همشهری- مریم سرخوش: وضعیت عجیبی برای بیماران مبتلا به کرونای حاد، در حال رقم خوردن است. با آغاز روند آزاردهنده قطعیهای پیدر پی برق، نگرانی در ارتباط با سرنوشت بیماران بستری شده در مراکز درمانی و بیمارستانها بالا رفته است. بیماران با مشکلات تنفسی بهطور مداوم به دستگاههای اکسیژنساز متصل هستند و قطعی برق، زندگی آنها را به خطر انداخته است؛ هر چند گفته میشود تمام بیمارستانها به ژنراتور مجهزند، اما از بیمارستانها خبر میرسد که این وضعیت در آینده میتواند مشکلات زیادی ایجاد کند؛ چراکه تنها بخش مراقبتهای ویژه بیمارستانها، مجهز به این تجهیزات هستند؛ درحالیکه بهدلیل اشغال تختها، گروهی از بیماران در بخشهای عمومی بستریاند و در آنجا خبری از دستگاههای ژنراتور نیست.
از سوی دیگر، این دستگاهها ظرفیت مخصوص بهخود را دارند و توانایی چندین ساعت استفاده را ندارند. مسئله دیگر اما بیماران بستری شده در خانه است؛ افرادی که بهدلیل شرایط پایدارتر یا نبود تخت خالی، در خانه نگهداری میشوند و به دستگاههای اکسیژنساز وصل هستند. آنها حالا با شرایط نگرانکنندهای روبهرو بوده و بهگفته پزشکان و متخصصان، قطع برق دستگاههایشان، میتواند به قیمت به خطر افتادن جانشان تمام شود و همین مسئله سبب شده تا در وضعیت پیشآمده به آنها توصیه شود از کپسولهای اکسیژنساز با اکسیژن خالصی که دارند و به برق بینیاز هستند، استفاده کنند.
فرزند یکی از بیماران سالمند مبتلا به کرونا که نگران این وضعیت است، به همشهری میگوید: «پدرم مبتلا به آسم است. پس از ابتلا به کرونا، بهدلیل پر بودن تختها و کمبود دستگاههای اکسیژن، او را بستری نکردند. درحالیکه ریهاش ۷۰درصد درگیر شده بود، به ما پیشنهاد دادند او را در خانه بستری کنیم. ما هم برای او دستگاه اکسیژنساز خریدیم. تا چند روز پیش وضعیت خوب بود، اما با قطعی برق، پس از یک ساعت، وضعیتش نگرانکننده شده است. همه اینها در شرایطی است که احتمال خرابی دستگاه اکسیژنساز چند میلیون تومانی هم وجود دارد؛ چراکه برق پیدرپی قطع و وصل میشود.»
نگرانی از وضعیت بیماران بستری شده در خانه
به خطر افتادن جان بیماران بستری شده در خانه، نگرانی حسین کرمانپور، رئیس اورژانس بیمارستان سینا و مدیر روابطعمومی سازمان نظامپزشکی هم هست. او به همشهری میگوید: «در کنار تأمیننشدن اکسیژن برای بیمارانی که در خانهها بستری هستند، کاهش تهویه هوا بهدلیل قطعی کولرهای آبی مشکلساز است. وقتی برق قطع میشود و دستگاهها از کار میافتند، میزان اکسیژن در خون بیماران کم میشود و ممکن است آنها را تا پای مرگ ببرد؛ بنابراین تنها راه جایگزین دستگاه اکسیژنساز، کپسول است، اما این دستگاهها قیمت بالایی دارند؛ البته بعضی مراکز و سایتها کپسول را با قیمتهای بالا کرایه میدهند؛ آن هم درحالیکه درصورت قطعی دستگاههای اکسیژنساز تلاش برای یافتن کپسول و توقف ۴ یا ۵ ساعته اکسیژنرسانی میتواند جان بیمار را به خطر بیندازد.
