سیستان‌وبلوچستان از گذشته تا به حال به دلیل آنکه بخش عمده‌ی آب آن از طریق آب‌های فصلی تامین و این آب از خارج مرزها به سمت ایران سرازیر می‌شده، دچار مشکل بوده است.
با گذشت زمان، افغانستان دست بالا را در خصوص آب گرفته و خواهان پرداخت قیمت آن به شکل‌های مختلف (مثل برق، نفت و…) شده است، دولت افغانستان بعد از سال‌ها جنگ و استعمار با احداث سدها برای حل مشکل برق و بیکاری در برخی از ایالت‌های این کشور، اکنون معاهده‌های گذشته را هم بین کشورهای گذشته می‌داند و حالا آب را رایگان در اختیار ایران نمی‌گذارد و خواهان قرارداد جدید و پرداخت مایه آن است.
به گواه آمارهای غیر رسمی بیش از نیمی از جمعیت استان سیستان‌وبلوچستان کشاورز هستند یا زندگی آنها بستگی به کشاورزی دارد.
آب شمال استان در گذشته از دریاچه هامون تامین می‌شده، و الان از طریق چاه‌نیمه‌ها، چاه‌نیمه‌ها اول با هدف ذخیره آب به منظور تامین آب آشامیدنی مردم استان احداث شد و بعد برای تامین آب مورد نیاز اندک بخش کشاورزی. سال‌های بعد با به خطر افتادن آب آشامیدنی زاهدان و پایین آمدن کیفیت آب و جیره‌بندی‌های پی در پی، یک پروژه انتقال آب از زابل به زاهدان کلید خورد و آنقدر این پروژه جلو رفت که رویای تامین آب بخشی از استان کرمان و… را در سر می‌پروراند، حاصل این پروژه انتقال آب، خشک شدن آب چاه‌نیمه‌ها و نابودی چرخه آب آشامیدنی زابل و زاهدان در حدی است که اگر حق‌آبه به نتیجه نرسد سیستان و زاهدان تا دو ماه دیگر آب ندارند و این یعنی روز از نو روزی از نو.
این مشکلات فقط در خصوص آب آشامیدنی است و مشکلات عمده و معیشت نیمی از مردم به مدت ۴۰ سال دچار مشکل بوده و با افزایش تورم از مشکل گذشته و به یک معضل اجتماعی تبدیل شده که اولین پیامد آن کوچ مردم به حاشیه شهرها و کوچ به دیگر شهرهاست و این خود منجر به خالی شدن این شهرها می‌شود.
آب آشامیدنی‌ای که الان در اختیار مردم شمال استان قرار گرفته از پایین‌ترین کیفیت برخوردار است، و وقتی این آب به دست شما در منازل می‌سد باید هزینه اضافی‌ای را صرف نصب تصفیه خانگی کنی تا قابل آشامیدن شود. هزینه به دست آمدن آب قابل آشامیدن سالیانه به چندین میلیون تومن می‌رسد و اگر توان تامین این هزینه را هم نداشته باشید باید به مراکز فروش آب در شهرها مراجعه کنید.
آب جنوب استان
در جنوب به مراتب اوضاع بهتر است. آب بخش کشاورزی از طریق قنات و آب‌های زیرزمینی تامین می‌شود اما با کم شدن بارندگی سطح این آب‌ها هم پایین‌تر آمده است. یعنی در چشم‌انداز به نظر می‌رسد در یک بازه زمانی معین این ذخائر آبی نیز با کمبود و بحران مواجه خواهد شد.
محصولات کشاورزی‌ای که معیشت مردم جنوب استان را تامین می‌کند، مانند موز و خرما، بالاترین میزان مصرف آب را داراست، و با وضعیت کم شدن آب چه در بخش آشامیدنی و چه در بخش کشاورزی و با توجه به اوضاع معیشت، به مردم گفته شده سراغ محصولاتی بروند که آب کمتری مصرف می کند، این عمل فقط باعث خشم بیشتر مردم می‌شود چون محصولات دیگر امکان تامین نیازهای معیشتی مردم را فراهم نمی‌کند.
آب آشامیدنی جنوب استان
آب آشامیدنی هم از طریق قنات و آب‌های زیرزمینی تامین می‌شود اما این آب‌ها نیاز به صرف هزینه و رساندن آن به دست مردم دارد. در بخش شهری این آب راحت‌تر به دست مردم می‌رسد اما کیفیت آب پایین است. در روستاها اما این وظیفه به دوش خود مردم است، یعنی در قرن ۲۱ کودکانی که قد آنها به نیم‌متر هم نمی‌رسد دبه نیم‌متری را از نهرها پر از آب کرده و به منزل می‌برند، و در همین حین بسیاری از آنان یا طعمه گاندوها و یا در آب غرق می‌شوند.
چشم‌انداز عمومی
آب سیستان‌وبلوچستان در بخش کشاورزی از وضعیت فاجعه عبور کرده و معلوم نیست نهایت این بحران به کجا می‌انجامد. آب آشامیدنی نیز از پایین‌ترین کیفیت برخوردار است و برای مردم روستاها همین آب بی‌کیفیت هم به یک آرزو تبدیل شده است که شاید به لب چادر یا خانه آنها برسد.
کارشناسان بخش آبی حاکمیت با طرح‌های فضایی، (مثل طرح انتقال آب از چاه‌نیمه‌ها به زاهدان و کرمان) رویای وصل کردن دریای عمان به دریاچه هامون و دیگر طرح‌های نظیر آن را دارند. طرح‌هایی که با مخالفت مردم و کارشناسان حوزه آب و محیط‌زیست روبرو شده است. اما چیزی که الان مهم به شمار می‌رود این است که مردم استان از آب با پایین‌ترین کیفیت برخوردارند و همین آب بی‌کیفیت هم در بخش آشامیدنی ۲ ماه دیگر در دسترس نیست. همچنین آب کشاورزی، که معیشت بیش از نیمی از مردم استان در گرو آن است، سال‌هاست که به یک آرزو تبدیل شده است. در قرن بیست و یکم در سیستان‌وبلوچستان نیاز اولیه ما مردم به یک آرزوی دست‌نیافتنی تبدیل شده و اکنون توسط دولت‌های ستمگر دو سوی مرز و گردنکشی‌های قدرت‌طلبانه آنها به گروگان گرفته شده و اوضاع وخیم‌تر شده است.
منبع: هسته جوانان انقلابی زاهدان
