمام بخش ها و از جمله در ورزش و در صدر آنها، فوتبال آشکار است و تاثیرات عینی تر را می توان در چند ماه آینده مشاهده کرد. تقریبا همه منابع درآمدی باشگاههای فوتبال از جمله درآمدهای تلویزیونی، درآمدهای تجاری و درآمدهای روز مسابقه به دلیل تعطیلی و یا برگزاری لیگها بدون تماشاگران، تحت تاثیر قرار گرفتهاند. تا حدی که برخی از باشگاهها را حتی خطر ورشکستگی تهدید میکند.
اثر منفی کرونا درآمدهای روز مسابقه به دلیل برگزاری مسابقات بدون تماشاچی روشن است. این منبع درآمدی در اروپا بهخصوص برای باشگاههای دستههای پایینتر که درآمد تلویزیونی ندارند، حیاتی است. برای باشگاههای دستههای بالاتر درآمد روز مسابقه تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد کل درآمدهای عملیاتی را تشکیل میدهند. اگر با طرحهای برگزاری بازی در حضور تماشاگران از فصل آینده موافقت شود و دست کم بخشی از تماشاگران دوباره بتوانند به استادیوم بروند، بخشی از این درآمد هم جبران میشود. در لیگ های پایین، وضعیت اقتصادی باشگاه ها به طور کلی نسبت به لیگ های بالاترین فوتبال نامطمئن تر است. “درآمد مخاطبان منبع اصلی درآمد ورزش های حرفه ای است. اکنون این ورزشگاه ها از بین رفته اند.” بعلاوه ، طبق گفته بروئر، “سایر منابع درآمد، حمایت مالی و درآمد رسانه ای نیز در معرض خطر هستند زیرا خدمات توافق شده با قرارداد ارائه نمی شود. دولتها نمی توانند در مقیاس وسیع به ورزشهای آسیب دیده از کرونا، کمک کنند.
آن چه که شاید کمتر مورد توجه قرار میگیرد تاثیر کرونا بر درآمدهای تجاری است. درآمدهای تجاری شامل فروش حقوق اسپانسری و کالاهای هواداری، همواره پایدارترین و قابل کنترلترین منبع درآمدی باشگاهها بودهاند.
لیگ ها – درآمد، ورزشگاه – میلیون دلار آمریکا
ضررهای اقتصادی عظیم خواهد بود و بورس اوراق بهادار هر روز در سراسر جهان پائین می آیند.
بر اساس برآوردهای شرکت مشاوره کیپیامجی کل ارزش قراردادهای اسپانسرینگ در پنج لیگ بزرگ اروپا به سالانه بیش از سه میلیارد یورو رسیده است. جهانیسازی، تحول دیجیتالی و تغییرات رسانهها فرصتهای تازهای برای اسپانسرینگ در ورزش به وجود آوردهاند.
از طرف دیگر ارزش حقوق اسپانسرینگ به قدری افزایش پیدا کرده که تنها صنایع خاصی از عهده پرداخت آن برمیآیند. به عنوان نمونه در لیگ برتر انگلیس ۲۰ اسپانسر روی پیراهن تیمها تنها از شش صنعت خودرو، هواپیمایی، بانکداری، شرطبندی، خردهفروشی و سرگرمی هستند. سه صنعت بانکداری، خودرو و ایرلاینها نیمی از اسپانسرهای روی پیراهن پنج لیگ بزرگ اروپا را تشکیل میدهند.
اما این روند با توجه به تاثیرات متفاوت کووید-۱۹ در صنایع مختلف در سالهای آتی قطعا تغییر خواهد کرد. ایرلاینها، صنعت خردهفروشی، بانکها و صنعت گردشگری که به شدت از این پاندمی ضربه خوردهاند و درآمدهایشان به شدت کاهش یافته، احتمالا کمتر در اسپانسرینگ ورزش خرج خواهند کرد. در مقابل صنایعی که در برابر پاندمی ایمن بودهاند یا حتی از آن منتفع شدهاند، ممکن است کمکم برای رشد بیشتر و شناساندن خود به اسپانسرینگ در ورزش روی بیاورند. شرکت زوم که خدمات ویدئو کنفرانس آنلاین ارائه میدهد و از برندگان اصلی پاندمی کرونا است، در همین فصل اسپانسر دو باشگاه آرسنال و منچسترسیتی شد. باشگاهها باید این تغییر و تحولات در صنعت اسپانسرینگ را به دقت رصد کنند و آنها را در بازاریابی حقوق اسپانسرینگ خود در نظر بگیرند.
شاید مهمترین پیامد پاندمی کرونا فشار بیشتر روی باشگاهها برای کاهش هزینههای زیادشان باشد. آن چه دهها طرح و مقررات کنفدراسیونها برای کنترل هزینهها موفق به انجام آن نشدند، اکنون یک ویروس با قدرت انجام داد. این برای فوتبال بدون شک یک فرصت استثنایی است.
