کاخ سفید روز پنجشنبه با انتشار اطلاعیه ای اعلام کرد روسیه در حال توسعه یک سلاح ضد ماهواره برای استقرار در فضا است که باعث نگرانی ایالات متحده است.
این اطلاعیه یک روز پس از ایجاد موجی از گمانه‌زنی‌ها از سوی قانونگذاران آمریکایی منتشر شد که هشداری مرموز درباره یک تهدید نامشخص اما جدی امنیت ملی برای این کشور را صادر کردند.
مسکو این ادعاهای «بدخواهانه» و «بی‌اساس» را رد کرد و آن را به‌عنوان یک ترفند کاخ سفید برای تصویب بسته کمک جنگی چند میلیارد دلاری اوکراین که در کنگره متوقف شده بود توصیف کرد.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده در یک نشست خبری در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «می‌توانم تایید کنم که این موضوع مربوط به قابلیت ضد ماهواره‌ای است که روسیه در حال توسعه آن است.»
او گفت: «این یک توانمندی فعال نیست که به کار گرفته شده باشد و اگرچه پیگیری روسیه برای این قابلیت خاص نگران کننده است اما هیچ تهدید فوری برای امنیت کسی وجود ندارد.»
کربی تایید کرد که این سلاح روسی «مستقر در فضا» خواهد بود اما درباره گزارش‌های رسانه‌های آمریکایی مبنی بر اینکه این سلاح قابلیت هسته‌ای دارد اظهارنظری نکرد.
اما او گفت که این موضوع معاهده فضای ماورای جو در سال ۱۹۶۷ را که هم روسیه و هم ایالات متحده طرفین آن هستند و استقرار سلاح‌های هسته‌ای در فضا را ممنوع می‌کند نقض خواهد کرد.
وی افزود که این سلاح می‌تواند خطر مرگباری برای فضانوردان در مدار پایین به همراه داشته باشد و همچنین در عملکرد ماهواره‌های نظامی و غیرنظامی حیاتی ایجاد اختلال کند.
کربی گفت: «ما درباره سلاحی صحبت نمی‌کنیم که بتوان از آن برای حمله به انسان‌ها یا ایجاد تخریب فیزیکی، اینجا در روی زمین استفاده کرد.»
شبکه خبری سی‌بی‌اس، گزارش می‌دهد که این جنگ‌افزار در فضا مستقر می‌شود و به یک سلاح اتمی برای هدف گرفتن ماهواره‌ها مجهز است.
موضوع این تهدید جدید پس از آن برجسته شد که مایک ترنر، نماینده جمهوری‌خواه کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان ایالات متحده، روز چهارشنبه بیانیه‌ای غیرعادی و رمزآلود صادر کرد و نسبت به یک «تهدید جدی برای امنیت ملی» هشدار داد. وی با اشاره به «تهدید جدی امنیت ملی» از بایدن خواست تا «تمامی اطلاعات مربوط به این تهدید را از حالت طبقه‌بندی خارج کند.»
ترنر در این بیانیه گفت: «من از رئیس جمهور بایدن می‌خواهم همه اطلاعات مربوط به این تهدیدات را از حالت طبقه‌بندی خارج کند تا کنگره، دولت و متحدان ما بتوانند آشکارا درباره اقدامات لازم برای پاسخ به این تهدیدات گفتگو کنند.»
پیش از این نیویورک تایمز به نقل از دو تن از مقامات فعلی و سابق ایالات متحده گزارش داده بود که اطلاعات جدید مربوط به تلاش‌های روسیه برای توسعه یک سلاح هسته‌ای فضایی ضدماهواره است.
آسوشیتدپرس نیز به نقل از یکی از دستیاران کنگره نوشت که تهدید جدید، مربوط به یک سلاح ضدماهواره روسی است که در فضا مستقر شده است. چنین سلاحی می‌تواند خطر بزرگی برای ماهواره‌های ایالات متحده باشد که هر ساعت میلیاردها بایت داده را ارسال می‌کنند.
این دستیار که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، گفت که هنوز مشخص نیست که آیا این سلاح روسی توانایی هسته‌ای دارد یا خیر؛ اما در این باره نگرانی جدی وجود دارد.
بیانیه ترنر در بحبوحه بحث‌های کنگره درباره نحوه برخورد ایالات متحده با تهدیدات جهانی روسیه و سایر رقبا منتشر شد.
