حضور جمهوری اسلامی در عراق سابقه طولانی دارد. دو دهه است با امکانات لجستیکی، نظامی(سپاه قدس و بدر)، و ابزارهای دیگر به کمک امثال نوری مالکی و اسلام سیاسی و احزاب ناسیونالیست کرد، و حشدالشعبی و امثالهم در عراق نقش کثیف خود را ایفا میکند.
بحران سیاسی کنونی عراق بدون بررسی تاثیر حضور مخرب و ویرانگر جمهوری اسلامی و در واقع بدون بیرون راندن آن از عراق به نتیجه نمیرسد. کوتاه کردن دست جمهوری اسلامی یک فاکتور مهم برای مهار کردن بحران سیاسی کنونی است. کارنامه حکومت اسلامی با حملات موشکی، با تاسیس حشدشعبی و تجهیز مالی ـ نظامی بادندهای ارتجاعی قومی ـ مذهبی ، تروریسم و مخالفت با جنبشهای اجتماعی و اعتراضی مردم و ضدیت با زنان شناخته شده است.
جمهوری اسلامی همواره و پیگیرانه با اتکا به زرادخانه تسلیحاتی و پولهای کلان و سرمایه گذاریهای هزاران میلیارد دلاری در جهت تحکیم حضور خود و باندهای ارتجاعی اسلامی و قومی و استراتژی منطقه ایش در سوریه، لبنان و یمن عمل کرده است. استراتژی جمهوری اسلامی در منطقه برای مردم به معنی جنگ، ترور و ناامنی جانی، سلب آزادیهای فردی، ستم کشی بر زنان و قتلهای ناموسی، شکاف اجتماعی ـ طبفاتی، فقر و فلاکت، آوارگی میلیونی و خانه خرابی، گسترش فساد و نا عدالتی اجتماعی است. بی دلیل نیست که در اعتراضات توده ای در عراق و لبنان مردم خواهان اخراج و بیرون راندن جمهوری اسلامی هستند. در خیزشهای اخیر خشم و اعتراض مردم و بویژه زنان در لبنان و عراق علیه حکومت اسلامی، خامنه ای و قاسم سلیمانی بر جسته بوده است. یکی از شعارهای رایج که با آغاز اعتراضات اکتبر ٢٠١٩ از چندین هزار معترض عراقی شنیده میشود اینست: «بغداد حره حره، إیران، بره بره» (بغداد، آزاد، آزاد؛ ایران بیرون، بیرون).
اعتراض و خشم مردم عراق به گسترش تروریسم و دامن زدن به میلیتاریزم نظامی و ایجاد گروه های نظامی از جمله حشد الشعبی مربوط میشود. خامنه ای و سپاه قدس به منظور تحکیم موقعیت جریانات اسلامی حشد الشعبی را در سال ۲۰۱۵ تاسیس کردند. تاسیس باند تروریست و آدمکش حشد الشعبی که به ابتکار نوری مالکی مهره حکومت اسلامی تشکیل شد، عملا قدرت دوفاکتوی حکومت اسلامی را به ساختار حکومتی در عراق تحمیل کرده است. این نیروی نظامی ظاهرا در دوره ای که مبارزه علیه داعش در عراق در مساله اصلی بوده به تایید سیستانی هم رسیده است. دستجات و شاخه های «حشدالشعبی» شامل سازمان بدر، عصائب اهل الحق، کتائب حزب الله، قوات الشهید الصدر، حرکت النجباء، سرایا السلام، سرایا الجهاد، لواء علی الاکبر، سرایا العتبات، کتائب سیدالشهداء، کتائب التیار الرسالی، سرایا الخراسانی، سرایا عاشوراء، قوات وعدالله، فرقه العباس القتالیه میشوند که اساسا در ارتباط با حکومت اسلامی و سپاه قدس بوده اند. اینها جریانات اسلامی هستند که با میلیتاریسم ائتلاف غرب و حضور حکومت اسلامی یکی بعد از دیگری تشکیل شده اند. در راس این جریانات اسلامی نوری مالکی و هادی عامری و مهدی مهندس قرار داشته اند. حشد الشعبی بیش از ١٠٠ هزار نیروی مسلح دارد. وجود این نیرو با این کمیت بالا از نظر افکار عمومی و صاحب نظران سیاسی اقدامی غیر عادی است که حکومت اسلامی به مردم عراق تحمیل کرده است.
مردم به این مساله واقفند که حشد الشعبی نیروی نظامی است با هدف قدرتگیری و تحکیم موقعیت جریانات اسلامی و تروریستی در عراق، لبنان و سوریه تحت هژمونی و ایدئولوژیک جمهوری اسلامی و سپاه قدس به موازات و در رقابت با ارتش عراق تاسیس شده است. ، به این دلیل مردم در عراق با تاسیس حشد الشعبی امنیت جانی خود را در مخاطره می بینند. حکومت اسلامی بارها اعلام کرده است که حضور او در عراق “راهبردی” است. یعنی هماهنگ کردن و متشکل کردن جریانات اسلامی و تروریستی ایجاد پایگاه نظامی و تروریستی در منطقه و بویژه دخالت در سوریه از اهداف “راهبردی” آنست. ایجاد نا امنی و تهدیدهای حکومت اسلامی برای به کرسی نشاندن و به قدرت رساندن لیستهای مورد تاییدش همواره یکی از روشهای سپاه قدس و خامنه ای بوده است. لیست نوری مالکی مورد حمایت خامنه ای در انتخابات سال ۲۰۱۰ نیز از ایاد علاوی شکست خورد، اما نوری مالکی با فشار و تهدید ایران بار دیگر نخست‌وزیر شد.
