تعریف همه جنگ ها ، چه سخت و چه نرم مشخص است اما شاخص های آنها در حین جنگ و پساجنگ نیز یکسان نیست و می توانند متفاوت از یکدیگر باشند. جنگ ها همگی کشتار، ویرانی، به جاگذاردن معلولان و آسیب دیدگان روانی را همراه دارند. اما جنگ اخیر حماس با صیهونیستهای اسرائیل وجه تمایزی با جنگ های قبلی آنها دارد، و آن فرار و مهاجرت معکوس یهودیان از سرزمینی است که زندگی آنها را در اسرائیل شکوفا نکرد. قبل از آغاز ۷ اکتبر دراخبار نیز پرسش هائی مطرح می‌شد در مورد مهاجرت دوباره این افراد ( شهرک نشین هلی سرزمین اشتغالی) که چرا یهودیان از فلسطین اشغالی فراری هستند؟ و یا چرا هزاران یهودی از اسرائیل فرار می کنند؟ و یا شعار بیائید همراه با هم اینجا را ترک کنیم! را با فرار خودعینیت می بخشند. هنوز به ابهامات ادامه داربودن مهاجرت یا امکان فرار از طرف دولت اسرائیل پاسخی داده نشده بود، که این بار در جنگ ۷اکتبر، بازهم جهان شاهد فرار یهودیانِ کشانیدهِ شده به اسرائیل و اسکان داده در شهرک ها غضب شده در سرزمین های اشغالی شد . طبعا یک علت فرار اخیر یهودیان برآمد حمله غافلگیرکننده حماس است، و همچنین علت های دیگری هم در آن نقش دارند. برای استناد فرار یهودیان حینِ جنگ حماس با اسرائیل از نشریات این کشور کمک می گیرم، چون دارای سندیت غیرقابل انکاری هستند. روزنامه « یدیعوت آحارونوت » خبر داده که در ۱۱ اکتبر چهار هزار وپانصد اسرائیلی از شهرک «سدیروت» که در مجاورت نوار غزه قرار دارد، فرار کردند. همچنین طی ۲۷ روز گذشته از جنگ، تاکنون شمار قابل‌توجهی از ساکنان سرزمین‌های اشغالی و اتباع خارجی، کوشیده‌اند، از اسرائیل خارج شوند. هنوز آمار دقیقی از تعداد اسرائیلی‌هایی که سرزمین‌های اشغالی را ترک کرده‌اند، در دسترس نیست، اگر حماس بتواند مانع انتقام‌جویی اسرائیل از مردم غزه شود، فرار یهودیان که از افراطیون صیهونیستی هستند، یک شکست استراتژیک دیگر برای اسرائیل است، زیرا پس از این هیچ اسرائیلی هرگز برای زندگی در ارض موعود به آنجا ( نوار غزه) برنمی‌گردد. وال استریت ژورنال اخیرا در گزارشی نوشته، تاکنون ده‌ها هزار اسرائیلی به خاطر جنگ از شهرک ها فرار کرده‌اند. نشریه معتبر اورشلیم « جروزالم پست » معتقد است: «چیزی به عنوان مفهوم وطن یهودی، به عنوان پناهگاهی برای همه کسانی که می‌خواهند آزادانه و امن زندگی کنند، وجود ندارد، و حمله اخیر حماس این حس وطن ندانستن اراضی اشغالی توسط مهاجرین یهود را تقویت کرد». بنا به نوشته های تاریخی، فرار از اسرائیل سالهاست به روال رایج یهودیان تبدیل گشته و با جنگ بین گروههای مقاومت فلسطین و ارتش اشغالگر صیهونیستی متوقف ناشدنی ست. تبیین نقش عوامل واداشتن یهودیان به مهاجرت ، به بیانی فرار از سرزمین موعود موضوعی اساسی است، که کمتر بدان توجه شده، ولی با اندکی ریزبینی بر اخبار متوجه می شوید، جنگ پرده ای بر پدیده فرار شهرک نشین ها از اسرائیل کشیده است. وخامت اوضاع امنیتی، شرایط ناگوار اقتصادی، فقدان عدالت اجتماعی در اراضی اشغالی و مهمتر از همه فساد مالی گسترده نتانیاهو، یهودیان را بیشتر برآن داشته تا به فکر فراربی بازگشت بیفتند، فراری که برآمد سقوط استراتژی سرزمین موعود است. علاوه براینها احساس ناامنی و ترس از جنگ ارتش صیهونیستی با گروههای مقاومت فلسطینی ( که خواستار آزادی کشورشان ) در برهه های حساس عامل عمده ای شده که یهودیان شهرک نشین چاره ای جز فرار بی بازگشت یا مهاجرت معکوس نداشته باشند .
