زمانی که صدام حسین در سال ۱۹۹۱ تلاش ناموفق خود برای تصرف کویت را آغاز کرد، دیکتاتور عراق ده‌ها موشک اسکاد را به امید برانگیختن ورود اسرائیل به درگیری که ائتلاف عربی-آمریکایی را متلاشی می‌کرد به تل‌آویو شلیک کرد. واشنگتن موفق شد نخست وزیر وقت اسرائیل، اسحاق شامیر، را متقاعد کند وارد ماجرا نشود و جنگ منطقه‌ای گسترده‌ای را متوقف کرد.
این آخر هفته ایران نخستین کشوری شد که در ۳۳ سال گذشته به طور مستقیم به اسرائیل حمله کرد و صدها موشک و پهپاد را طی شب به سوی این کشور پرتاب کرد. می‌توان گفت که بنیامین نتانیاهو با دو راهی مشابهی با شامیر روبرو است – اما تصمیم‌گیری‌ها و اشتباهات محاسباتی او از ۷ اکتبر باعث شده که اسرائیل به این نقطه بحرانی برسد.
دالیا شایندلین، استراتژیست سیاسی و همکار سیاست در بنیاد قرن، با استفاده از لقب شناخته شده رهبر دیرپای اسرائیل، می گوید: «در گذشته، معمولاً می‌توان گفت بی‌بی [نتانیاهو] معمولاً کسی نبود که شرایط را تشدید کند. در جنگ‌هایش با حماس، او ترجیح داده بود جنگ‌های کوتاه، شدید و محدودی داشته باشد که بتواند آن ها را کنترل کند،»
«مشکل این است که ۷ اکتبر یک نقطه عطف بود. چگونگی عملکرد او در گذشته دیگر مهم نیست زیرا شرایط کاملاً متفاوت است. برای ایران هم همینطور است: مردم همیشه گفته‌اند تهران به طور جدی پاسخ نمی‌دهد. خوب، پس از این آخر هفته دیگر این‌طور نیست.»
شنبه شب اسرائیلی‌ها وقتی مقامات این کشور اعلام کردند برای اولین بار، ایران صدها موشک و پهپاد به سمت دولت یهود پرتاب کرده و این دو دشمن را بیش از پیش به لبه جنگ تمام عیار نزدیک کرده، نتوانستند بخوابند.
تقریباً تمام مهمات این حمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توسط نیروی هوایی اسرائیل و سیستم دفاع هوایی چندلایه‌اش با کمک هماهنگ خوب چندین متحد – رهگیری شدند. حالا سوال این است که نتانیاهوی در مضیقه؛ چگونه پاسخ خواهد داد.
مقامات اسرائیلی وعده «پاسخی قابل توجه و قدرتمند» به حمله ای داده‌اند که تهران آن را تلافی بمباران ساختمان دیپلماتیک ایران در دمشق در ۱ آوریل که در آن دو فرمانده ارشد سپاه پاسداران و هفت افسر دیگر کشته شدند، و ایران آن را به اسرائیل نسبت داده است؛ اعلام کرده است.
هنوز مشخص نیست آیا کابینه امنیتی اسرائیل پیش از آن در مورد پیامدهای چنین حمله برجسته ای، با وجود تنش‌های رو به افزایش بین دو کشور از زمان شروع درگیری در غزه و جنگ فرسایشی با حزب‌الله لبنان مورد حمایت ایران؛ بحث کرده است.
ایالات متحده به سرعت اعلام کرد در مورد حمله [به کنسولگری جمهوری اسلامی] قبلاً مطلع نشده بود. با این حال، مجبور شد برای کمک به متحد منطقه‌ای مهم خود در مقابله با تهدیدات انتقام‌جویانه مکرر از سوی رهبر عالی ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای، اختلاف فزاینده با نتانیاهو بر سر رفتار اسرائیل در جنگ غزه را، کنار بگذارد.
اکنون در اسرائیل در حال گمانه‌زنی در مورد پاسخ اسرائیل هستند. کانال ۱۲ پرسید: «آیا پاسخ باید بر اساس نیات واقعی ایرانی‌ها تنظیم شود، یا بر اساس خسارات واقعی این حمله؟»
دالیا شایندلین اسرائیلی گفت: اگر رهبری اسرائیل به دنبال جنگ با ایران باشد، حملاتی که در شنبه شب انجام شدند، بهانه کافی خواهند بود.