با اعلام نتایج انتخابات اکتبر ۲۰۲۱ به دلیل مخالفت حزب دموکرات کردستان عراق با لیست مورد حمایت ایران حشد الشعبی و گروه های طرفدار ایران به دفتر این حزب حمله کردند و آنرا به آتش کشیدند.
در هفته های اخیر قاآنی فرمانده سپاه قدس به مدت طولانی برای تاثیرگذاری بر روند تشکیل دولت و پارلمان پس از شکست ائتلاف «چارچوب هماهنگی» در عراق مستقر شده است. قاآنی تحت فرماندهی خامنه ای تلاشهای زیادی برای قدرت گرفتن دستجات مورد حمایت حکومت اسلامی و انتخاب نخست وزیر مورد حمایت جمهوری اسلامی و چارچوب هماهنگی را هدف گرفته است. مقتدی صدر با رویکرد جکومت اسلامی و بقدرت رسیدن لیست مورد نظر آنها مخالف است. حزب دموکرات کردستان ایران متحد مقتدی صدر است اما رسما در جبهه چارچوب هماهنگی به رهبری نوری مالکی و هادی عامری اتحادیه میهنی و رئیس جمهور کنونی برهم صالح قرار دارد.
نتیجه اینکه جمهوری اسلامی با عملکرد بیش از دو دهه حضور در عراق در راستای تقویت جریانات اسلامی و قومی و با تاسیس حشد الشعبی و با اتکا به بکارگیری امکانات نظامی و مالی در ایجاد بحران و ناامنی در عراق بازیگر اصلی سناریوی سیاه و به تباهی کشاندن زندگی مردم است. مقتدی صدر و جریانات اسلامی ـ قومی هم در ایجاد نا امنی به تباهی کشاندن زندگی مردم در عراق سهم مشابهی دارند. سیستم موزاییکی قومی ـ مذهبی حاصل به قدرت رسیدن و میدان داری جریانات اسلامی و قومی است. مقتدی صدر، نوری مالکی و هادی عامری و احزاب ناسیونالیستی در عراق و کردستان هر کدام بسهم خود در ایجاد از هم گسیخگی اجتماعی و ایجاد سناریوی سیاه و به تباهی کشاندن زندگی مردم سهیم هستند. اینها همه با هم در کشتار و ناامنی و تحمیل فقر و بیکاری و تسلط کثیف ترین عناصر مذهبی و اسلامی کردن جامعه عراق نقش و سهم مشترکی دارند. مردم در عراق نشان داده اند و بارها اعلام کرده اند که از سیستم موزاییکی قومی ـ مذهبی متنفر هستند. مردم خواهان برچیدن این سیستم و تقسیم بندی آنها بر اساس مذهب و قومیت هستند. مردم در عراق میخواهند شهروندان متساوی الحقوق باشند. مردم در عراق با اوج گیری خیزش انقلابی که از اکتبر ۲۰۱۹ شروع شد خواهان برچیدن سیستم موزائیکی موجود شدند، آنها اعلام کردند که خودشان میخواهند سرنوشت جامعه را بدست بگیرند.
بیش از ده ماه از انتخابات پارلمانی عراق میگذرد اما بحران عمیق تر شده است. دستجات وابسته به جمهوری اسلامی در این انتخابات شکست سختی خوردند و آرائشان پایین بود. انتخابات برای پست نخست وزیر و رئیس جمهور و تشکیل دولت اما معلق شده است. جمهوری اسلامی دور و نقش مخرب و ویرانگری در بحران سیاسی در عراق دارد و مردم میخواهند حضور این حکومت و نیروهای وابسته به آن در عراق پایان یابد. سیستم کنونی و احزاب قومی ـ مذهبی و جمهوری اسلامی در میان مردم رسوا شده اند. به این دلیل میتوان گفت که بحران سیاسی و حکومتی در عراق ناشی از عدم مشروعیت سیستم موزائیکی قومی ـ مذهبی حاکم در عراق است. از نظر توده های مردم این سیستم مشروعیتی ندارد.
از ٢٠١٩ تا کنون اعتراضات مردم و نارضایتی کارگران و توده های مردم علیه سیستم موزائیکی قومی مذهبی، علیه فساد و بیکاری و فقر و حضور حکومت اسلامی در اشکال اعتصاب کارگری، تجمعات اعتراضی در خیابانها و خیزشهای توده ای در جریان است.
مردم ناراضی در عراق و مردم متنفر از سیستم قومی مذهبی میلیونی هستند. زنان و جوانان برای سازماندهی اعتراضات قدرت و انرژی قابل توجهی دارند. تنها با این نیرو و با سازماندهی آنها میتوان شرایط را به نفع حضور و دخالتگری شورایی و مستقیم مردم تغییر داد. نیروهای اسلامی و ارتجاعی با خیزش و انقلاب ۲۰۱۹ ضربه سنگینی خورده اند. اما تا تمام شدن کار راه درازی باقی است.
