فشارها به دانشگاه و دانشجوها حتی با پایان ترم هم تمامی ندارد؛ بازداشت دانشجویان و صدور احکام تعلیق و ممنوعیت از تحصیل کافی نبوده، حالا نوبت به بسته شدن انجمن‌ها و ضربه به پیکر نحیف تشکل‌های دانشجویی رسیده است. در تازه‌ترین این موارد، مسئولان دانشگاه نوشیروانی بابل که یکی از مهم‌ترین مراکز کنشگری دانشجویی بوده و هست، تصمیم گرفته‌اند مجوز انجمن فرهنگ و تمدن اسلامی این دانشگاه را لغو کنند. تصمیمی که تا این لحظه بر خلاف روال قانونی فقط به صورت «شفاهی» به اعضای انجمن اعلام شده است.
۱۰ ماه پرفشار
همه‌چیز از سی و یکم شهریور ماه و با بازداشت تعدادی از اعضای انجمن فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه نوشیروانی بابل شروع شد. انجمنی که دو سال پیش از ۱۴۰۱ را به دلیل شیوع کرونا فعالیت مجازی داشت و تازه اردیبهشت ۱۴۰۱ فعالیت خود را مجدد از سر گرفته بود. همه چیز خوب پیش می‌رفت تا سی‌ام شهریور ماه و آغاز اعتراضات ۱۴۰۱. بعد از آن بود که محمد عرب دبیر انجمن، نایب دبیر انجمن، دو نفر از زنان عضو شورای عمومی و تعدادی از اعضای عادی بازداشت شدند و فشارها بر انجمن و اعضای آن به طور جدی آغاز شد؛ از محدود کردن فعالیت‌های انجمن گرفته تا بستن در انجمن، عزل دبیر در زمان بازداشتش و فشار برای بستن کانال تلگرامی انجمن و حالا لغو مجوز انجمن. از جمله مسائلی که اعضای انجمن در طول این ۱۰ ما با آن مواجه بوده‌اند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-شکستن شیشه برد انجمن در دانشکده برق توسط جمعیت حاضر در نماز جمعه و پاره شدن محتوای موجود در آن
-جابه‌جایی برد انجمن توسط مسئول نهاد رهبری از دانشکده مکانیک و بدون مصوبه هیات نظارت (این برد با اعتراض و تلاش‌های انجمن بعدا دوباره در جای قبلی نصب شد)
-دو بار بازداشت دبیر انجمن و بازداشت نایب دبیر و تعدادی از اعضای انجمن
-برگزاری جلسه استعفای دبیر انجمن در زمان بازداشتش و عزل او (این عزل در حالی صورت گرفته که طبق صبحت‌های قبلی، استعفا سوری بوده و قرار نبوده نامه استعفای او در دستور کار قرار بگیرد)
-عدم اجازه برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای انجمن
-عدم ارسال یا ابلاغ نامه یا مصوبه کتبی به انجمن به بهانه نداشتن دبیر انتخابی و انجام تمام کارها به طور شفاهی
-مخالفت با تمام فعالیت‌ها و درخواست‌های انجمن از جمله تریبون آزاد و کرسی‌های آزاداندیشی
-فشار برای تعطیلی کانال تلگرامی انجمن و نهایتا بستن کامل آن
*بستن کانال تلگرام کافی نبود؛ در انجمن را بستند
پاک کردن کانال تلگرامی انجمن از دیگر مواردی است که مسئولان دانشگاه به آن تاکید داشته‌اند؛ این فشار در حالی صورت گرفته که کانال از هیات نظارت مجوز رسمی داشته اما مسئولان به بهانه نامه‌ای که گفته می‌شد از سوی دادستانی ارسال شده، در تلاش بودند تا انجمن را وادار به بستن کانال تلگرامی کنند. این اجبار با تاکید بر لزوم معرفی ادمین کانال همراه بوده است. نهایتا اما با وجود مخالفت‌های انجمن و تاکید بر موارد قانونی که باید از سوی دانشگاه رعایت می‌شد، اعضای انجمن وادار به پاک کردن کانال تلگرامی می‌شوند. اقدامی که ظاهرا برای مسئولان دانشگاه کافی نبوده و بعد از آن درخواست دادند که باید تعهدی به دادستانی داده شود که این کانال هیچ وقت دوباره فعالیت خود را از سر نخواهد گرفت. موضوعی که از سوی انجمن پذیرفته نشد و در نتیجه دفتر انجمن برای دومین بار در ۱۰ ماه گذشته بسته شد.
*ده نفر به یک نفر
بعد از بسته شدن کانال تلگرام انجمن و همزمان با پایان ترم، معاونت فرهنگی دانشگاه به صورت شفاهی از انجمن دعوت کرده تا با حضور در جلسه هیات منصفه، به تخلفات انجمن در یک سال گذشته رسیدگی شود. درخواست انجمن و نامه کتبی آنها برای ابلاغ رسمی جلسه و اطلاع از عنوان تخلف از سوی معاونت فرهنگی بی‌پاسخ مانده و اطلاع از آن را به حضور در جلسه موکول کردند. نهایتا جلسه هیات منصفه با انجمن، دهم تیرماه با حضور اعضای هیات نظارت دانشگاه متشکل از رئیس دانشگاه، مسئول نهاد رهبری و نماینده وزارت علوم، اعضای هیات منصفه شامل ۵ نفر اصلی (دو دانشجوی بسیجی، دو نفر از اساتید معارف و یک نفر از اساتید برق) و یک نفر علی‌البدل، معاون فرهنگی به عنوان مجری جلسه و محمد عرب به عنوان دبیر سابق انجمن برگزار شد.
