پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳

پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳

فاشیست ها متعلق به دستگاه جنایتکار هستند – گفتگو با ولودیمیر شمریس فعال حقوق بشر اوکراینی

افسران سرویس امنیتی اوکراین (SBU) در طی عملیاتی برای دستگیری مظنونان همکاری روسیه (خارکف، ۱۴/۰۴/۲۰۲۲)- فیلیپه دانا /AP/dpa

ولودیمیر چمریس مدتی طولانی برای استقلال کشورش و علیه نقض حقوق مدنی و بشری و همچنین آزادی بیان و آزادی مطبوعات مبارزه کرده است. اکنون او در معرض سرکوب و ارعاب توسط سرویس امنیتی اوکراین (SBU) قرار گرفته است. سوزان ویت استال از Junge Welt با ولودیمیر چمریس گفتگو کرده است

در ۲۴ آگوست اوکراین سی و یکمین سالگرد استقلال خود را جشن گرفت. شما در سال ۱۹۹۰ در جنبش دانشجویی برای آن تبلیغ کردید، اما امروز می گویید که کشور شما در سه دهه گذشته یک گام تاریخی ۱۵۰ ساله به عقب را تجربه کرده است. این کشور بطور سیستماتیک توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا غارت می شود، آخرین جنگل های آن ویران می شود، زمین های آن به شرکت های کشاورزی بزرگ غربی فروخته می شود و کارگرانش بی شرمانه استثمار می شوند…

ما خواهان اوکراینی مستقل، دموکراتیک و اجتماعی بودیم. ما این هدف را در سال ۱۹۹۶ در ماده اول قانون اساسی کشورمان گنجاندیم که من به عنوان معاون مردمی در رادای عالی در تصویب آن نقش داشتم. اما اکنون می ببینیم که اوکراین کاملاً به امپریالیسم غربی وابسته است. زمین های حاصلخیز آنها در دست لاتیفوندیست ها است و کارگران از شرایط ظالمانه ای رنج می برند که کلاسیک های ادبیات اوکراینی پاناس میرنی، ایوان فرانکو و میخائیل کوزیوبینسکی در رمان های قرن نوزدهم خود درباره روسیه تزاری توصیف کرده اند. درست مانند ۱۵۰ سال پیش، هرگونه عقیده مخالف در اوکراین مجازات حبس یا حتی مرگ دارد. این تراژدی نسل من است که برای استقلال می جنگید.

آیا هنوز روز استقلال را جشن می گیرید؟

بله. زیرا مانند ۱۵۰ سال پیش، امروز نیز اوکراینی هایی هستند که آماده مقاومت در برابر برده داری هستند.

این اوکراینی‌ها در حال حاضر در مضیقه شدیدی هستند. وضعیت حقوق بشر از زمان حمله ارتش روسیه چگونه است؟

از زمانی که درگیری های سنگین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد، مقامات اوکراین اقدامات شدیدی را علیه کسانی که متفاوت فکر می کنند انجام داده اند. همه کسانی که قبلاً به خود اجازه انتقاد از دولت کی یف را داده بودند تحت پیگرد قرار گرفته اند. اولین ضربات متوجه چپ شد: دو برادر یعنی میخائیلو و الکساندر کونونوویچ از اتحادیه جوانان کمونیست لنینی اوکراین، الکساندر ماتیوشچنکو ضد فاشیست و بسیاری از فعالان دیگر، از جمله واسیل ولگا، معاون سابق حزب سوسیالیست اوکراین در رادای ورخوونا. دستگیر شدند. به همین ترتیب روزنامه نگارانی که سعی داشتند به طور مستقل و عینی گزارش بدهند، مانند یوری تکاچف از اودسا، که وب سایت مجله تایمر را اداره می کند و اکنون مسدود شده است، دستگیر شدند. سپس حتی حامیان کلیسای ارتدکس اوکراین، مانند شاعر ۷۰ ساله یان تاکسجور، مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. بر اساس برآوردهای کانال تلگرامی “Repressij w Ukraini” (سرکوب ها در اوکراین) که نقض حقوق بشر و مدنی در اوکراین را مستند می کند و به اطلاعات رسمی دادستانی کل استناد می کند، در حال حاضر بیش از ۳۰۰۰۰ نفر به دلیل جرایم سیاسی تحت پیگرد قانونی قرار دارند. دولت فرهنگ نکوهش را ایجاد کرده و تداوم بخشیده است. در بسیاری از موارد، تنها بر اساس گفتگوهای خصوصی با همسایگان یا دوستان، اتهاماتی علیه افراد مطرح شده است. حتی قبل از جنگ، رئیس جمهور زلنسکی فرمان تعطیلی تقریباً ده ایستگاه تلویزیونی مستقل را صادر کرده بود. اکنون فقط کانال های تلویزیونی وجود دارد که تحت کنترل و همسویی با او و یا الیگارشی هایی مانند ایگور کولومویسکی و پترو پوروشنکو هستند. همه آنها پیام های یکسانی را ارسال می کنند. تابستان امسال، ۱۵ حزب اپوزیسیون، از جمله تمام احزاب چپ، تنها در چند هفته ممنوع شدند. همه اینها فقط ادامه سرکوب آزادی های سیاسی است که در سال ۲۰۱۴ آغاز شد.

