چهارشنبهسوری در ایران با شعار آزادی و اعتراضات ضدحکومتی
ویدیوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده نشان میدهند که شامگاه سهشنبه ۲۲ اسفند (۱۲ مارس) در تهران، اصفهان، رشت، سنندج، زاهدان و قروه مراسم چهارشنبه سوری به همراه شادی و رقص برگزار شده است.
دویچه وله گزارش داد در میدان شهرداری رشت گروهی از مردم شعار “آزادی، آزادی، آزادی” سردادند. در شهرک اکباتان تهران شرکتکنندگان در مراسم چهارشنبه سوری یاد آرمیتا گراوند را گرامی داشتند. آرمیتا گراوند، دختر دانشآموز ۱۶ سالهای است که به طرز مشکوکی دچار صدمه مغزی شد و پس از حدود چهار هفته در بیمارستان جان باخت. بسیاری کشتهشدن این دانشآموز را یک قتل حکومتی نظیر آنچه برای ژینا مهسا امینی رخ داد، میدانند. خبرگزاری مهر با انتشار فیلمی از قروه نوشته است که “مراسم جشن چهارشنبهسوری با آتشگردانی، روشن کردن آتش و رقص کردی و موسیقی برگزار شد”. در کردستان دایه شریفه، مادر رامین حسینپناهی زندانی سیاسی که سال ۹۷ اعدام شد، همزمان با چهارشنبهسوری در حرکتی نمادین در مخالفت با اعدامها، یک طناب دار را به آتش کشید. در اصفهان مقامات تلاش کردند از برگزاری مراسم چهارشنبه سوری ممانعت کنند و مسیرهای ورود به کوه صفه و محله ناژوان را مسدود کردند. رسانههای حکومتی در انتشار اخبار چهارشنبهسوری بیشتر به مصدومیتها اشاره کردند که در مقایسه با سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. وبسایت تابناک از “حمله با نارنجک به خودرو آتش نشانی” و “کور کردن چشم و سوزاندن صورت با پرتاب نارنجک به سمت اشخاص” گزارش داده و نوشته است که اینها “بخشی از صحنههای وحشتناکی بود که اشخاص بیفرهنگ در چهارشنبه سوری امسال خلق کردند”.
۴۰ درصد ایرانیان زیرخط فقر و ۳۰ درصد در آستانه آن هستند
با وجود آنکه سبد معیشت از سوی نمایندگان کارگری ۱۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان اعلام شده اما نمایندگان کارفرمایی به در نظر گرفتن سبد معیشت ۱۴ میلیون تومانی اصرار دارند. به گزارش اکو نگار، از آنجا که دولت نیز به عنوان یک کارفرمای بزرگ، به سمت کارفرمایان گرایش دارد احتمال آنکه امسال نیز مانند سال گذشته مقابل تعیین دستمزد کارگران مطابق ماده ۴۱ قانون کار بایستند، وجود دارد. این در شرایطی است که فرشاد مومنی اقتصاددان سونامی خطرناک فقرای بیکار را گوشزد میکند.
امروز ۳۰ درصد از جمعیت کشور زیر خط فقر هستند و ۴۰ درصد دیگر از جمعیت در آستانه افتادن به زیر خط فقر هستند. در این شرایط با روش تعیین دستمزدی که همواره عقب تر از تورم است، هر سال از سطح رفاه خانوارها کم می شود. او می گوید: وقتی این داده را مورد توجه قرار دهیم که ۶۰ درصد از فقرا در کشور شاغل هستند به این نتیجه بسیار مهم خواهیم رسید که تمرکز صرف دولت بر کمیت اشتغال بدون توجه به کیفیت آن زمینه های رشد فقر را بیش از گذشته فراهم کرده است. دولت عموما به رابطه بین فقر و مشاغل غیررسمی توجه نمیکند در حالی که رشد مشاغل غیررسمی یکی از عوامل ازدیاد فقر است. اغلب فقرا بیکار نیستند، اما از محل شغل خود نمیتوانند نیازهای اساسی خود را تامین کنند. این یعنی شغلهایی با دستمزدهایی پایین، بدون امنیت لازم و بدون داشتن پوشش بیمهای مسبب سقوط خانوارها به زیر خط فقر شده است.با این حال مسئولان مدام بر این گزاره تاکید میکنند که با افزایش دستمزد، تورم هم افزایش بیشتری پیدا میکند. اما فرشاد مومنی اقتصاددان و استاد دانشگاه صحبت از مارپیچ مزد و تورم را فریب افکار عمومی میداند.