*اجرای نمایشی قانون
برگزاری این جلسه را می‌توان نمایشی از اجرای قانون دانست؛ جلسه‌ای در راستای به کارگیری مراتب قانونی شیوه‌نامه برای توجیه اقدامات فراقانونی و بعضا غیرقانونی مسئولان دانشگاه که از جمله آنها می‌توان از این موارد یاد کرد:
۱-مطابق شیوه نامه اجرایی، حضور معاونت فرهنگی در این جلسه فراقانونی بود.
۲-عضو علی‌البدل هیات منصفه تنها در صورتی می‌تواند حضور داشته باشد که یکی از اعضای اصلی به هر دلیلی نتواند در جلسه حضور پیدا کند.
۳-گوشی موبایل تنها عضو انجمن حاضر در جلسه پیش از حضور در جلسه و به دستور رئیس دانشگاه از سوی منشی دفتر رئیس از او گرفته شد و اجازه همراه داشتن موبایل به او داده نشد.
۴-درحالی که برگزاری جلسه باید حداقل یک هفته قبل و به صورت کتبی به انجمن ابلاغ شود و عنوان تخلف در آن ذکر شود، دعوت به جلسه به طور شفاهی صورت گرفته و معاونت فرهنگی اعلام عنوان تخلف را به زمان برگزاری جلسه موکول کرده است.
*انجمن در جلسه هیات منصفه با چه اتهاماتی رو به رو شد؟
بنا به گفته محمد عرب، مستندات مورد استفاده معاون فرهنگی در این جلسه عینا براساس گزارش ضابطین و نهاد بیرونی بوده است. مستنداتی که به نماینده حاضر انجمن در جلسه نشان داده نشد و در پاسخ به اعتراض او نسبت به این رویه، او را به اعتراض به وزارت علوم دعوت کرده‌اند. «مخالفت با اجرای احکام و حدود الهی» بابت هشتگ‌های نه به اعدام که در کانال تلگرامی انجمن نوشته شده، «زدن اتهام قتل به نظام مقدس جمهوری اسلامی به خاطر فوت مهسا امینی» که مصداق آن را مطالب مطرح شده در بیانیه کشوری ۱۴ تشکل دانشجویی عنوان کردند، «کشف حجاب در فضای مجازی» بابت عکس پروفایل زنان انجمن در شبکه‌های اجتماعی و «برگزاری تجمع غیرقانونی» که مصداق آن در دست گرفتن عکس دانشجویان بازداشتی و گرفتن عکس با آنها بوده، از جمله اتهامات انجمن است.
*انجمنی که مستحق تخفیف نبود
فارغ از چند و چون برگزاری جلسه، نهایتا محمد عرب به عنوان نماینده انجمن در جلسه از اتهامات وارده دفاع و توضیحات خود را ارائه کرده است. توضیحاتی که به نظر او گوش شنوایی نداشته و حاضران فقط به تکرار نکات مد نظر خود پرداخته‌اند. بعد از پایان دفاعیات، با خروج نماینده انجمن از جلسه، اعضای هیات منصفه برای تصمیم‌گیری درمورد تخلفات صورت گرفته به شور نشسته‌اند. مشورتی که جمع‌بندی آن «تخلف، صورت گرفته و مستحق تخفیف نیست» بوده است. چند روز بعد این تصمیم به طور شفاهی به اعضای انجمن اعلام شده و گفته می‌شود قرار است هیات نظارت نامه آن را امضا کند. با همه اینها معاونت فرهنگی دانشگاه نوشیروانی بابل از ابلاغ کتبی این نامه سر باز زده و در پاسخ به اعتراض انجمن نسبت به غیرقانونی بودن این اقدام، مجددا آنها را به شکایت به وزارت علوم دعوت کرده است.
*اعتراض داریم
محمد عرب همزمان با اعلام لغو مجوز انجمن، از اعتراض انجمن به وزارت علوم نسبت به چنین تصمیمی خبر داد: «این هفته، نامه اعتراض‌مان به وزارت علوم را ارسال می‌کنیم. وزارت هم دو ماه برای رسیدگی به این اعتراض و اعلام نظر فرصت دارد. باید دید وزارت علوم تصمیم دانشگاه را تایید یا رد می‌کند.» عرب البته معتقد است که احتمالا مسئولان دانشگاه از حمایت وزارت علوم اطمینان دارند: «با توجه به اینکه هر اعتراضی که ما می‌کردیم، معاون فرهنگی می‌گفت بروید به وزارت بگویید، بعید است که آنها بخواهند حامی دانشجو یا تشکل دانشجویی مانند انجمن ما باشند». او با وجود تاکید بر اعتراض و طی روال قانونی، از حمایت وزارت علوم ناامید است و تاکید دارد که به نظر می‌رسد این تصمیم از پیش گرفته و قطعی است.
منبع: امتداد
