« انقلاب زن، زندگی، آزادی!» یا ضد انقلاب نه زن، نه زندگی و نه آزادی! کدام در حال پیشروی اند؟ – شهاب برهان

آخرین خبری که امروز دیدم، صحبت مدیر عامل مترو تهران بود که «هنوز ابلاغیه‌ای برای ممانعت از ورود و یا عدم ارائه خدمات به زنانی که حجاب ندارند دریافت نکرده است و فعلاً تنها تذکر لسانی داده می‌شود ».

هنوز!

البته دستور ممانعت از ورود زنان بی حجاب به پاساژها، مراکز خرید، ، کافه رستوران ها، سینماها، پارک ها، تفریحگاه های بومگردی و اماکن تاریخی گردشگری، و همۀ فضاهای عمومی صادر شده و به اجرا درآمده است. احمدرضا رادان، فرمانده کل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی دیروز شنبه ۱۹ فروردین در یک مصاحبه تلویزیونی با صداوسیما هشدار داد که نیروهای تحت فرمان او، از شنبه آینده با استفاده از فناوری و تجهیزات پیشرفته اقدام به شناسایی افرادی خواهند کرد که در معابر عمومی حجاب اجباری را رعایت نمی‌کنند. او افزود که از شنبه هفته آینده افرادی « که در معابر عمومی، خودرو یا اماکن تجاری کشف حجاب کنند ابتدا تذکر می‌گیرند، بعد به محاکم قضایی معرفی می‌شوند». پایگاه خبری پلیس نیز اعلام کرد: « در اقدامی ابتکاری، پلیس به‌جهت جلوگیری از بروز هرگونه تنش و تزاحم با هموطنان در برقراری قانون حجاب، با استفاده از ابزار و دوربین‌های هوشمند در اماکن و معابر عمومی، نسبت به شناسایی افراد هنجارشکن اقدام و با ارسال مستندات و پیام اخطار به ناقضان قانون حجاب و عفت عمومی، در زمان و مکان مورد نظر، آن‌ها را نسبت به عواقب قانونی تکرار این جرم مطلع می‌کند».

 رژیم به سرکوب زنان بی حجاب تنها با پرسنل و دستگاه های خود بسنده نکرده آنچنان که روش همه دیکتاتوری های فاشیستی است، نهادهای مدنی و مردم عادی را هم مجبور به همکاری و همدستی با خود ساخته و اهمال کنندگان را تهدید می کند. در این راستا پایگاه خبری پلیس می گوید« مدیران محترم اماکن و صنوف مختلف نیز با تعامل پویا و خردمندانه، نظارت بر رعایت هنجار‌های جامعه توسط متصدیان صنوف را با جدیت اعمال کنند. از شهروندان عزیزمان نیز خواستاریم همکاری و همیاری با خادمان خود در پلیس را تداوم بخشند»؛ و فرمانده نیروی انتظامی به صاحبان صنوف هم هشدار داده است که «در صورت عدم رعایت حجاب اجباری از سوی متصدیان‌شان، ابتدا تذکر و اخطار پلمب دریافت خواهند کرد و در نهایت، پلمب می‌شوند».

 خیلی ها این اقدامات را به تبعیت از نطق اخیر خامنه ای نسبت می دهند که گفت «حجاب محدودیت شرعی و قانونی و کشف حجاب، حرام شرعی و سیاسی است»، اما این «اقدام ابتکاری به‌جهت جلوگیری از بروز هرگونه تنش و تزاحم با هموطنان در برقراری قانون حجاب» (به گفته پلیس) در واقع طرح جایگزین وَن های گشت ارشاد است که نقشۀ آن از همان زمان که برخی ساده لوح خودفریب آن را عقب نشینی رژیم و حتا احتمال الغای حجاب اجباری تلقی می کردند کشیده می شد. این «اقدام ابتکاری»، پاتَکِ سنگین رژیم فاشیستی برای پس گرفتن تنها سنگر از دست رفته در جنبش انقلابی چهارماهه است. در گفتارها و نوشته های پیشین از دستاوردهای سترگ انسانی، اخلاقی، فرهنگی و تاریخی بازپس نگرفتنی این جنبش گفته و نوشته ام، اما تنها موردی مشهود که این جنبش، رژیم را در عمل به عقب راند، حجاب اجباری در محدودۀ معینی از جامعه بود که زنان جوان آزادی و جان و بینائی شان را برای آن پرداختند.  