اخراج عکاس «ایرنا» در پی انتشار تصاویر تجمع اعتراضی
هرانا، از اخراج «حنا خلج» یکی از عکاسان خبرگزاری دولتی ایرنا خبر داد که گفته شده این حکم در پی انتشار «تصاویری از یک تجمع اعتراضی» صادر شده است. حنا خلج که پیشتر فعالیتش به حالت «تعلیق» درآمده بود، روز سه شنبه با انتشار مطلبی اعلام کرد: «بالاخره بعد از چند هفته تعلیق و مسائل پیرامونش، امروز نامه اخراجم به سرویس عکس خبرگزاری ایرنا رسید.» در تاریخ ۲۱ بهمن ۱۴۰۲، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی به همراه شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای شرکت در مراسم کلنگ زنی در روستای «رشتقون» واقع در استان قزوین حاضر میشود که در همان زمان شماری از روستاییان با برگزاری تجمعی نسبت به «تملک فراقانونی مراتع و زمینهایشان توسط دولت» اعتراض کردند. حنا خلج خبرنگار اعزامی خبرگزاری ایرنا که در مراسم حاضر بود، یک روز بعد با انتشار عکسی از تجمع اعتراضی روستاییان در صفحه شخصی اینستاگرام خود نوشت: «دیروز در روستای رشتقون پروژه نهضت ملی مسکن آغاز شد و در حالی که وزیر، استاندار و دو نماینده مجلس حضور داشتند، مردم یکصدا فریاد زدند، ما راضی نیستیم، حتی اگر افتتاح شود؛ اما صدای مردم در یک متری مسئولین شنیده نشد.» گفته شده خانم خلج مدت کوتاهی پس از انتشار این استوری به نهادهای امنیتی-قضایی احضار شد و همزمان خبرگزاری ایرنا نیز او را از کار تعلیق کرد.
بازداشت پنج نفر توسط پلیس امنیت اقتصادی در پرونده کلاهبرداری کوروش کمپانی
رئیس پلیس امنیت اقتصادی ایران روز چهارشنبه، ۲۳ اسفندماه اعلام کرد «تا امروز پنج نفر از اعضای اصلی» پرونده کلاهبرداری کوروش کمپانی بازداشت شدهاند. حسین رحیمی به هویت این افراد و نقش آنها در کلاهبرداری بزرگ کوروش کمپانی اشاره نکرده، اما به نظر میرسد مالک شرکت در میان این بازداشتیها نیست. به گزارش خبرگزاری تسنیم، این مقام پلیس جمهوری اسلامی فقط اشاره کرده که «اعلان قرمز مدیر این شرکت توسط پلیس اینترپل ثبت شده» که نشان میدهد او همچنان متواری است. اواخر بهمنماه گذشته، رسانهها در ایران در خبری از متواری شدن امیرحسین شریفیان، مالک شرکت کوروش کمپانی، نوشته بودند که مدعی فروش آیفون ۲۰ میلیون تومانی بود. شرکت کوروش کمپانی با این ادعای بزرگ وارد بازار فروش موبایل در ایران شده بود که قادر است گوشی آیفون را که بین ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان در بازار داد و ستد میشود «از طریق حذف واسطهها» به قیمت ۲۰ میلیون تومان به دست مصرفکننده برساند. تسنیم پیشتر در خبری نوشته بود که پدر مالک این شرکت به اتهام «همدستی» در این پرونده دستگیر و تحویل مقام قضایی شده است. رئیس پلیس امنیت اقتصادی روز چهارشنبه همچنین بدهی «تخمینی» کوروش کمپانی را ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده و گفته است که ۲۵ نفر از افراد سرشناسی که در تبلیغات این شرکت مشارکت داشتند پول تبلیغات برای این شرکت را بازگرداندهاند. این در حالی است که رسانههای داخلی پیشتر از قول منابع خود گزارش داده بودند که این شرکت که دفتر رسمی و مجوز فعالیت داشته «دو هزار میلیارد تومان» کلاهبرداری کرده است.