آن دسته از یهودیان نیز که امید به ظهور و بروز راهکار صلح و سازش با فلسطینیان را داشتند، نیز به مهاجرت روی آورده اند، چون این امید با افراطی گری های نتانیاهو، به نومیدی از امکان صلح انجامیده، و زمینه ای مهیا ساخته است تا عدم آرامش در کنار ترس از برافروختن جنگ توسط نتانیاهو، به عامل تشدید موج مهاجرت معکوس مبدل شود، چنانکه ازابتدای جنگ ۷ اکتبر، حین و بعد از آن نیز شاهد خواهیم بود. ولی آنچه که نتانیاهو سعی در دیده نشدن آن دارد، مسئله یهودیانی است که پس از گذشت مدت زمانی از مهاجرت شان؛ تصمیم به ترک اراضی اشغالی می گیرند، که در زبان عبری از این پدیده تحت عنوان « یوردیم » یاد می شود، که به معنای سقوط است. طبیعتا بعد از مهاجرت یهودیان به اسرائیل، برای بسیاری از مهاجران ثابت می شود، برخلاف تبلیغات دروغین صیهونیستها، اراضی اشغالی به هیچوجه آن سرزمین رویاها، سرزمین شکوفا و یا سرزمین موعود و بهشتی که به آنها وعده داده شده بود، نیست. نقش جنگ در فرار یهودیان آورده شده به اسرائیل را واکاوی می کنم، که چگونه ماجراجوئی های متعدد صیهونیستها به ویژه پس از جنگ ۳۳ روزه به بعد تا سال ۲۰۱۴ ، شکاف عمیقی در استراتژی اسرائیل به وجود آورد. همین باعث شده بود، مردم اسرائیل در حین و پس از جنگ ۵۱ روزه ۲۰۱۴ به دلیل ناامنی شب ها در خارج از منازل و در چادر به سر ببردند. علاوه بر تاثیر عوامل فرهنگی بر افزایش مهاجرت معکوس، نمی توان از نقش جنگهای متعدد اسرائیل اشغالگربا گروههای مقاومت فلسطین بی تفاوت گذشت. تجربیات نشان داده اند، که در جریان انتفاضه در سال ۲۰۰۰ و جنگ جولای ۲۰۰۶ میان ارتش اسرائیل و حزب اله لبنان، میزان مهاجرت یهودیان به فلسطین به طرز قابل توجهی کاهش یافت و در برخی دوره ها هم به طور کامل متوقف شد. اطلاعات مراکز آمار اسرائیل نشان می دهد، بحران خیز بودن منطقه بدلیل اشغال فلسطین توسط رژیم نژادپرست اسرائیل و درگیری و جنگ با مردم فلسطین عاملی بر کاهش ضریب سطح امنیتی شده است. آمارها همچنین نشان داده اند، در نیمه اول سال ۲۰۲۳ در سایه تشدید عملیات مقاومت فلسطینیان و تنش های امنیتی فزاینده، و در راس آن بحران های داخلی پیچیده اسرائیل، نرخ مهاجرت یهودیان به فلسطین کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۲ سران اسرائیل علیرغم تلاش های فراوان در جذب یهودیان اوکرائین نیز ناکام ماندند. براساس گزارش « سازمان مرکزی آمار اسراییل » برای اولین بار در طی سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ میلادی تعداد افراد یهودی که اسراییل را ترک کرده بودند، از تعداد یهودیانی که به این کشور بازگشتند پیشی گرفت. همچنین چندی پیش نشریه « جروزالم پست » از افزایش چشمگیر شمار فرار و مهاجرت ساکنین سرزمین های اشغالی به مقاصد سایر کشورهای اروپایی از جمله پرتغال خبر داد. از سوی دیگر براساس آمارهای منتشرشده از سوی اداره مهاجرت و مرزبانی پرتغال، در سال ۲۰۲۲ میلادی، حداقل ۲۰۷۵ اسرائیلی تلاش داشته اند، تا با اخذ تابعیت این کشور