این دقیقا به چه معناست؟

از آن زمان بود که سرکوب شدید مخالفان، به ویژه چپگرایان، آغاز شد. اما این سرکوب ها همچنین شامل افرادی که با سیاست‌های دولت جدید میدان موافق نبودند نیز می شد. از جمله: روزنامه‌نگارانی مانند روسلان کوزابا که از آن زمان مخفی شده است، دیمیتری واسیلز و واسیل موراویسکی که مدت‌هاست در تبعید زندگی می‌کنند و از نظر بین المللی شناخته شده‌اند. سازمان های حقوق بشر تحت تعقیب سیاسی قرار گرفته اند و سپس اولین رسانه هایی که دیدگاه های نامطلوب ارائه می کردند، تعطیل شدند. در سال ۲۰۱۵، نویسنده اولس بوسینا به قتل رسید. در همان سال، حزب کمونیست اوکراین عملاً از هرگونه فعالیت منع شد و هر کسی که نمادهای کمونیستی یا نقل قول هایی از کارل مارکس را در شبکه های اجتماعی منتشر می کرد به پنج سال زندان محکوم شد. بعد از آن برگزاری تظاهرات ضدفاشیستی علیه جنگ در دونباس یا حتی علیه کاهش خدمات اجتماعی غیرممکن شد. چنین اعتراضاتی به سرعت توسط اراذل نازی یا سایر گروه های راست افراطی – با کمک آشکار پلیس – مورد حمله قرار گرفتند.

“اراذل و اوباش”! در ۱۹ ژوئیه، شما از سرویس امنیتی اوکراین «میهمان» داشتید، افسران سرویس امنیتی اوکراین همراهانی داشتند. این افراد چه کسانی بودند و دقیقا چه اتفاقی افتاد؟

چهار نفر از اعضای سرویس امنیتی اوکراین و دو نفر که به عنوان “شاهد” به من معرفی شده بودند، خانه ام را تفتیش کردند و تلفن همراه و لپ تاپم را ضبط کردند. در حین “بازدید” با رضایت و در حضور افسران SBU توسط یکی از “شاهد”ان به شدت با لگد مورد ضرب و شتم قرار گرفتم. پزشکان تایید کردند یک دنده ام شکسته است. پیش از این، کانال تلگرامی «سرکوب ها در اوکراین» ویدئوها و عکس هایی را منتشر کرده بود که نشان می داد سرویس امنیتی اوکراین (SBU) به طور غیرقانونی از اعضای سازمان های افراطی راست در دستگیری و بازرسی خانه ها استفاده کرده و مخالفان را مورد ضرب و شتم قرار می دهد. خود افراط گرایان راست این فایل های ضبط شده را در اینترنت پخش می کنند تا به آنها ببالند و مخالفان سیاسی را مرعوب کنند.