تا عصر روز یکشنبه، نشانه‌ها و مؤلفه‌های اولیه نشان می‌دهند اسرائیل، تحت فشار قابل توجه از سوی ایالات متحده آمریکا، به منظور جلوگیری از درگیر کردن سایر نقاط جهان در یک درگیری منطقه‌ای وسیع‌تر، از انجام اقدامات نظامی بیشتر خودداری خواهد کرد. بنی گانتس، عضو کابینه جنگ اسرائیل، قبل از تشکیل کابینه جنگ در بیانیه‌ای گفت: «ما یک ائتلاف منطقه‌ای ایجاد خواهیم کرد و به شیوه و زمانی که برای ما مناسب است، بهای این اقدام را بر ایران تحمیل خواهد کرد.»
اما تا زمانی که جنگ در غزه ادامه دارد، امکان جنگ افروزی هنوز به پایان نرسیده است. شرکای ائتلاف راست افراطی نتانیاهو خواستار پاسخی «ویرانگر» به حمله جمهوری اسلامی هستند و روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحرونوت در روز یکشنبه گزارش داد که «طبل‌های جنگ در اتاق جلسه کابینه جنگ به صدا درآمده است.»
روزنامه‌نگار شناخته شده رونان برگمن نوشت: «یک منبع که از مذاکرات طولانی که هفته گذشته برگزار شد اطلاعات بسیار خوبی داشت، گفت: ‘اگر این‌ها فیلمبرداری شده و در یوتیوب بارگذاری می‌شدند، امروز ۴ میلیون نفر در فرودگاه بن گوریون به دنبال راهی برای فرار از اینجا بودند».
هنوز برای پیش‌بینی پیامدهای سیاسی وقایع این آخر هفته برای نتانیاهو، که برای فرار از اتهامات فساد، که او همیشه آنها را انکار کرده است، به قدرت چسبیده، زود است.
در حالی که بخش زیادی از عموم مردم هنوز از امتناع نتانیاهو در پذیرش مسئولیت شکست‌های اطلاعاتی و پاسخ‌ها در حمله ۷ اکتبر حماس خشمگین هستند و خواستار انتخابات زودهنگام می‌شوند، ائتلاف رهبر اسرائیلی همچنان پایدار است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که محبوبیت شخصی نتانیاهو و حمایت از حزب لیکود او طی شش هفته گذشته دوباره شروع به افزایش کرده است.
نظرسنجی‌ها به طور مداوم حمایت عمومی اسرائیلی‌ها از عملیات زمینی در لبنان، پس از غزه، برای پاکسازی منطقه مرزی شمالی از تهدیدی که توسط حزب‌الله مورد حمایت ایران ایجاد شده است، را نشان داده‌اند. جنگ با ایران تا این آخر هفته گزینه‌ای جدی در نظر گرفته نشده بود.
در پی حمله ۷ اکتبر، اسرائیل با شتاب به به یک جنگ سخت و خشونت‌آمیز در غزه دست زده است، بدون اینکه تصوری از «روز بعد» داشته باشد. کابینه جنگ اسرائیل همچنین تقریباً جنگ پیش‌دستانه‌ای علیه حزب‌الله را آغاز کرد – که باز هم، بایدن مجبور شد اسرائیل را از دنبال کردن آن منصرف کند.
نیم سال بعد، تقریباً هیچ یک از اهداف نتانیاهو در غزه محقق نشده‌اند: بیش از ۱۰۰ گروگان، که بسیاری از آنها در حال حاضر مرده اند، هنوز در نوار غزه باقی مانده‌اند؛ بخش زیادی از رهبری حماس همچنان زنده است و ارتش اسرائیل همچنان در حال دفع حملات مرگبار متقابل در مناطقی است که ادعا می‌کند از ماه‌ها پیش آن ها را تحت کنترل خود گرفته است.
نتانیاهو سال‌ها تهران را تهدید کرده است – اما هنوز رویکرد خود را با اقدامات مستقیم و آشکار تأیید نکرده است. مردم منطقه فقط می‌توانند امیدوار باشند که او اکنون این گزینه ناشناخته را به عنوان فرصت سیاسی دیگر نبیند.
گاردین – بثان مک کرنان – اورشلیم