اروپایی، برای همیشه فلسطین اشغالی را ترک کنند. این عدد بالاترین میزان اخذ تابعیت از یک کشور خارجی توسط صهیونیست ها از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به شمار می رود. طبق برآوردهایی که از آمار رسانه های اسرائیلی داده می شود، بعد از پایان جنگ اخیر و در آینده‌ای نزدیک روند مهاجرت به اسرائیل (فلسطین اشغالی) ممکن است متوقف شود؛ زیرا وضعیت اسرائیل دیگر مانند پنج دهه ابتدایی عمر آن نیست، که مقصد اصلی مهاجران یهودی شود. اطلاعات اخیر حاکی از آن است، اسرائیلی‌ها به طرز چشمگیری درحال فروختن خانه‌های خود برای مهاجرت به خارج از فلسطین اشغالی می‌باشند، حتی بسیاری از آنها خانه‌هایشان را در بازار سیاه و با مبالغی بسیار کم در معرض فروش قرار داده اند. خلاصه اینکه از علل عمده مهاجرت معکوس از سرزمین موعود یا سرزمین شکوفا، باید به عدم تعلق خاطر مهاجرین به سرزمین موعود اشاره کرد، بخاطر وطن ندانستن اراضی اشغالی، هر رخداد داخلی و خارجی بویژه عملیات گروههای مقاومت برای آنها هزینه بردار می شود، تا رفتن به دوزخ را بر ماندن در مثلا بهشت اسرائیل ترجیح دهند، زیرا نداشتن ریشه تاریخی، هویت و ملیت تاریخی، باعث می شود از اسرائیل بگریزند.
واقعیت تاکنون نشان داده هر اتفاقی بویژه جنگ ارتش صیهونیستی با گروههای مقاومت فلسطینی، مهاجرت معکوس را به دنبال دارد . سراب بودن وعده های رژیم صیهونیستی اسرائیل به افرادی که در ابتدا آنجا ساکن شدند، نیز نکته دیگری بوده از جمله وعده سرزمینی با امنیت بالا، آسایش و امنیت اقتصادی ، اما پس از ورود یهودیان به اسرائیل و مشاهده شرایط آن، هرچند بازگشت برای آنها سخت تر می شود، لیکن به مجرد وقوع هر بحرانی گریختن را بر ماندن ترجیح می دهند. اسرائیل دیگر آن سرزمینی نیست که از سراسر جهان به آن مهاجرت کنند. در رابطه با جلوگیری از فرار شهرک نشین هااز اسرائیل، قبل از جنگ ۷ اکتبر دولت اسرائیل هم اعلام کرد، تصمیم دارد قوانین مربوط به اعطای تابعیت اسرائیلی را تغییر دهد. هدف از تغییر در قوانین مذکور، این است که مهاجران جدید در اراضی اشغالی نتوانند، به راحتی و سریع اراضی اشغالی را ترک کنند.
جای هیچگونه شک و تردیدی وجود ندارد، اتخاذ چنین سیاست‌ها و تصمیماتی از سوی دولت اشغالگر نتانیاهو خلاف ادعای دمکراسی موجود در اسرائیل بوده، و تنها موجب افزایش میزان نفرت مهاجران یهودی از صیهونیستها می شود. بدیهی است که تشدید نفرت مهاجران یهودی از مقامات دولت اشغالگر، موجب گسترش هر چه بیشتر پدیده «مهاجرت معکوس» در سالهای آتی خواهد شد و آن را بیش از پیش تشدید خواهد کرد. در پایان، تجارب تاریخی حاکی از این واقعیت است، که جنگ ۷اکتبر ۲۰۲۳ در مقایسه با جنگ های قبلی دامنه مهاجرت معکوس یا فرار از سرزمین مثلا شکوفای ارض موعود را گسترش خواهد داد. یهودیان در مواجه با واقعیت کنونی می فهمند صیهونیستها دریچه رو به آینده بهتری برای آنها نمی گشاید.
مهرزاد وطن آبادی
نکته بسیار درست « یکی بر سر شاخ و بن می برید» را متذکر شدید. آفرین!