دلیل بازرسی SBU از خانه ی شما چه بود؟ مقامات اوکراین دقیقاً شما را به چه چیزی متهم می کنند؟

در حین جستجو متوجه شدم که اتهامم بر اساس ماده ۴۳۶-۲ قانون کیفری اوکراین که در ۳ مارس ۲۰۲۲ لازم الاجرا شده است “توجیه تجاوز از سوی فدراسیون روسیه” است. با این حال، من در لیست مظنون ها نبودم، بلکه شاهد بودم. من اجازه دسترسی به پرونده را ندارم. طی گفتگو با بازرسان مشخص شد که وجود کانال تلگرامی “سرکوب ها در اوکراین” موضوع پرونده است. این کانال با مجلاتی مانند Ukrainskij Wisnik که در مورد نقض حقوق مدنی در زمان شوروی گزارش می دادند و حتی خواندن آن ها جرم بود، مقایسه می شود. اما آنها سهم مهمی در مبارزه برای حقوق بشر در اتحاد جماهیر شوروی داشتند. من آن ها را خوب به یاد دارم. من آن موقع دگراندیش بودم.

بعد از بازرسی خانه، SBU شما را برای بازجویی احضار کرد؟

بله، بازجویی در ۲۶ جولای برگزار شد. بازپرس مسئول پرسید که آیا من اپراتور کانال تلگرام «سرکوب‌ها در اوکراین» هستم؟ همچنین در بازجویی رسماً به من هشدار داده شد که “نگرش من مطابق با انتقاد از مقامات اوکراین در جریان تجاوز همه جانبه فدراسیون روسیه” می تواند یک جرم جنایی باشد. من به عنوان یک فعال حقوق بشر فقط می توانم به این نتیجه برسم که وقتی SBU مدرکی برای محکوم کردن من به “جنایت” نداشته باشد، هرگونه انتقاد از مقامات می تواند یک «جنایت» تلقی شود.

سازمان های افراطی راست چه تأثیری بر کار مقامات امنیتی دارند؟ گزارش های مکرر از استخدام گروه های نازی به عنوان افسر کمکی پلیس وجود دارد.

فاشیست ها و دیگر افراط گرایان راست قبلاً از حمایت مردمی کمی برخوردار بودند، اما آنها بخشی از دستگاه سرکوب طبقه حاکم شده اند. در سال ۲۰۱۴، مقامات محلی در بسیاری از شهرها شروع به راه اندازی به اصطلاح گارد شهر کردند. تشکل های جناح راست هسته اصلی این واحدهای شبه نظامی را تشکیل می دهند. به عنوان مثال، در کیف، “گارد شهر” متشکل از اعضای گروه نازی “C14” است که مسئول اعمال خشونت آمیز جدی است و قاتلان اولس بوسینا افراد آن هستند. در سال ۲۰۱۰ سازمان حزب راست افراطی “Svoboda”. تشکیل شد که به خاطر قتل عام علیه «رم ها» بدنام هستند. از آن ها برای حملات به راهپیمایی های ۹ مه، که مردم هر سال پیروزی اتحاد جماهیر شوروی بر آلمان هیتلری را جشن می گیرند، استفاده شد. در گذشته نه چندان دور این راهپیمایی ها به نوعی جنبش مقاومت علیه دولت کیف و ارتباطات آن با گروه های نازی بودند. اما امسال راهپیمایی های نهم ماه می مانند همه تظاهرات های دیگر ممنوع شد. در طول مبارزات انتخاباتی ۲۰۱۹، زمانی که رهبران SBU و وزارت کشور از نامزدهای مخالف ریاست جمهوری حمایت کردند، هر دو طرف افشاگری هایی در مورد یکدیگر ارائه کردند. وزیر کشور آرسن آواکوف ادعا کرد که SBU بودجه C14 را تامین و آن را اداره می کند. رهبری SBU به نوبه خود ادعا کرد که وزارت کشور بازوی غیرنظامی جنبش “آزوف” – مانند حزب “سپاه ملی” و “گارد ملی هوشیار” را “برای محافظت از نظم عمومی” زیر کنترل دارد.

اپوزیسیون اوکراین سال‌هاست از این که عاملان جناح راست معمولاً حتی برای شدیدترین جنایات خشونت‌آمیز مجازات نمی شود، انتقاد می کند. آیا این درست است؟

