نتایج کاپ ۲۸
مهمترین نتیجه کاپ ۲۸، اعلام توافق نزدیک به ۲۰۰ کشور، برای گذاراز سوخت فسیلی بود. سلطان احمد الجابررئیس اجلاس کاپ ۲۸، این توافق را” تصویب بی سابقه کاهش مصرف سوخت فسیلی” اعلام نمود.
درپیش نویس توافق نهایی کاپ ۲۸ مواردی مانند “سه برابر کردن ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر در سطح جهان”، تسریع تلاش ها برای کاهش تدریجی انرژی زغال سنگ”، دو برابر کردن میانگین سالانه جهانی بهبود بهره وری انرژی تا سال ۲۰۳۰، در عرصه کشاورزی، غذا و سلامت و همچنین بر مبارزه با گاز گل خانه ای متان تا ۲۰۳۰ تاکید شده است.
تردیدی در این نیست، که مهمترین نتیجه کاپ ۲۸، نه پایان دادن به سوخت فسیلی، بلکه کاهش استفاده از سوخت های فسیلی است.
اکنون به ۲۴۰ توافق زیست محیطی منطقه ای و جهانی، یک توافق دیگر، که فاقد هرگونه الزام است، اضافه شده است. توافقات بی رمق کاپ ۲۸ نیز مانند سایر دستورالعمل های تا کنونی، بدون ضمانت اجرائی است و به احتمال زیاد درسطح کاغذ باقی خواهد ماند.
بیراهه ها در پیش نویس
با وجود توافق گذار از انرژی فسیلی، اما ادامه پیش نویس حاوی بیراهه های متعددی است. در متن توافق نامه تکنولوژی انشقاق و ذخیره سازی دی اکسید کربن موجود در هوا، به عنوان یک راه حل آورده شده است و آن هم بدان معنی است که دی اکسید کربن تولید شده در هوا باز پس گرفته شود و ذخیره گردد.
شکی در این نیست که این پاراگراف تنها به نفع کشورهای تولید کننده انرژی فسیلی است. گرچه تکنولوژی انشقاق و ذخیره سازی را می توان در رابطه کربن زدائی در مواردی به کار گرفت، استفاده از این متد اولا: بسیارگران تمام می شود ثانیا : در کاربرد آن به حجم بزرگی از انرژی نیاز است.
این راه حل در متن پیش نویس که استفاده از گاز طبیعی می تواند به عنوان پلی برای رسیدن به هدف باشد، یک ادعای گمراه کننده است، زیرا که گاز طبیعی یک انرژی تمیز نیست و چرا باید به جای بیراهه به کارگیری تکنولوژی گاز طبیعی ،از انرژی های تجدیدپذیر استفاده نشود.
در روز اول کنفرانس، صحبت از یک پیشرفت شگرف، یعنی وحدت نظر کشورهای پیشرفته صنعتی، برای کمک به کشورهای در حال توسعه در چارچوب صندوق بلایا بود. در ادامه کنفرانس مسجل شد که کشورهای پیشرفته صنعتی فقط حاضر به پرداخت ۷۰۰ میلیون دلار هستند، در حالی که برآورد ها حاکی از این است که صندوق بلایا به ۴۰۰ میلیارد دلار در سال نیاز دارد.
مشکل بد خیم اقلیمی و نتایج کاپ ۲۸
فرصت در حال اتمام است
پیامدهای ناشی از بحران اقلیمی در سال ۲۰۲۳، مانند موج گرما در سیبری، آتش سوزی ها و رکورد حرارت در جنوب اروپا ، آمریکا، غرب آسیا ، سیل های ویرانگر در اتریش و اسلواکی و همچنین شدت درجه حرارت هوا در مرداد این سال که گرمترین ماه از زمان امکان سنجش درجه حرارت و… می باشد؛ نشانگر این است، که فرصت در حال اتمام است و نتایج کاپ ۲۸ بدون ضمانت اجرائی مشکلی را حل نمی کند.
کسانی که می خواهند مشکل را حل کنند، خود مسبب آن نیز هستند
میزان آلودگی خلیج فارس به دلیل: تخلیه زباله های شهری، ورود پساب کارخانه ها، تخلیه پساب شور دستگاه های آب شیرین کن، استفاده از ماسه بستر دریا برای فعالیت های شهر سازی و صنعتی و.. در این سال های اخیر ۴۷ برابر بیشتر از حد متوسط شده است. مسببین اصلی این آلودگی های فزاینده خلیج فارس، کشورهای شورای خلیج فارس در راس آن امارات متحده عربی هستند. بی جا نیست که اگر گفته شود، کسانی که می خواهند مشکل را حل کنند، خود مسبب آنها نیز هستند.