معاون اول قوه قضاییه استعفا کرد
قوه قضاییه اعلام کرد: حجت الاسلام والمسلمین محمد مصدق استعفای خود، از سمت معاون اولی قوه قضاییه را تقدیم رئیس عدلیه کرد و رئیس قوه قضاییه با پذیرش درخواست وی موافقت کرد. این استعفا پس از تشکیل پرونده ناظر بر اعمال نفوذ در برخی پروندههای قضایی که دو تن از فرزندان وی صورت گرفته است. در متن استعفا مزبور تصریح شده که این مقام مستعفی از ابتدای تشکیل پرونده اتهامی فرزندانش، با احدی از عوامل مرتبط با پرونده اعم از قضات دادسرا و دادگاه هیچگونه ارتباطی نداشته است. پس از وصول استعفای دکتر مصدق از معاون اولی قوه قضاییه، محسنی اژهای رییس قوه قضاییه ضمن پذیرش این درخواست نوشت: اگر چه حضور شما در این منصب، در رسیدگی به پرونده مورد اشاره مدخلیت و تاثیری نداشته و نخواهد داشت، اما با توجه به درخواست حضرتعالی و نکاتی که مطرح کردید استعفای شما مورد پذیرش قرار میگیرد.
خبرهای جهان
شکایت ۶۵۰ وکیل حقوقی شیلی از «نتانیاهو» در دادگاه بین المللی لاهه
۶۵۰ وکیل حقوقی از کشور شیلی علیه «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل در دیوان بین المللی دادگستری (لاهه) طرح شکایت کردند. به گزارش روز چهارشنبه ایرنا ، پایگاه خبری «عربی پست» در این باره نوشت که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و کابینه تحت مدیریت او در دیوان بین المللی دادگستری با شکایت ۶۵۰ وکیل حقوقی از کشور شیلی مواجه شده است. به نوشته عربی پست، این حقوقدانان شیلی اعلام کردند که از کابینه اسرائیل و نخست وزیر این رژیم در دادگاه بین المللی دادگستری شکایت کرده اند. بر اساس این گزارش، ۶۵۰ وکیل حقوقی از کشور شیلی شکایت خود علیه کابینه اسرائیل و نخست وزیر این رژیم را ثبت کردند و احتمال اینکه وکلای دیگری از کشورهای مختلف آمریکای لاتین به آنها بپیوندند ، وجود دارد. حقوقدانان شیلی، اسرائیل و نخست وزیر آن را به ارتکاب جنایات علیه بشریت، جنایت جنگی و نسل کشی علیه فلسطینی ها در نوار غزه و کرانه باختری متهم کرده اند. دولت شیلی سه شنبه هفته گذشته نیز اعلام کرده بود که شرکتهای اسرائیلی را از فهرست شرکتکنندگان بزرگترین نمایشگاه هوافضای آمریکای لاتین که قرار است در سانتیاگو برگزار شود، حذف میکند. همچنین «گابریل بوریچ» رئیسجمهوری شیلی روز شنبه گذشته در یک نشست مطبوعاتی مشترک با پدرو سانچز نخست وزیر اسپانیا در سانتیاگو گفت: «آنچه در غزه اتفاق میافتد توجیهی ندارد». وی افزود: کاملاً غیر قابلقبول است که جامعه بینالمللی در مواجهه با مشکلی که همه ما را تحت تاثیر قرار میدهد و کل جامعه بینالمللی را شرمنده میکند، بیحرکت باقی بماند.