بله. هیچ یک از جنایاتی که توجه عمومی را به خود جلب کرده و می توان آنها را به افراط گرایان راست نسبت داد، تاکنون به طور جدی بررسی و رسیدگی نشده است. قتل ۱۴ مارس ۲۰۱۴ دو فعال ضد میدان در خارکف، قتل در خانه اتحادیه کارگری در ۲ مه ۲۰۱۴ در اودسا از جمله ی آن هاست. تیراندازی مرگبار اعضای “آزوف” به شرکت کنندگان در راهپیمایی ۹ مه ۲۰۱۴ در ماریوپول و همچنین قتل بوسینا نمونه های دیگر است. اعضای «بخش انسان‌دوستانه» ای که در سال ۲۰۱۸ دیوید پاپ جوان را در لویو به دلیل نفرت نژادی به قتل رساندند، هنوز مجبور به پاسخگویی در دادگاه نشده‌اند… تا کنون از هیچ موردی اطلاع ندارم که در آن اعضای “گارد شهر” مجبور به پاسخگویی به اقدامات نژادپرستانه، یا اعمال خشونت آمیز با انگیزه ناسیونالیستی شده باشند. این واقعیت که عاملان ادعایی به دست عدالت سپرده نمی شوند به این معنی است که چنین جنایاتی همچنان انجام می شود.

مبلغان کی یف و غرب با اشاره به قانون «جلوگیری و مبارزه با یهودستیزی» که زلنسکی در سپتامبر ۲۰۲۱ امضا کرد، ادعا می کنند که نازیسم دیگر در زمان یک رئیس جمهور یهودی تحمل نخواهد شد. از سوی دیگر، تجلیل رسمی از رهبر فاشیست استپان باندرا، که در سال ۱۹۴۱ خواهان نابودی همه یهودیان و پیروانش در هولوکاست بودند، بسیار گسترده است. چنین تجلیلی در مورد جنایتکاران نازی مانند رومن شوچویچ، فرمانده سابق گردان ورماخت «ناختیگال» نیز صدق می کند. سیاست و جامعه چگونه با این تضاد برخورد می کند؟ امروز یهودستیزی در اوکراین وجود دارد؟

امروزه در اوکراین معروف است: از فاشیست ها حمایت کنید تا دارایی هایتان توسط آنها محافظت شود. سرمایه نه قومیت دارد و نه ملیت

این در واقع یکی از برگ های برنده تبلیغاتی دولت کیف است: یهودی ای مانند زلنسکی در راس یک کشور نازی؟ این متناقض به نظر می رسد. با این حال، در حقیقت، هیچ تناقضی وجود ندارد. فاشیسم همیشه بسیج جامعه علیه دشمن اعلام شده و برای جنگ است – جامعه ای که با دشمن روبرو است بدون جنگ نمی تواند وجود داشته باشد. هدف فاشیسم تضعیف حقوق اجتماعی و حقوق مدنی و انسانی مردم است. 90 سال پیش در آلمان یهودیان، روم ها و کمونیست ها دشمن بودند. امروز در اوکراین روس ها، روم ها و کمونیست ها دشمن هستند. برخی از یهودیان دست راستی وجود دارند که در سیاست و تجارت اوکراین سمت های رهبری دارند و از سازمان های نازی حمایت می کنند. به عنوان مثال، ایگور کولومایسکی که “بخش راست” را ایجاد کرد، “آزوف” و دیگر واحدهای نازی را تامین مالی می کند. بسیاری از الیگارش‌ها ریشه‌های متفاوتی ارندبرای مثال رینات آخمتوف تاتار است، امروزه در اوکراین معروف است: از فاشیست ها حمایت کنید تا دارایی هایتان توسط آنها محافظت شود. سرمایه نه قومیت دارد و نه ملیت. سرمایه دارن و تجار بزرگ با فاشیسم متحد شده اند تا به منافع خود ادامه دهند. البته نفرت از یهودیان هنوز وجود دارد که عمدتاً در ساختارهای اساسی گروه های افراطی راست دیده می شود. اما اظهارات ضد یهود از فرمانده گردان “سازمان ملی گرایان اوکراین”، میکولا کوچانیوسکی نیز مشهور است. مقامات کیف به این اظهارات واکنشی نشان ندادند. با این حال، تا کنون، چنین اتفاقاتی نسبتاً حاشیه ای بوده است. نازی ها از یهودی ستیزی در ملاء عام خودداری می کنند. آنها فقط نمی خواهند از پول الیگارشی های یهودی صرف نظر کنند.

