تاریخ به ما می آموزد که وقتی کشوری در حال جنگ است، در ابتدا مردم آن کشور بطور فشرده حول رهبر آن کشور جمع می شوند. اما بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، یک مورد استثنایی است.
در شامگاه ۶ ژانویه، هزاران اسرائیلی در مرکز تل آویو و دیگر شهرهای بزرگ تجمع کردند و خواستار استعفای وی و برگزاری انتخابات زودهنگام شدند. امروز نظرسنجی ها نشان می دهد که محبوبیت نخست وزیر تنها ۱۵ درصد است. در حال حاضر هیچ یک از متحدان اصلی این کشور به نتانیاهو اعتماد ندارند، می توان از بی اعتمادی ایالات متحده و جو بایدن شروع کرد.
با این حال، سه ماه پس از قتل عام ۷ اکتبر که توسط حماس در اسرائیل انجام شد، نتانیاهو هنوز در جایگاه خود قرار دارد و قصد ندارد قدرتی را که برای مدت طولانی در اختیار داشته است، رها کند تا بتواند در مورد شکستن رکورد طولانی‌ترین دوره نخست وزیری در تاریخ دولت یهود را به خود ببالد. برای اینکه او مجبور به خروج از صحنه شود، باید در ائتلاف چهار گانه که باعث شده است که اکثریت کرسی ها در کنست، پارلمان اسرائیل را به دست آورند، گسست رخ دهد.
مسئله سرنوشت نخست وزیر هم برای عملیات نظامی در نوار غزه و همچنین در شمال کشور علیه حزب الله، و همینطور برای مدیریت پس از جنگ، اساسی است که البته نتانیاهو نمی خواهد از آن حذف شده و محروم بماند.
هر چند دلایل عدم محبوبیت او بسیارند و لی دلایل عمده سه گونه هستند.
اول از همه تنشی است که در سال گذشته توسط ائتلاف راست افراطی دامن زده شد. در طول سال ۲۰۲۳، تا ۷ اکتبر، صدها هزار اسرائیلی هر هفته علیه لایحه اصلاحات مورد حمایت دولت که کشور را به سمت یک مسیر انحرافی غیرلیبرال سوق می داد، تظاهرات می‌کردند.
هفته گذشته، علیرغم تداوم جنگ، دادگاه عالی اسرائیل، که اصلی ترین ضمانت دموکراتیک دولت یهود بشمار می آید، یکی از پیشنهادهای کلیدی اصلاحات قضایی دولت نتانیاهو را رد کرد. یک ستون نویس مذهبی در X نوشت که این حکم از کشتار ۷ اکتبر جدی تر بود، اما سریعا از این ادعا عقب نشینی کرد. در هر صورت، بی اعتمادی به نتانیاهو و عدم محبوبیت او بسیار زیاد است.
دلیل دوم این خصومت، فاجعه امنیتی است که در ۷ اکتبر رخ داد که همچنان نتانیاهو از پذیرش مسئولیت آن خودداری می کند. هفته گذشته ستاد کل ارتش تحقیقات داخلی را در مورد اشتباهاتی که به قیمت از دست رفتن جان ۱۲۰۰ نفر توسط حماس صورت گرفته است را آغاز کرد. جناح راست دولت به این اقدام به شدت اعتراض کرد و تمام ترس خود را از نتیجه تحقیقات نشان داد.
دلیل سوم مربوط به جنگ است. بسیاری از اسرائیلی ها، پس از وحشت ایجاد شده در ۷ اکتبر، بین نارضایتی نسبت به نخست وزیر ، به ویژه در مورد گروگان ها که هنوز در دست حماس هستند و تمایل به انتقام گیری، که به نظر می رسد در جایگاه دوم قرار گرفته است، تقسیم می شوند.
حتی آمریکایی‌ها نتانیاهو را به خاطر سیاست های راهبردی او که باعث هزاران قربانی در غزه شده، سرزنش می‌کنند و به او اعتماد ندارند. اما دست آنها در مورد بازی قدرت منطقه ای با ایران بسته است. واشنگتن پست در مقاله ای در آخر هفته گذشته تاکید کرد که دولت بایدن از این می ترسد که اسرائیل خودسرانه و بطور عمدی باعث تشدید تنش علیه حزب الله، جنبش لبنانی طرفدار جمهوری اسلامی، شود.
توجه امریکا در مورد دوره پس از جنگ است که این ملاحظات حیاتی می شوند. نتانیاهو و متحدان راست افراطی او که آشکارا رویای پاکسازی قومی در غزه را در سر می پرورانند، خواهان هیچ راه حل سیاسی با مشارکت فلسطینی ها نیستند.
در واشنگتن آنها به دوره پس از جنگ بدون حماس و همچنین بدون نتانیاهو امیدوارند. اما در حال حاضر ،در این مورد، هیچ قطعیتی وجود ندارد.
آنچه مسلم است تنها این واقعیت است که نخست وزیر اسرائیل طی این سالها نشان داده که او استعداد بزرگی در تضمین بقای سیاسی خود دارد.
نویسنده: پیر هاسکی
منبع: فرانسه اینتر