با کمال تعجب و تاسف می بینم که بازهم با این تهاجم هولناک با ساده گیری برخورد می شود. مدام واکنش های تعداد کمی از زنان جسور را باز می گویند که «ما تسلیم نمی شویم؛ آن روزها گذشت؛ ما کوتاه نخواهیم آمد…». این  زن ها بسیار ستودنی و قوت دهنده قلب اند به اندازه الگوهایشان امثال حدیث نجفی های هَل من مبارز طلب؛ اما در عمل و در میدان، قضیه بکلی با فضای مساعدی که با پس رانده شدنِ گشت ارشاد برای روسری ریزان و حجاب سوزان باز شده بود تفاوت کرده است. این زنان آزاده و نترس – اما معدود – را در همه معابر و مجامع و اماکن، درهر وسیله نقلیه شخصی و عمومی و هر محل شغلی و اداری و درمانی و خرید و تحصیلی و تفریحی و مسافرت… و در یک کلام در هر مکان بیرون از چهاردیواری خانه با ضابطین پلیس سرکوب، با  تجهیزات مدرن الکترونیکی و انفورماتیک و بویژه با شانتاژ صاحبان کسب و کار و مجبور ساختن آنان به همدستی با پلیس سرکوب، به محاصره در می آورند. جرم شان هم از پیش اعلام شده است: زیر پا گذاشتن قانون و عامل دشمن بودن. من فالبین نیستم و خیلی دلم می خواهد بدانم کسانی که دفع این تهاجم همه جانبۀ سنگین را به سادگی ی روسری سوزانِ پس از غیبت گشت ارشاد می پندارند چه تصوری از توازن قوا و توقع چه فدارکاری بیکرانه ای از زنان آزاده و از ریسک کردن تاجر و کاسب جماعت و حقوق بگیرِ چک پوینت هواپیما و ورودی مترو  و نگهبان بیمارستان و “بقال ماست فروش” دارند!

دو چیزی که توجه به آن ها اهمیت ویژه دارد (و من تا به حال ندیده ام) یکی توجه دادن به اهمیت کمی و کیفی ی جایگزینی ی ون های گشت ارشاد با تعدادی بی شمار وسیلۀ سرکوب بمراتب سخت تر و سنگین ترحقوقی – پلیسی- جاسوسی کاملاً فاشیستی است. و دومی، گسترش ممنوعیت آزادی پوشش به ممنوعیت حق زندگی زنان آزاده. خودشان این ممنوعیت ها را «عدم ارائۀ خدمات» می نامند؛ اما اولاً این ها که ممنوع می شوند خدمات کسی به زنان نیستند که منتی بر گردن زنان باشند، حقوق اولیه و پایه ای انسانی و شهروندی مسلم آن هاست (حق خرید کردن، مداوا کردن، مسافرت کردن، مترو سوار شدن، اتوموبیل خود را راندن، در رستوران غذا خوردن، ورزش کردن، در خیابان و پارک قدم زدن…) و ثانیاً (نکته اصلی این است که) رژیم فاشیسم اسلامی با این پاتک «ابتکاری» یعنی با جایگزین کردن ماشین های گشت ارشاد با این سرکوب حقوقی – پلیسی- جاسوسی همه جانبه، از منع حق آزادی پوشش زنان در پیش از قیام انقلابی جهشی نجومی کرده و یکباره همه حقوق پایه ای انسانی، شهروندی و مدنی و در یک کلام حق زندگی  زنان و حتا معیشت و کسب و کار شهروندانی را که در این سلب حق زندگی از زنان آزاده همدستی نکنند، به گروگان گرفته است. این که تا کجا موفق خواهد شد یا تاریخاً چقدر محکوم است و شرم اش باد و ننگ اش باد، مسئلۀ من نیستند. من به آن ارزیابی هائی می اندیشم که جنبش انقلابی را «انقلاب ژینا» و «انقلاب زن زندگی آزادی» نام داده و آن را پایان کار رژیم  قلمداد می کردند؛ به ستایندگان جنبش بی رهبری و بی سر و بی برنامه و بی آرمان! همان ها امروز هم قادر به تقویم و تخمین اوضاع ابژکتیو و آرایش و تناسب نیروها نیستند و با وجدانی ضعیف گمان می کنند کافیست زنان جوان در برابر این تهاجم مقاومت مدنی کنند تا «انقلاب زن زندگی آزادی» همچنان راه خود ادامه دهد. کسانی که درنیافته باشند که این تهاجم شباهتی به گشت ارشادِ بیرون رفته از در و بازگشته از پنجره را ندارد و کماً و کیفاً از نقض حق آزادی پوشش زنان فراتر است؛ کسانی که درنیافته باشند که حالا دیگر نه حق آزادی پوشش بلکه حق زندکی زنان آزاده در زیر هجوم فاشیسم است، و متوجه نشده باشند که نه «انقلاب زن زندگی آزادی» بلکه ضد انقلابی در حال پیشرفت و تهاجم  است که نه فقط آزادی بلکه حتا حق زندگی را هم برای زنان آزاده «غیر قانونی و غیر شرعی وحرام و جاسوسی  دشمن» دانسته و علیه آن اعلام جنگ کرده است، شاید اگر عمر کنند، تاریخ «انقلاب زن زندگی آزادی» را در کتاب ها بخوانند و بفهمند چه گذشته است!