مهمترین هزینه باشگاهها، هزینه دستمزد است. اکثر باشگاهها در اروپا در زمان تعطیلی لیگها توانستند با بازیکنان خود بر سر کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی حقوقشان به توافق برسند. بازیکنان هم که خطر ورشکستگی و از دست دادن کارشان را لمس کردند، برای بقاء راحتتر از بخشی از دستمزدشان گذشتند. با توجه به این وضعیت، دست کم در میانمدت شاهد کاهش مبالغ نقل و انتقال، کاهش دستمزدها و همین طور کاهش کمیسیون ایجنتها خواهیم بود. از طرف دیگر میتوان پیشبینی کرد که قراردادهای قرضی نیز بیشتر شوند.باشگاههایی که هزینههای نیروی انسانیشان بیشتر باشد، این خطر بیشتر آنها را تهدید میکند. یکی از معیارهای سنجش سلامت مالی باشگاهها نسبت دستمزدها به درآمدهای عملیاتی است. در برخی باشگاهها که ریختوپاش بیشتری میکنند مثل منچسترسیتی و بارسلونا در سالهای اخیر، این نسبت بالای ۶۰ درصد است. اما در هلند که زیربناهای فوتبال پایه قوی است و باشگاهها بازیکنان خودشان را پرورش میدهند این نسبت با وجود درآمدهای پایینتر عمدتا زیر ۵۰ درصد است.
سقف دستمزد
با آمدن کرونا یک بار دیگر بحث بر سر گذاشتن سقف دستمزد بر اساس درصدی از درآمد عملیاتی باشگاه، طبق مدلی که در ورزش حرفهای ایالات متحده آمریکا رایج است، در فوتبال اروپا بالا گرفته است. در آلمان به سفارش یکی از نمایندگان پارلمان فدرال که رئیس کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال این کشور هم هست، مرکز پژوهشهای پارلمان در یک گزارش کارشناسی به این نتیجه رسید که سقف دستمزد بر خلاف قوانین رقابت آزاد آلمان و اتحادیه اروپا هم نیست و منع قانونی ندارد. لیگهای دسته سوم و چهارم انگلیس هم اعلام کردهاند در حال رایزنی و بررسی گزینه سقف دستمزد هستند. حتی اگر این اتفاق به این زودیها رخ ندهد، در میانمدت یا بلندمدت محتمل است. در هر صورت کرونا با قطع جریانهای درآمد باعث شد فوتبال حرفهای بفهمد که هزینههایش غیرمنطقی بالا بوده است.
یکی دیگر از پیامدهای کرونا این بود که اکثر باشگاهها فهمیدند چقدر بیرویه خرج میکردند بدون اینکه اندوختهای برای روز مبادا داشته باشند. حالا فدراسیونها و فیفا بهدنبال آن هستند که از محل ذخایرشان یک صندوق مالی نجات برای کمک به فوتبال در شرایط بحرانی تشکیل بدهند؛ چراکه باشگاهها هزینههای ثابتی دارند که اگر درآمد نداشته باشند، نمیتوانند هزینهها را پرداخت کنند. به هر دلیلی از جمله یک پاندمی این درآمدها از دست بروند، این صندوقها با کمکهای نقدی فوری باشگاهها را از خطر ورشکستگی نجات میدهند.
حمله به صدا و سیما درپی پخش تصویر جودوکار اسرائیلی!
نه به این شوری، و نه به آن بی نمکی! رییس فدراسیون جودو از صدا و سیما به دلیل پخش تصویر جودوکار اسراییلی شدیدا انتقاد کرده.علت را هم تبلیغ برای اسرائیلی ها ذکر کرده !
واکنش توماس باخ به استعفای نخست وزیر ژاپن
رییس کمیته بین المللی المپیک نسبت به استعفای نخست وزیر ژاپن واکنش نشان داد. به نقل از کمیته بین المللی المپیک، توماس باخ نسبت به استعفا شینزو آبه نخست وزیر ژاپن به دلیل بیماری، واکنش داد و در این مورد بیان کرد: با اندوه فراوان از استعفای شینزو آبه مطلع شدم. اول از همه برای او آرزوهای بهترینها را در مبارزه با این بیماری دارم. در همین حال از او تشکر میکنم که بهترین رهبری را داشت تا بازیهای المپیک دوباره در ژاپن برگزار شود و برای آماده سازی المپیک توکیو هم نظارت و پشتیبانی خوبی داشت.شینزو آبه همیشه در جهت منافع ژاپن ایستادگی کرد. حتی در سخت ترین شرایط از لحاظ شیوع ویروس کرونا توانستیم برای برگزاری المپیک توکیو راه حلهای خوبی پیدا کنیم. همه ورزشکاران ژاپن و ورزشکاران سراسر جهان از او بسیار سپاسگزار هستند.
مجیدی سریع از درب رفت و خیلی زود از پنجره برگشت!