مجله اینترنتی چپگرای Liva.com.ua ، که همچنان منتشر می شود، زیرا سردبیران آن در خارج از کشور هستند، دولت های تشکیل شده در اوکراین از زمان کودتای ۲۰۱۴ را به عنوان «رژیم های راست افراطی تروریستی» توصیف می کند که با دیکتاتوری های آمریکای لاتین که زیر فرمان امپریالیسم غربی هستند، گره خورده است. برخی روشنفکران بین المللی دولت زلنسکی را “پرو فاشیست” توصیف می کنند. آیا با این ارزیابی ها موافقید؟

اوکراین امروزی تمام ویژگی‌های یک دولت توتالیتر را دارد، همانطور که هانا آرنت در مطالعه‌اش «عناصر و منشأ سلطه کامل» توصیف کرده است. از سال ۲۰۱۴ جنبش های راستگرای مرتبط با قدرت دولتی و نمادهای نازی وجود داشته است. دشمن ساخته می شود و کنترل بر افکار، باورها و عقاید مردم اعمال می شود. این واقعیت که نهادهای دولتی مانند وزارت فرهنگ و شورای امنیت ملی دایره‌المعارف‌هایی با «اصطلاحات جدید» منتشر کرده‌اند که باید یا نباید استفاده شوند و حتی قوانینی را تصویب کرده‌اند که برای سخنان و نظرات غیرقانونی مجازات حبس در نظر گرفته‌اند، یادآور رمان «۱۹۸۴» جورج اورول است.

آنها می گویند ایالات متحده سیاست های داخلی و خارجی و سیستم قضایی اوکراین را کنترل می کند. پس چگونه می توان گفت هیچ حاکمیت قانونی کارآمد و آزادی عقیده وجود ندارد و فعالیت های نازی ها متوقف نمی شود؟

احترام به حقوق بشر هرگز برای ایالات متحده در اولویت نبوده است. آنها همیشه منافع ژئوپلیتیکی خود و منافع سرمایه ایالات متحده را در اولویت قرار داده اند و بیش از یک بار از ترور جناح راست حمایت کرده اند. به عنوان مثال در شیلی در دهه ۱۹۷۰، جایی که یک رژیم استبدادی همراه با فاشیست ها منافع ان ها را تامین کردند. – و اکنون در اوکراین. «سوموزا پسر عوضی است، اما او پسر عوضی ماست» – این توصیف دیکتاتور وقت نیکاراگوئه توسط فرانکلین دی. روزولت است و از سال ۱۹۳۹، همیشه جوهر نگرش دولت های ایالات متحده به موضوع حقوق بشر را تشکیل داده است.

مدت‌ها پیش شما گفتید اوکراین به یک «مرکز آموزش جهانی برای جنبش‌های افراطی راست‌گرا» تبدیل شده است. این دقیقا به چه معناست؟

از زمان میدان، سازمان‌های نازی در اوکراین نه تنها قادر به فعالیت قانونی بوده و در دستگاه دولتی گنجانده شده‌اند، بلکه کمک‌های مالی دولتی نیز دریافت می‌کنند. چنین موقعیت ممتازی راست افراطی اوکراین را به آهنربایی برای رفقای آنها از اروپا و سراسر جهان تبدیل کرده است. آموزش نظامی فاشیست های اوکراینی و همکاری بین آنها و افراط گرایان راست در کشورهای دیگر از سال ۲۰۱۴ ادامه دارد. حتی اردوگاه های “آزووتس” وجود دارد که در آن به کودکان ایدئولوژی نازی و نحوه استفاده از سلاح آموزش داده می شود. همه اینها با آگاهی دولت انجام می شود و با بودجه دولتی اوکراین تامین می شود.

آیا در این مورد بحث و انتقاد عمومی صورت گرفته است؟

غرب به سادگی مظاهر فاشیسم در اوکراین را نادیده می گیرد. از سوی دیگر، کیف تلاش‌های نهادهای غربی برای مهار نازیسم را نادیده می‌گیرد – مانند ابتکار عمل در کنگره ایالات متحده برای تغییر قانون منع تجهیز هنگ آزوف به سلاح‌های آمریکایی