لوکوموتیورانان آلمان برای ششمین بار اعتصاب کردند
قطاررانهای آلمان برای ششمین بار متوالی از نوامبر ۲۰۲۳/ آبان ۱۴۰۲ اعتصاب کردند. آنها خواستار کاهش ساعت کار هفتگی به ۳۵ سال هستند. این اعتصاب که از ساعت ۲ سهشنبه ۱۲ مارس/ ۲۳ اسفند آغاز شد به مدت ۲۴ ساعت ادامه خواهد داشت. شرکت دویچهبان یک روز قبل از شروع اعتصاب با شکایت به دادگاه کار خواستار لغو اعتصاب شد اما این درخواست در دادگاه رد شد. این شرکت که مذاکرات زیرمجموعههای آن با اتحادیه رانندگان قطار تا به حال بینتیجه بوده از مسافران خواست در روز سهشنبه از سفر غیرضروری پرهیز کنند. همزمان برخی از سیاستمداران احزاب راستگرا، از جمله نمایندگان حزب دموکراسی آزاد و دموکرات مسیحی خواستار بازنگری در قانون مربوط به اعتصاب شدند. فولکر ویسینگ، وزیر حمل و نقل دولت ائتلافی آلمان و عضو حزب دموکراسی آزاد در واکنش به درخواست مداخله دولت برای محدود کردن حق اعتصاب، گفت: دولت نمیتواند با تهدید به تغییر قانون در یک چانهزنی جمعی مداخله کند اما پس از اینکه اختلاف برطرف شد، باید بررسی کند که آیا نیاز به تغییر قانون هست یا نه. همزمان با رانندگان قطار، کارکنان شرکت لوفتهانزا در فرانکفورت و چند شهر دیگر اعتصاب کردند. رسانههای آلمان گفتند این اعتصاب ۶۰۰ پرواز و هفت هزار مسافر را تحت تاثیر قرار داده است. اتحادیه مهمانداران و خدمه کابین لوفتهانزا از همکاران خود در مونیخ خواسته است ۱۳ مارس اعتصاب کنند. علاوه بر این با شکست مذاکره کارکنان حمل و نقل شهری در ایالات نوردراین وستفالن، اتحادیه حمل و نقل عمومی این ایالت گفت اعتصاب خواهد کرد. در آلمان یک سیاستمدار عضو حزب دموکرات مسیحی که همزمان رئیس اتحادیه کسبوکارهای کوچک و متوسط است، به صورت آشکار خواستار «تدوین قانون اعتصاب» شد تا این حق تنها در اختیار قاضی نباشد. این درخواستها با قصد محدود کردن اتحادیهها در اعتصاب جمعی انجام شده است.
آمریکا با وجود کمبود بودجه، ۳۰۰ میلیون دلار دیگر به اوکراین کمک نظامی میکند
پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، با وجود کمبود شدید بودجه برای جایگزین کردن سلاحهایی که به اوکراین فرستاده، اعلام کرد بسته کمک نظامی جدیدی به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار را برای این کشور در نظر گرفته است. این در حالی است که کمبود بودجه کل سیستم نظامی آمریکا را تحت تاثیر قرار داده و برای جایگزین کردن همه سلاحهای ارسالی به اوکراین، حداقل به ۱۰ میلیارد دلار بودجه اضافی نیاز است. آخرین بسته کمک نظامی اعلام شده برای اوکراین به ماه دسامبر گذشته برمیگردد، زمانی که پنتاگون کمبود بودجه برای جایگزینی سلاحها را تایید کرد. اما اخیرا مقامات اعتراف کردهاند که نه تنها بودجه جایگزینی ندارند، بلکه ۱۰ میلیارد دلار نیز در این بخش دچار کسری هستند. این اعلام کمک در شرایطی صورت میگیرد که ذخایر مهمات اوکراین به شدت رو به کاهش است و تلاشها برای ارسال کمکهای بیشتر برای خرید سلاح به دلیل مخالفت جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان آمریکا متوقف شده است. مقامات آمریکایی ماههاست که تاکید میکنند تا زمانی که کنگره بودجه اضافی برای جایگزینی سلاحهای ارسالی را تصویب نکند، آمریکا نمیتواند ارسال سلاح به اوکراین را از سر بگیرد. این بودجه اضافی بخشی از لایحه هزینههای تکمیلی است که در کنگره به بنبست خورده است.با کمبود شدید مهمات در خط مقدم و مواجهه با نیروی نظامی بسیار مجهزتر روسیه، وضعیت اوکراین وخیمتر شده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، بارها از کنگره درخواست کمک کرده است، اما رهبر جمهوریخواه مجلس نمایندگان با آوردن این لایحه کمک به اوکراین به صحن مجلس برای رأیگیری مخالفت کرده و میگوید هرگونه کمکی باید ابتدا نیازهای امنیتی مرزهای آمریکا را برطرف کند.
