جنگ سال ۱۹۶۷ که در بنبستی گرفتار شده بود، با حمله ۱۹۷۳معروف به یوم کیپور ( روز مذهبی یهودیان ) راه خروج از آن را گشود و معادلات سیاسی منطقه را بر هم زد و پای هر دو قطب قدرت جهانی را برای ایجاد موازنه قوا به میان کشاند. پیش از جنگ یوم کیپورهمان قدر که مصر برای پیروزی جنگ تلاش می کرد، دولت یهود گلدا مایر در خوابی سرمستانه فرو رفته بود. چون گمان نمی بردند، در بن بست گرفتار شدگانِ نومید، بتوانند کاری کارستان کنند. جنگ یوم کیپور که حمله ای نظامی بود، که در آخرین ساعات مقدس‌ترین روز ی که یهودیان در آن روزه دار هستند شروع شد. روزی که از غروب ۹ مهر ماه ۱۳۵۲ آغاز شد، که قرابت و چند شباهت خاص بین جنگ « طوفان الاقصی » با یوم کیپور وجود دارد. هر دو جنگ در مهر ماه سال شمسی و اکتبر میلادی، ۵۰ سال از هم فاصله داشتند، در هر دو جنگ افراطیون راست صیهونیستی دولت، ارتش و موساد در راس قدرت بودند، چنانچه الان هم در راس قدرت می باشند. تنها وجه افتراق طوفان الاقصی با یوم کیپور آن است که در جنگ ۱۹۷۳ ارتش کلاسیک دو کشور عربی مصر و سوریه از حمایت لجستیکی و تسلیحاتی شوروی سود می جست. متقابلا اسرائیل نیز تحت حمایت یکپارچه آمریکا و اروپا بود. ولی در جنگ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ برخلاف جنگ ۵۰ سال پیش که حماس فاقد حمایت ارتش کلاسیک بوده، و شبه نظامیان گروههای مقاومت فلسطین بودند، که در برابر ارتش تا بُن دندان مسلح اسرائیل صف آرائی کردند. حدود سی و اندی روز از آغاز جنگ طوفان الاقصی گذشت. این جنگ نیز مثل یوم کیپورعلاوه بر وارد کردن خسارات هنگفت و بی سابقه به رژیم صهیونیستی اسرائیل، غافلگیری در ابتدای جنگ، کشانده شدن درگیری به داخل اراضی اشغالی تحت کنترل دولت غاصب، تحمیل تلفات بسیار زیاد به صهیونیستها و تعداد بالای اسرا، باعث شد اختلافات در ساختار رژیم اسرائیل آشکارتر شود. طی چند روز گذشته، مقامات اسرائیلی از جمله وزیر جنگ، رئیس شین بت، رئیس اطلاعات نظامی ارتش، رئیس ستاد مشترک، رئیس شورای امنیت داخلی، فرمانده نیروی هوایی، وزیر دارایی و فرمانده جبهه داخلی ارتش اسرائیل، اعلام کرده‌اند، مسئولیت شکست امنیتی در جلوگیری از حوادث هفت اکتبر در اطراف نوار غزه را بر عهده گرفتند. با این حال «بنیامین نتانیاهو» تاکنون حاضر به پذیرش این شکست بی سابقه امنیتی نشده است. اقرار نهادهای نظامی و امنیتی به شکست بروز اختلاف درونی دولت بنیامین نتانیاهو را بازتاب می دهد؛ اما همه این اختلافات در این تغییرات خلاصه نمی شود. تغییرات رخ داده در میدان جنگ ۵۰ سال پیش و طی روزهای گذشته و آتی، هرگز خاطرات تلخ این جنگ ها را از ذهن مقامات تل‌آویو پاک نمی کند، و احساس آسیب‌پذیری و شکنندگی که پدیده‌ای تازه بود، که رژیم اسرائیل اشغالگر با آن بیگانه شده بود، با حمله پیچیده و برق آسای حماس نمک بر زخم التیام نیافته آسیب پذیری و شکنندگی افراطیون صیهونیست ریخته شد . اخبار و شواهد روزهای گذشته حاکی از آن است که نتانیاهو قصد دارد با دامن زدن به جنگ به منظور تصرف غزه به عنوان فاتح جنگ ۷ اکتبر در مقام نخست وزیری به قدرت ادامه دهد. ولی آیا در جنگ علیه حماس پیروز خواهدشد؟ به نظر می رسد دست نیافتتی ست، زیرا وضعیت اعتراضات مردمی علیه افراطی گری و نسل کشی نتانیاهو دراروپا و حتی آمریکا در دفاع از غزه نشان می دهد که گرچه امکان بازگرداندن حیثیت از دست رفته ارتش اسرائیل وجود ندارد، حتی پیروزی مقطعی بر حماس هم آب رفته را به جوی برنمی گرداند. البته حمله زمینی گسترده و تاکتیک پیشروی تدریجی فرورفتن نتانیاهو در باتلاق غزه را به دنبال دارد، حتی به احتمال ضعیف پیروزی هر دو روش نظامی هدف اسرائیل، وضعیت حماس را تغییر نمی دهد، چونکه از بین بردن حماس نشدنی است. بر فرض محال برتری نظامی وحشیانه اسرائیل بر نیروهای جنبش آزادیبخش فلسطین و حماس همیشگی و تضمین شده نخواهد بود، و راه را برای فرآیند صلح میان فلسطین و اسرائیل در قالب دو دولت ناهموارتر کرده و روند عادی شدن رابطه اسرائیل با دول عربی از جمله عربستان سعودی را به محاق می برد.