سیاست های حکومت جمهوری اسلامی در رابطه با تغییر اقلیم
حکومت جمهوری اسلامی به دلیل بهره مندی از انرژی فسیلی و قرارگرفتن در کمربند بیابانی زمین، به شدت بر تغییر اقلیم تاثیر گذار و تاثیر پذیر است.
به دلیل فرایندهای ناصحیح صنعتی و کشاورزی و همچنین یارانه های کل انرژی ایران در مصرف سوخت فسیلی در مقایسه با دنیا از سرانه بالایی برخوردار است و تقریبا ۴ برابر متوسط کشورهای پیشرفته در حال حاضر مصرف سوخت فسیلی داریم. بسیاری از واحدهای صنعتی ما، صنایع با مصرف بالای سوخت فسیلی هستند و تولید گازهای گلخانه ای غیراستاندارد را نیز دارند.
بر اساس آخرین آمارهای بین المللی ایران در ردیف ده کشور اول منتشر کننده گازهای گل خانه ای ناشی از سوخت های فسیلی است. واقعیت این است که به دلیل مدیریت ناکارآمد و فقدان برنامه ریزی درازمدت در این رژیم در رابطه با کربن زدائی از اقتصاد ایران، کشور با چالش های ملی و بین المللی دشواری روبرو است.
نتیجه واقع شدن ایران بر کمربندی از مناطق خشک و بیابانی، اثرپذیری نامناسب از تغییر اقلیم است و از این منظر به دلیل امنیت غذایی، امنیت زیستی و بحران آب، کشوردر معرض تهدیدات جدی قرار دارد.
چالش کاهش انتشار گازهای گل خانه ای
در چارچوب میثاق پاریس در سال ۲۰۱۵، حکومت جمهوری اسلامی متعهد به کاهش ۴ تا ۱۲درصد از انتشارگازهای گل خانه ای، تا سال ۲۰۳۰ شده است. با وجود رکود اقتصادی و همچنین اثرات سوء تحریم های بین المللی بر رشد اقتصاد ایران در سال های اخیر، تمامی سناریوها حاکی از این هستند که میزان انتشار گازهای گل خانه ای در ایران رو به افزایش است.
رژیم و اصلاح یارانه سوخت
در ایران، حامل های انرژی بخش عمده ای از یارانه ها را به خود اختصاص داده و سهم آن در بودجه دولت همواره در حال افزایش است.
مصرف انرژی در ایران به شدت یارانه ای است، نتیجه این روش، مصرف بی رویه، تخصیص نادرست و اثرات آن نیز آلودگی هوا و تخریب محیط زیست است.
ایران به عنوان کشور تولید کننده نفت از یکسو به دلیل وابستگی به انرژی فسیلی با معضل انتشار گسترده گازهای گل خانه ای مواجه است و از سوی دیگر نیزبه عنوان یک دولت و جامعه رانتیر در مسیر عدم پذیرش اجتماعی انرژی پاک قرار دارد.
مقایسه شاخص های مصرف بنزین ایران و ترکیه، نشانگر ققل شدگی کربنی و وضعیت دولت و جامعه رانتیر ایران با یک دولت واردکننده انرژی فسیلی یعنی ترکیه، بسیار آموزنده است.
| ترکیه | ایران | شاخص ها |
| ۷۹ میلیون | ۸۰ میلیون | جمعیت |
| ۲۱ میلیون | ۱۹ میلیون | تعداد خودرو |
| یک دلار و ۵۰ سنت | ۲۷ سنت | قیمت هر لیتر بنزین |
| ۸ میلیون لیتر | ۸۰ میلیون لیتر | مصرف روزانه سوخت بنزین |
| ۳ میلیارد لیتر | ۳۰ میلیارد لیتر | مصرف سالانه |
| ۸۵۷ میلیارد دلار | ۳۰۹ میلیارد دلار | تولید ناخالص ملی |
منبع : گلوبال اکونومی ۲۰۱۷
بر اساس داده های جدول بالا قیمت بنزین در ترکیه بیش از پنج برابر ایران است، اما دیکر شاخص ها مانند جمعیت و تعداد خودرو نزدیک به برابر هستند. مصرف بنزین روزانه و سالانه در ترکیه یک دهم مصرف روزانه و سالانه ایران است و ایران سالانه منابع عظیمی را بابت یارانه می پردازد.
