در پایان هفتاد و نهمین دوره جشنواره فیلم ونیز، جایزه ویژه هیات داوران این جشنوراه به فیلم «خرس نیست» ساخته جعفر پناهی، کارگردان زندانی ایرانی تعلق گرفت.
آقای پناهی که در جریان اعتراض‌های «جنبش سبز» دستگیر و به شش سال زندان محکوم شده بود، در تیرماه سال جاری بار دیگر بازداشت و برای اجرای حکم قدیمی به زندان منتقل شد.
جعفر پناهی به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به شش سال زندان محکوم شده است.
این کارگردان مطرح سینمای ایران در حالی دستگیر شد که برای پیگیری دستگیری دو فیلمساز دیگر به نام‌های محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد به دادسرا مراجعه کرده بود.
به گزارش بی بی سی در همین مراسم لوکا گوادانینو، فیلمساز ایتالیایی که جایزه بهترین کارگردانی این دوره جشنواره را برای فیلم «استخوان‌ها و همه چیز» بُرد، در صحبت‌هایش پس از دریافت جایزه، آن را به جعفر پناهی و محمد رسول‌اف فیلم‌سازان زندانی ایرانی تقدیم کرد.
همچنین در این شب هومن سیدی و محسن تنابنده برنده جوایز افق‌ها شدند.
هومن سیدی برای کارگردانی فیلم «جنگ جهانی سوم» و محسن تنابنده برای بازی در این فیلم موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلم بخش افق‌های جشنواره ونیز شدند.
محسن تنابنده در فیلم «جنگ جهانی سوم» نقش کارگری به نام شکیب را بازی می‌کند که در محل کارش فیلمی درباره جنگ جهانی دوم در حال ساخت است. در جریان اتفاقاتی غیرمنتظره، شکیب برای بازی در یک نقش مهم در فیلم انتخاب می‌شود.
محسن تنابنده این جایزه را به همسرش که در زمان فیلمبرداری فیلم باردار بوده و همچنین به تمام جامعه کارگران ایران تقدیم کرد.
«خرس نیست»
فیلم «خرس نیست» آخرین ساخته جعفر پناهی، در بخش مسابقه جشنواره ونیز به نمایش در آمد.
در زمان نمایش این فیلم، جشنواره فیلم ونیز یک صندلی خالی به جعفر پناهی اختصاص داد.
جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فیلم ونیز، بعد از شیر طلایی و جایزه بزرگ هیات داوران، سومین جایزه مهمی است که از سوی هیات داوران به یکی از فیلم‌های حاضر در بخش مسابقه اهدا می‌شود.
جعفر پناهی با فیلم سینمایی «دایره» نخستین فیلمساز ایرانی بود که موفق شد در سال ۲۰۰۰ جایزه معتبر «شیر طلایی» جشنواره ونیز را به دست بیاورد.
زندانی بودن جعفر پناهی در جشنواره ونیز امسال بازتاب قابل‌توجهی داشت و دست‌اندرکاران این جشنواره به همراه برخی سینماگران به اشکال مختلف به این موضوع اعتراض کردند.
از آن جمله یک «فلش‌ماب» یا تجمع ناگهانی بود که با حضور سینماگران برگزار شد.
جولین مور، رئیس هیئت داوران جشنواره ونیز و هنرپیشه برنده جایزه اسکار، به همراه هنرمندان دیگر حاضر در جشنواره از جمله سالی پاتر، کارگردان بریتانیایی و آدری دیوان فرانسوی که سال پیش جایزه شیر طلایی را دریافت کرد، در این تجمع اعتراضی در حمایت از جعفر پناهی شرکت کردند.
هنرمندان حاضر در این تجمع پوسترهایی در دست داشتند که با آنها به بازداشت جعفر پناهی، محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد و سینماگرانی از ترکیه و میانمار اعتراض کردند.
فیلم جدید آقای پناهی بر ایرانیان ساکن ترکیه تمرکز دارد که به شدت در تلاش برای مهاجرت به اروپا هستند.
آقای پناهی که از خروج از کشور منع شده، این فیلم را از ایران کارگردانی کرده است.
در این فیلم، جعفر پناهی که نقش یک کارگردان را بازی می‌کند، مجبور می‌شود فیلمبرداری بخش‌هایی از فیلم را از طریق تماس ویدیویی انجام دهد.
جعفر پناهی به همراه محمد رسول‌اف که او هم زندانی است، اخیرا در بیانیه‌ای مشترک به برگزار کنندگان جشنواره فیلم ونیز گفتند: «ما فیلمسازیم، ما عضو سینمای مستقل ایرانیم و زیستن را در آفرینش آثار می‌دانیم. آثاری که سفارش پذیر نیست. از این رو نزد صاحبان قدرت مجرمیم.» آنها گفتند «برخی از کارگردان‌ها اجازه فیلم‌سازی ندارند و برخی دیگر را مجبور به مهاجرت کرده و یا کاملا منزوی کرده‌اند. با این همه، امید به خلق آثار جدید دلیل زندگی است.»
محمد رسول اف از سینماگران مطرح ایران است که جوایز معتبر بین‌المللی زیادی به دست آورده است.
محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد به دلیل انتشار نامه سینماگران در زمان سرکوب اعتراض‌های متروپل آبادان زندانی شده‌اند. در این نامه از نیروی انتظامی خواسته شده بود که «تفنگش را زمین بگذارد.»