در جریان این بحث‌ها، چهره‌های امنیتی خواستار مشارکت جهانی بیشتر بودند و در مقابل، برخی از قانونگذاران نزدیک به دونالد ترامپ همچنان بر یک رویکرد انزواطلبانه تاکید داشتند و بر شعار «اول آمریکا» در مقابل رسیدگی به نگرانی‌های جهانی پافشاری می‌کردند.
مایک ترنر که به تازگی از یک سفر رسمی به اوکراین بازگشته بود، به قانونگذاران هشدار داد که زمان برای اوکراین در مبارزه با مهاجمان روسیه رو به پایان است.
این هشدار در حالی داده شده که دولت بایدن انتقادات خود را از جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان به دلیل ممانعت از تصویب لایحه ۹۵ میلیارد دلاری که در سنا با هدف کمک به اوکراین، اسرائیل و تایوان تصویب شده، افزایش داده است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز پنجشنبه با رهبران کنگره جلسه‌ای پشت درهای بسته برگزار کرد تا درباره این موضوعات توضیح دهد.
با این حال افشای اولیه این موضوع از سوی قانونگذاران، کاخ سفید را عصبانی کرد و کربی گفت که آنها در حال بررسی هستند که آیا منابع و روش‌های اطلاعاتی ایالات متحده به خطر افتاده است یا خیر.
بایدن دموکرات و مجلس نمایندگان تحت رهبری جمهوری‌خواهان بر سر درخواست کاخ سفید برای کمک نظامی ۶۰ میلیارد دلاری برای کمک به اوکراین به بن بست رسیده‌اند.
مایک جانسون، رئیس جمهوری خواه مجلس نمایندگان که بارها هشدار داده است تا زمانی که سیستم مهاجرتی آمریکا تقویت نشود به امنیت متحدان نخواهد پرداخت از آوردن لایحه تصویب شده در سنا برای رای‌گیری خودداری می‌کند.
واکنش مسکو چه بود؟
مسکو ادعاهای مربوط به این فناوری را رد کرد و آن را تلاش آمریکا برای تحت فشار قرار دادن کمک‌های مالی اوکراین عنوان کرد.
خبرگزاری دولتی تاس گزارش داد دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت کاخ سفید در تلاش است تا کنگره را وادار کند لایحه تخصیص بودجه را به هر نحوی که می‌تواند به رای بگذارد.
او گفت: «واضح است کاخ سفید قرار است چه ترفندهایی را انجام دهد.»
وی تاکید کرد تا زمانی که کاخ سفید جزییات ماجرا را افشا نکند درباره ماهیت این گزارش‌ها اظهار نظر نخواهد کرد.
از سوی دیگر سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه و مسئول کنترل تسلیحات، ایالات متحده را به «جعل بدخواهانه» متهم کرد.
بلینکن: به زودی چیزهای بیشتری برای گفتن خواهیم داشت
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه در جریان بازدید از تیرانا، پایتخت آلبانی به خبرنگاران گفت که واشنگتن در حال گفت‌وگو با متحدان و شرکا درباره این موضوع است. وی افزود: «این یک قابلیت فعال نیست اما یک قابلیت بالقوه است که ما آن را بسیار بسیار جدی می‌گیریم و من انتظار دارم که به‌زودی چیزهای بیشتری برای گفتن داشته باشیم. پس منتظر آن باشید.»
نه فقط روسیه بلکه آمریکا و چین همین حالا هم توانایی حمله به ماهواره‌ها در اطراف جهان را دارند. اما براساس قواعد نمی‌توانند از سلاح اتمی در فضا استفاده کنند.
هر سه آنها عضو پیمان فضایی ۱۹۶۷ هستند که کشورها را از استقرار «هرگونه شیء حامل سلاح‌های اتمی یا هر نوع سلاح تخریب جمعی دیگری» در مدار زمین منع می‌کند.
از سوی دیگر روسیه و ایالات متحده بزرگترین قدرت‌های هسته‌ای هستند که با یکدیگر حدود ۹۰ درصد سلاح‌های هسته‌ای جهان را در اختیار دارند.
آمریکا دارای یک «نیروی فضایی» است که در دسامبر ۲۰۱۹ یکی از شاخه‌های ارتش آمریکا شد.