فعالان حقوق بشر بیش از یک بار بر لزوم بی هویتی اوکراین تاکید کرده اند. ما خواستار توقف کمک مالی به تشکل های افراطی راست در سطح ملی و محلی و اقدام قانونی علیه آنها شده ایم. از سال ۲۰۲۲، روزنامه نگاران درباره خطر فزاینده نازیسم در اوکراین که تمام اروپا را تهدید می کند، هشدار می دادند. اما با بسته شدن شبکه های تلویزیونی مستقل و اعمال سانسور کامل، سکوت برقرار شده است.  گزارش عفو بین الملل در مورد جنایات جنگی اوکراین علیه غیرنظامیان که مورد حمله دولت کیف و مطبوعات غربی قرار گرفته است، همچنین به آخرین بقایای موضوع حقوق بشر که پس از سال ۲۰۱۴ باقی مانده است نیز پرداخته است. غرب به سادگی مظاهر فاشیسم در اوکراین را نادیده می گیرد. از سوی دیگر، کیف تلاش‌های نهادهای غربی برای مهار نازیسم را نادیده می‌گیرد – مانند ابتکار عمل در کنگره ایالات متحده برای تغییر قانون منع تجهیز هنگ آزوف به سلاح‌های آمریکایی.

با وجود این، حتی سازمان‌های چپ‌گرایی در اوکراین وجود دارند که ترجیح می‌دهند به جای این که مذاکرات صلح جریان داشته باشد، تسلیحات سنگین بیشتری در کیف داشته باشند. به عنوان مثال، جنبش “Sozialny Rukh” ادعا می کند “امروز متجاوز امپریالیست روسیه است، نه ناتو”. برخی برای ارتش اوکراین پول جمع‌آوری می‌کنند و قبلاً در گردان‌های داوطلب در «عملیات ضد تروریستی» علیه شورشیان در دونباس که از سال ۲۰۱۴ آغاز شده است، شرکت کرده‌اند.

اینها گروه های بسیار کوچکی هستند که خود را “چپ” می نامند اما اساساً به عنوان عوامل دولت کیف عمل می کنند. آنها نه تنها از امپریالیسم و ​​جنگ حمایت می کنند، بلکه اغلب وجود نازیسم در اوکراین را انکار می کنند. اکثر آنها در مورد سرکوب فعالان چپ و ممنوعیت احزاب چپ سکوت کرده اند. برخی از آنها حتی علناً چپ های کمونیست و دیگر مارکسیست ها را در رسانه های اجتماعی محکوم می کنند. به لطف چنین گروه هایی، من توانسته ام معنای اصطلاح “سوسیال فاشیسم” را درک کنم. نازی ها و رژیم کی یف اکنون از آنها در مبارزه با چپ واقعی استفاده می کنند، قدرت حاکم برای تبلیغات خود به یک “دشمن درونی” نیاز دارد. وقتی این افراد وانمود می‌کنند «چپ‌گرا» هستند، در مقطعی به آن ها به عنوان همان «دشمن» نگریسته و با آنها رفتار می‌شود. بنابراین معتقدم آنها آینده ای ندارند. جنبش چپ واقعی در اوکراین که به طرز وحشیانه ای سرکوب می شود و به زیرزمین رفته است، هرگز نمی تواند و نباید از امپریالیسم و ​​سرمایه کمپرادور که اکنون در قدرت است حمایت کند.

شما باید دوباره در ۳۰ آگوست برای بازجویی در SBU حاضر شوید. چه انتظاری دارید، ارعاب و آزار بیشتر؟

دو گزینه وجود دارد: دستگیر می شوم یا آزاد می شوم. با توجه به اینکه سرکوب در اوکراین در حال افزایش است، اخیراً حملاتی در وینیتسیا و میکولایف صورت گرفته است، جایی که صدها نفر از اوکراینی ها صرفاً به دلیل تماس تلفنی در خیابان یا ایستادن در مقابل یک مغازه روستایی دستگیر شده اند، اولین گزینه محتمل تر است. اما دیر یا زود این سیستم، که در هشت سال گذشته در اوکراین ساخته شده است و شامل ظلم مردمی و تقسیم کشور است، سقوط خواهد کرد – عمدتاً به این دلیل که از خارج حمایت می شود. چنین سیستم هایی هرگز در تاریخ بشریت نتوانسته اند دوام زیادی داشته باشند.

برگردان برای اخبار روز: همایون فرزاد

https://akhbar-rooz.com/?p=166894 لينک کوتاه

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

خبر اول سايت

آخرين مطالب سايت

مطالب پربيننده روز


0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x