توقع تقابل با این «ابتکار» تهاجم به حق زندگی زنان آزاده در ایران تنها با مقاومت “مدنی” تک تک زنان در مکان های کنترل، بی انصافی و بی وجدانی و بی اخلاقی محض است و البته که عملاً هم چاره ساز نخواهد بود. یک راه بیشتر وجود ندارد: پذیرش این واقعیت که انقلابی به نام «زن زندگی آزادی» تُوتِم قبیله ای ساختۀ ذهن برخی متعصبین است و در واقع، فقط طغیان انقلابی زنان و مردان جوان جویای آزادی و زندگی در این رژیم مذهبی رخ داده است که بخاطر نبود رهبری انقلابی و عدم حمایت توده ای در میدان، سرکوب شده است. در نتیجه، راه خروج از بن بست عبارت است از تدارک و سازماندهی آگاهانه برای خیزش ها و توفان های بنیان کن و سرنوشت ساز آتی با مشارکت مردان در کنار زنان، والدین در کنار فرزندان و نوه ها، و جوانان، کارگران و همه محرومان و به حاشیه رانده شدگان، ملت های تحت ستم ناسیونالیسم پان فارس و پان ایرانیست، تبعیض کشیدگان عقیدتی و مذهبی، و در یک کلام تمامی قربانیان ستم مرکب استبداد سیاسی و سرمایه و دین در ایران. یا ما به این سطح از همت و همبستگی مبارزات آزادی خواهانه و برابری طلبانه می رسیم و با چنین قدرتی بنیانکن فاشیسم را به زانو در می آوریم، یا تاریخاً به زانو در می آئیم؛ راه سومی وجود ندارد.

برای تنها نگذاشتن زن های آزاده، برای دفاع جدی از تهاجم « جدی» به حق زندگی آنان، دست کم سه چیز لازم است:

دفاع فعال میدانی مردان و تنها نگذاشتن زنان در هر معبر و مکانی؛

تدارک و سازماندهی موج بعدی انقلاب با درس گیری به دور از تعصب از نارسائی ها و ضعف های خیزش پیشین؛

هوشیاری استراتژیک تا این «ابتکار» فاشیسم اسلامی هم مورد بهره برداری افزون تر سلطنت طلبان قرار نگیرد که شاه چنین کاری با زنان نکرده است؛ هرچند که همین روش و منطق و شیوه را با مخالفان سلطنت، با طرفداران اجرای قانون اساسی مشروطه، با کمونیست ها و چپ ها، با آذربایجانی ها و کردها و گیلک ها و اعراب و لرها … حتا خشن تر از این هم در کارنامه اش دارد.

 شهاب برهان

۲۰ فروردین ۱۴۰۲   –  ۹ آوریل ۲۰۲۳.

چاپ کن