نخست وزیر هائیتی تحت شرایط اضطراری کنارهگیری خود را اعلام کرد
آریل هنری، نخست وزیر هائیتی، پس از آنکه هرج و مرج در کشورش بالا گرفت و باندهای خلافکار به نهادهای دولتی حمله کردند و نظم اجتماعی را در آستانه فروپاشی قرار دادند، اعلام کرد از مقام خود کنارهگیری میکند و شرایط را برای برگزاری انتخابات بعدی در این کشور فراهم میکند. به گزارش «سیانان»، هنری این اعلامیه را پس از برگزاری جلسه اضطراری روز دوشنبه «جامعه کارائیب و بازار مشترک» در جامائیکا، که طی آن سران کشورهای کارائیب به رایزنی درباره هائیتی پرداختند، صادر کرد. جامعه کارائیب متعهد به تشکیل یک شورای انتقالی برای برگزاری انتخابات در هائیتی شد. پس از چندین هفته خشونت سیستماتیک در هائیتی، هنری هفته پیش به کنیا رفت تا از نیروی پلیس این کشور برای برقراری نظم تقاضای کمک کند. او دیگر نتوانست به هائیتی بازگردد، چرا که اوضاع امنیتی در اطراف فرودگاه پورتوپرنس، پایتخت این کشور، به شدت متشنج بود. هنری از هفته پیش در پورتوریکو در قلمرو ایالات متحده ساکن بوده است. هنری در سال ۲۰۲۱ به دنبال ترور رئیسجمهوری وقت هائیتی به قدرت رسید، اما پارسال با این توجیه که وضعیت کشور ناامن است، از برگزاری انتخابات خودداری کرد. این تصمیم وی معترضانی که ماهها منتظر انتخابات بودند را خشمگین کرد، و هنری پس از مدتی کنترل خود بر کشور را از دست داد. از زمان سفر هنری به کنیا، پورتوپرنس شاهد حملات هماهنگ گسترده باندهای خلافکار به پلیس و نهادهای دولتی بوده است، که دهها هزار نفر از شهروندان این کشور را مجبور به فرار از خانه و کاشانه خود کرده است. از زمان حمله باندهای خلافکار به بزرگترین زندان این کشور در پورتوپرنس در اوایل این ماه، که منجر به کشته و زخمی شدن پرسنل پلیس و زندان و فرار کردن حدود ۳۵۰۰ زندانی شد، دولت هائیتی تحت شرایط اضطراری قرار گرفته است.
بازیِ برگشت؛ رقابت بایدن و ترامپ برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا قطعی شد
با تعیین تکلیف نامزدهای نهایی در انتخابات درونحزبی دموکراتها و جمهوریخواهان برای شرکت در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا رقابت میان جو بایدن و دونالد ترامپ قطعی شد. در پایان انتخابات درونحزبی روز سهشنبه ۱۲ مارس (۲۲ اسفند)، جو بایدن، رئیس جمهوری کنونی و نامزد حزب دموکرات و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین و نامزد حزب جمهوریخواه، هر کدام به حد نصاب کمینه آرا مورد نیاز دست یافتند و به این ترتیب دو رقیب باید خود را برای بازی برگشت، یعنی انتخابات ریاست جمهوری آینده که در ماه نوامبر برگزار میشود آماده کنند.