از آنجا که هر آغازی پایانی هم دارد، جنگ حماس نشان می دهد، تاریخ باردیگر در حال تکرار شدن است، اینکه آیا بنیامین نتانیاهو با پرونده فساد مالی و مسبب شکست هیبت ارتش اسرائیل و موساد کناره گیری گلدا مایر نخست‌وزیر اسرائیل را تجربه خواهد کرد؟ گلدا مایر تحت فشارها و مخالفت‌های داخلی به خاطر لطمات شدیدی که در جنگ به اسرائیل وارد شده بود، از مقام خود استعفا داد. آیا نتانیاهو می تواند با اعتراضات خیابانی پیشا و پساطوفان الاقصی که علیه او بوده و هست، وادار به کناره گیری شود؟ جواب آری دشواراست. همچنین آیا بی بی با تسلیم استعفایش و درخواست موافقت با آن از قدرت خداحافظی می کند،. بسیار روشن است که نتانیاهو به سرنوشت گُلدا مایر نخست وزیر سابق دچار خواهد شد. زیرا پس از پایان جنگ یوم کیپور، خسارت‌های رژیم صهیونیستی به قدری بود، که منتقدان گلدا مایر، او را مسئول خسارت جنگ دانستند. از این رو پس از پایان جنگ یوم کیپور، گُلدا مایر از مقام خود استعفا داد و برای همیشه از عرصه‌های سیاسی کنار گذاشته شد. حالا امروز نوبت نتانیاهو فرارسیده است، از هم اکنون باید پرونده نتانیاهو در عرصه سیاسی را بسته شده دانست. او که قصد داشت با افزایش سطح قدرت از شر پرونده های قضائی علیه خود خلاص شود، اکنون نه تنها به این هدف خود نرسید، بلکه باید پاسخگوی بزرگترین شکست مفتضحانه تاریخ رژیم صهیونیستی باشد. زیرا در این میان، تنها شخصی که بیشتر از همه نهادهای نظامی و امنیتی او را مقصر حمله غافلگیرانه حماس خواهند دانست. جز بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر افراطی رژیم صهیونیستی کس دیگری نیست. او مسبب این شکست باور نکردنی است، نتانیاهو تنها کسی است که از ماه‌ها قبل از جنگ به خاطر منافع شخصی خود ساختار سیاسی، نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی را در مسائل داخلی درگیر کرده بود. ضمنا عامل اصلی بود، که انسجام ساختار نظامی رژیم صهیونیستی را به دلیل اختلافات دچار تزلزل کرده بود، تزلزلی که فرصتی بود، و از چشمان تیزبین مقاومت فلسطین از جمله حماس دور نماند، تا بار دیگر ضربه ای سخت تر از یوم کیپور به پیکره رژیم اشغالگر صهیونیست وارد کند. بعد از جنگ یوم کیپورسیاست آمریکا متوجه مهار گروههای فلسطینی بود، و آنان را مدعی نه چندان قدرتمند، اما دردسرساز ارزیابی میکرد، ولی حمله برق آسای حماس ثابت کرد، مدعی نچندان قدرتمند دیروز، امروز به جایگاه قدرت دردسرسازی دست یافته که برای آمریکا و اسرائیل اشغالگر دردسرسازتر هم می شود. به هرحال پس از پایان این جنگ، بنیامین نتانیاهو باید پاسخ بسیاری از سوالات را بدهد. او باید پاسخ دهد چرا علی رغم توصیه‌ها و هشدارهای مکرر، شرایط و وضعیت را به جائی که امروز حاکم است، رساند. او باید پاسخ دهد چرا مانع سیاست‌های تنش زای اعضای کابینه خود نشد، و چرا آنها را به حال خود وا گذاشت، تا هرکاری که دلشان میخواهد انجام دهند؟ قطعا کنار رفتن شخصی همانند بنیامین نتانیاهو که در واقع ماهیت و خوی درندگی رژیم صهیونیستی به وجود افرادی همچون او وابسته است، تاثیرات مهم و قابل توجهی در آینده رژیم صهیونیستی خواهد گذاشت.
مهرزاد وطن آبادی
