نیویورک تایمز از جزییات بسته حمایتی ۱۵ میلیارد دلاری دولت فرانسه برای جبران خسارت‌های تحریم یکجانبه آمریکا علیه ایران و تلاش برای بازگرداندن ایران به توافق برجام خبر داد.
دولت ایران تهدید کرده در صورتی که تا اواخر هفته جاری، زمینه فروش نفت و دستیابی به منابع مالی آن فراهم نشود، روز پنجشنبه (سه روز دیگر) برای سومین بار برخی از تعهدات خود را در توافق برجام کاهش می دهد.
جمهوری اسلامی ایران می گوید در صورتی از برداشتن گام سوم کاهش تعهدات خود چشم پوشی می کند که بتواند نفت بفروشد و پول آن را دریافت کند.
گفتگوی تلفنی سریالی روحانی با مکرون، سفر غیر منتظره ظریف به پاریس همه با همین هدف انجام شده و حالا دولت همچنان سرگرم مذاکره با طرف های اروپایی برجام است تا زمینه برای فروش نفت و بازگشت پول آن فراهم شود. راه حل پیشنهادی فرانسه به این شرط جمهوری اسلامی بسته ی ۱۵ میلیارد دلاری است. تا کنون جزئیات آن رسانه ای نشده بود و عراقچی معاون ظریف همراه با هیئت اقتصادی روز گذشته برای گفتگو در باره ی همین بسته وارد پاریس شدند.
در باره ی جزئیات بسته ی پیشنهادی و مذاکرات هیئت ایرانی خبرگزاری آریا به نقل از نیویورک تایمز نوشت: یک هیات بلندپایه ایرانی روز دوشنبه به پاریس رفت تا درباره جزییات یک بسته مالی مذاکره کند که امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه قصد دارد از آن برای جبران خسارت‌های ناشی از تحریم آمریکا و تلاش برای ترغیب ایران به بازگشت به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ استفاده کند.
براساس گزارش‌های موجود هسته اصلی این بسته یک اعتبارنامه ۱۵ میلیارد دلاری است که به ایران اجازه دسترسی به پول نقد را می‌دهد. این درحالی است که بخشی از پول ایران بابت فروش نفت در بانک‌های مختلفی در دنیا بلوکه شده است.
این گزارش می‌افزاید: این مبلغ تقریبا نیمی از درآمدی است که ایران به طور عادی انتظار دارد از صادرات نفت در یکسال به دست بیاورد.
دولت مکرون از مطرح کردن جزییات مذاکرات با هیات ایرانی خودداری کرده‌است، هرچند که پیشتر خود مکرون در حاشیه اجلاس سران گروه هفت، در این باره با دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا صحبت کرده است. باوجودی که دو رییس‌جمهور از مطرح کردن اختلافشان در رسانه‌ها خودداری کرده‌اند، اما گفته می‌شود تلاش‌های فرانسه که حمایت دیگر قدرت‌های اروپایی را هم پشت سر دارد، تلاش‌های دولت آمریکا برای کمپین «فشار حداکثری» را خنثی می‌کند.
مشخص است که ترامپ از چنین بسته حمایتی رضایت ندارد، جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ مشخصا بارها گفته است که با چنین توافقی مشکل دارد. نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل هم دیگر مخالف جدی چنین توافقی است و از ترامپ هم خواسته است که با آن مقابله کند.
در صورتی که دولت آمریکا از این ابتکار پشتیبانی نکند، مشخص نیست که آیا بانک‌های اروپایی ریسک این را می‌پذیرند که با اعطای اعتبار به ایران خود را در معرض تحریم‌های آمریکایی قرار دهند یا خیر. البته ممکن است این اعتبار از سوی بانک مرکزی اروپا یا بانک مرکزی فرانسه به ایران تخصیص داده شود که در آن صورت تحریم این بانک‌ها برای واشنگتن خیلی سخت خواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه درباره جزییات مذاکراتی که در پاریس در جریان است، گفت: بیشتر مباحث فنی در جریان است و درمجموع خیلی خوب پیش رفته است. وی با این‌حال از مطرح کردن جزییات بیشتر خودداری کرد و عنوان نکرد که آیا بسته ۱۵ میلیارد دلاری حمایتی موضوع مذاکرات بوده یا خیر.