بایدن تا روز گذشته برای به دست آوردن نامزدی حزب متبوعش نیاز به هزار و ۹۶۸ رأی داشت. به گفته مؤسسه تحقیقاتی ادیسون، با آغاز شمارش آرا برای انتخابات مقدماتی دموکراتها در ایالت جورجیا در عصر سه شنبه، آرا بایدن از این تعداد فراتر رفت، گرچه هنوز نتایج انتخابات مقدماتی در ایالتهای میسیسیپی، واشنگتن و جزایر ماریانای شمالی معلوم نشده است. پس از اعلام این نتایج بایدن ۸۱ ساله گفت: «ما اکنون در برابر یک انتخاب در مورد آینده کشور قرار داریم. آیا مقاومت کرده و از دموکراسی خودمان دفاع میکنیم یا اجازه میدهیم دیگران آن را نابود کنند؟ آیا حق تصمیمگیری و حفظ آزادیهای خود را دوباره برقرار میکنیم یا به افراطگرایان اجازه میدهیم تا آن را مصادره کنند؟»
دونالد ترامپ نیز برای قطعی شدن نامزدیاش از طرف جمهوریخواهان به هزار و ۲۱۵ رأی نیاز داشت که در نتیجه انتخابات مقدماتی روز سه شنبه در چهار ایالت از جمله جورجیا به آن دست یافت. ترامپ ۷۷ ساله در ویدئویی که در شبکههای اجتماعی همرسان کرد، گفت: «برای جشن گرفتن وقت نداریم، در عوض باید تمرکز خود را بر شکست بایدن بگذاریم»، زیرا او «بدترین رئیسجمهور تاریخ ایالات متحده» است. وی افزود: «ما شخم میزنیم عزیزم، شخم. مرزهای خود را میبندیم. کارهایی را انجام میدهیم که هیچ کس تا به حال ندیده است. ما میخواهیم اقتصاد کشورمان را به بهترین اقتصاد جهان تبدیل کنیم.»
موشک فضایی ژاپن لحظاتی پس از پرتاب منفجر شد
یک موشک کوچک و سوختجامد ساختهشده توسط شرکت اسپیس وان ژاپن لحظاتی پس از پرتاب در روز چهارشنبه ۱۳ مارس (۲۳ اسفند) منفجر شد. اسپیس وان تلاش کرده بود اولین شرکت خصوصی ژاپنی باشد که یک ماهواره را در مدار زمین قرار میدهد. این موشک ۱۸ متری که «کایروس ۱» نام داشت چند ثانیه پس از بلند شدن در ساعت ۱۱ صبح به وقت محلی منفجر شد. در پی این حادثه ابر بزرگی از دود و آتش منطقه را فرا گرفت و قطعات موشک در هوا پخش شدند. اسپیس وان اعلام کرده است که پس از پرتاب ناموفق موشک در شبهجزیره کوهستانی کی در غرب ژاپن، مشغول بررسی دادههای پرواز است. شوهی کیشیموتو، فرماندار محلی واکایاما، به خبرنگاران گفت مشکلی باعث فعال شدن برنامه نابودی خودکار موشک شده است. با این حال او مشخص نکرد که این مشکل دقیقا چه بوده است. آقای کیشیموتو اضافه کرد محوطه سکوی پرتاب هیچ آسیبی ندیده و آتش خاموش شده است. اسپیس وان قبل از این گفته بود که مراحل پرتاب موشک و همینطور اتمام ماموریت تا حد زیادی خودکار است و تعداد کارشناسان در مرکز کنترل زمینی به زحمت به ۱۲ نفر میرسند. این موشک یک ماهواره اطلاعاتی دولتی آزمایشی را حمل میکرد و قرار بود آن را در مدار زمین قرار دهد. اسپیس وان پیشتر پرتاب را برای روز شنبه برنامهریزی کرده بود، اما پس از ورود یک کشتی به منطقه دریایی ممنوعه آن را به تعویق انداخت. اگرچه ژاپن بازیگر نسبتاً کوچکی در رقابت فضایی است، با این حال توسعهدهندگان موشک در این کشور در تلاش هستند وسایل نقلیه فضایی ارزانتری بسازند تا سهم بیشتری در بازار رو به رشد پرتاب ماهوارهها کسب کنند. ماساکازو تویودا، رئیس اسپیس وان گفته است که میخواهد «خدمات پیک فضایی» را به مشتریان داخلی و بینالمللی ارائه دهد و هدف آن پرتاب ۲۰ موشک در سال تا اواخر دهه ۲۰۲۰ است.