پیشنهاد پزشکی این است که در این شرایط از هوای آزاد استفاده شود تا برق وصل شود یا کپسول جایگزین شود.» پزشکان میگویند اگر میزان اکسیژن بیماران بستری شده در خانه زیر ۷۰ باشد با قطعی دستگاه اکسیژنرسان، آسیبهای مغزی و قلبی جدی برای این بیماران ایجاد میشود. کرمانپور در ادامه به موضوع خرابی دستگاهها با قطع و وصل شدنهای مکرر برق اشاره میکند: «بزرگترین مشکل و آسیب، در زمان انتقال برق شهری به برق اضطراری ایجاد میشود، افت فشار در اکسیژن برای اغلب بیمارانی که به فشار اکسیژن بالا نیاز دارند، خطرآفرین است.» او تأکید میکند استفاده مداوم از دیزل ژنراتورها در مراکز درمانی درست نیست؛ چراکه این دستگاهها سروصدای زیادی دارند و بهدلیل استفاده از سوخت گازوئیلی، آلودگی زیستی ایجاد میکنند و اگر ۲ ساعت بهطور مداوم فعال باشند، برای بیماران و کادر درمان آزاردهنده میشوند.
خطر خرابی واکسنهای کرونا
ماجرا اما به اینجا ختم نمیشود، مشکل دیگری که با قطعی برق رخ داده، سرنوشت نامعلوم واکسنهای کرونای نگهداری شده در مراکز سلامت است. روز دوشنبه همشهری در گزارشی به این موضوع پرداخت و از نگرانی متصدیان این مراکز نسبت به خرابی واکسنها بهدلیل رعایت نشدن زنجیره سرد، نوشت. یکی از پزشکان این مراکز گفته بود که برخلاف بیمارستانها، مراکز سلامت، مجهز به دستگاههای برق اضطراری نیستند: «اگر قطعی برق تنها ۲ تا ۳ ساعت در طول شبانهروز باشد، مشکلی برای زنجیره سرمای واکسنها ایجاد نمیشود، اما اتفاقی که باعث نگرانی بیشتر شده قطعی برق بهصورت ۲ تا ۳ مرتبه در روز است و با توجه به اینکه سهمیه واکسن مراکز بهداشتی بهصورت ۲ تا ۳ روزه توزیع میشود در صورت قطعشدن مداوم برق احتمال سوختن یخچالها و محافظهای آنها وجود دارد.»
بیماران خارج از آیسییو در معرض خطر
این معضل، به شکل دیگری در بیمارستانها و مراکز درمانی مشکلساز شده است؛ هر چند که بهگفته مسئولان بیمارستانها، مراکز درمانی دستگاههای برق اضطراری دارند، اما این دستگاهها نمیتوانند پاسخگوی این وضعیت در روزها و ماههای آینده باشند.
محمدرضا ساور، سوپروایزر بیمارستان شهدای یافتآباد به همشهری میگوید: «حدود ۳۰ دستگاه ونتیلاتور در بخش ویژه ما وجود دارد که به ژنراتور وصل هستند، اما در آینده مشخص نیست چه وضعیتی ایجاد شود.»
محمود عمیدی، پرستار یکی از بیمارستانهای تأمیناجتماعی هم نگران تأثیر قطعیهای برق بر سلامت بیماران است: «مسئله اینجاست که تعداد دستگاههای فعال در تمام مراکز درمانی از ابتدای پاندمی کرونا تاکنون افزایش پیدا کرده، در مرکز درمانی ما که متعلق به تامین اجتماعی است، قبلا ۱۰۰ دستگاه اکسیژنساز وجود داشت که حالا به ۲۵۰ دستگاه رسیده. قطعا برق اضطراری جوابگوی این همه دستگاه نیست؛ بهویژه این که نمیتوانیم تبعیض قائل شویم و دستگاهها را برای اتصال به برق اضطراری اولویتبندی کنیم.»
او به معضل کمبود پرستار برای بررسی وضعیت بیماران بستری شده در بخش آیسییو اشاره میکند: «باید هر بیمار، یک پرستار داشته باشد که تقسیم نیرو را رعایت کند؛ حتی درصورت قطعی برق هم پرستار میتواند با استفاده از آمبوبگ، اکسیژن موردنیاز را برای او فراهم کند؛ درحالیکه در بخشهای آیسییو، هر پرستار ۳ بیمار را باید تحت نظر قرار دهد.»
بهگفته او، دستگاههای برق اضطراری در بخشهای ویژه و آیسییو فعال هستند، اما بخشهای عمومی مجهز به این دستگاهها نیستند؛ درحالیکه بهدلیل بالا بودن میزان بستری، بخشی از بیماران کرونایی، در همین بخشهای جنرال بستری و به دستگاه اکسیژن متصل هستند، اما خبری از ژنراتور نیست: «این وضعیت میتواند شرایط سختی را برای بیماران ایجاد کند و زندگی آنها را به خطر بیندازد.»