ترجیح جمهوری اسلامی به تهدید بیشتر با برداشتن گام سوم
صرف نظر از این که حاصل گفتگوی تیم عراقچی با هیئت فرانسوی به کجا بیانجامد واکنش نمایندگان مجلس نشان می دهد که از بسته ی پیشنهادی استقبال نمی کند و به تبعیت از خامنه ای ترجیح می دهد با برداشتن گام سوم خروج از برجام سناریوی مطلوب رهبر جمهوری اسلامی پیگیری شود. روحانی همین امروز در مجلس خطاب به نمایندگان تصریح کرد که دولت وی خارج از آنچه خامنه ای می گوید اقدامی نخواهد کرد. روحانی گفت: “سیاست‌های ما را رهبری مشخص می کند همه ما مسیر واحدی را طی می کنیم و در مسائل ملی اختلافی وجود ندارد”.
وی در باره احتمال برداشتن گام سوم گفت: “از آنجایی که بازگشت به نقطه اول نخست آسان است بعد از مرحله سوم، باز هم به مذاکرات خود ادامه می دهیم”. این که بعد از برداشتن گام سوم کاهش تعهدات، اروپا ممکن است به سمت سیاست فشار حداکثری ترامپ گرایش پیدا کند و فشار تحریم ها بالاتر برود ، فعلا در میان مسئولان جمهوری اسلامی که گام درجهت تهدید گذاشته اند مورد توجه نیست.
حشمت‌الله فلاحت پیشه عضو فعلی و رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی درباره پیشنهاد ۱۵ میلیارد دلاری فرانسه به ایران برای تداوم حضور در برجام می‌گوید: معتقدم در شرایط کنونی چندان نمی‌توان به این بسته‌های پیشنهادی امیدوار بود. اما این که بسته‌های پیشنهادی باعث غلبه فضای دیپلماسی و به کنار رفتن سیاست فشار آمریکا شده است، مثبت است.
حشمت‌الله فلاحت پیشه، نماینده اسلام‌آباد غرب درباره پیشنهاد منتسب به رئیس‌جمهور فرانسه مبنی بر پرداخت ۱۵ میلیارد دلار به ایران و امکان‌پذیر بودن آن برای بازگشت به مذاکرات و تداوم حضور ایران در برجام، به ایرناپلاس می‌گوید: عددهای مختلفی درباره این مبلغ گفته شده است، اما سؤال اساسی این است که چنین پیشنهادهایی باعث شکل‌گیری گفت‌وگو و مذاکره جدید می‌شود یا نه؟!
وی ادامه می‌دهد: به‌هرحال اینکه این خط اعتباری چقدر تأمین می‌کند و تا چه حد برای ایالات‌متحده آمریکا تعهدآور است، اهمیت دارد. حتی اگر این خط اعتباری تأمین شود، اما تحریم‌های دیگر لغو نشود، این اعتبار تبدیل به یک پول غیرقابل استفاده می‌شود.
بنا بوده اینستکس یک حساب اعتباری باشد، نه یک خط اعتباری
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح می‌کند: بنا بوده اینستکس یک حساب اعتباری باشد، نه یک خط اعتباری. یعنی ایرانی‌ها بتوانند نفتشان را بفروشند و پول حاصل از آن به این حساب واریز و به‌این‌ترتیب تحریم‌ها دور زده شود. اما امروز می‌بینیم عملاً اروپایی‌ها از این نقش خود دور شده و سعی بر راضی کردن آمریکا دارند. ازاین‌جهت، تصور می‌کنم روزبه‌روز شرایط ورود به مذاکره سخت‌تر می‌شود، البته به‌طور طبیعی دیپلمات‌ها سایر بسته‌های پیشنهادی را بررسی می‌کنند و اصلاً حضور تیم آقای عراقچی در اروپا ازاین‌جهت است.
وی با بیان این که جمهوری اسلامی باید گام سوم را محکم‌تر بردارد، تصریح کرد: اگر ما بتوانیم قابلیت‌های هسته‌ای پیش از برجام را احیا کنیم، می‌توانیم امتیازات بهتری از طرف مقابل بگیریم؛ چراکه پیشنهادهای مذاکره از گذشته واقعی‌تر خواهد شد.
نماینده اسلام‌آباد غرب در پاسخ به این که چرا برخی نمایندگان مجلس، این پیشنهاد را به بدهکار کردن ایران تعبیر کرده و گفته‌اند نظام اجازه چنین چیزی را به دولت نمی‌دهد، می‌گوید: طبق قانون اساسی، هرگونه معاهده خارجی دولت باید به تصویب مجلس برسد. علاوه بر این، طبق آیین‌نامه داخلی که حق نظارت بر برجام را به مجلس می‌دهد، می‌توان به موضوع وارد شد.
وی تأکید می‌کند: تا زمانی که تحریم‌ها از سوی آمریکا لغو نشود، مذاکره صورت نخواهد گرفت.
