بانکداران و وکلای مالیاتی معتقدند که پیروزی احزاب چپ‌گرا در انتخابات سراسری روز یکشنبه آلمان با دامن زدن به نگرانی ثروتمندان موجب انتقال بخشی از دارایی آنها به سوئیس می‌شود.
حزب سوسیال دموکرات با گرایش چپ میانه و نیز احزاب چپ و سبز وعده داده‌اند که در صورت پیروزی در انتخابات ۲۶ سپتامبر، وضع مجدد مالیات بر ثروت و افزایش مالیات بر ارث را در دستور کار خود قرار خواهند داد.
نظرسنجی‌های روز پنجشنبه نشان داد که حزب سوسیال دموکرات با جلب ۲۵ درصد آرای احتمالی، چهار پله از حزب محافظه‌کار دموکرات مسیحی که در حال حاضر با صدراعظمی آنگلا مرکل، قدرت را در اختیار دارد، پیشی گرفته است.
داده‌های بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که سپرده‌های خانوارها و شرکت‌های آلمانی نزد بانک‌های سوئیس در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۱ حدود ۵ میلیارد دلار افزایش یافته و به ۳۷.۵ میلیارد دلار رسیده است.
هر چند ارقام جدیدتری هنوز منتشر نشده ولی آگاهان امر می‌گویند که جریان انتقال ثروت از آلمان به بانک‌های سوئیسی همچنان ادامه دارد. در همین حال، فلورین دورسلن، رئیس بخش مدیریت ثروت در بخش اروپایی بانک سوئیسی ال‌جی‌تی (LGT) سوئیس به رویترز گفته که بسیاری از ثروتمندان به ویژه کارآفرینان آلمانی از انتقال قدرت به چپ‌ها نگرانند.
همچنین یک وکیل مالیاتی هم در گفتگو با رویترز مدعی شده که تقاضا برای ارائه مشاوره از سوی مشتریان آلمانی او افزایش یافته؛ چرا که برخی از کارآفرینان آلمانی در تلاشند تا با سرمایه گذاری جدید از طریق ثبت شرکت در سوئیس از دارایی‌های خود محافظت کنند.
با وجود تلاش‌های اخیر سوئیس برای حذف وجهه بین‌المللی خود به عنوان «بهشت امنِ میلیاردها»، انتقال ثروت آلمانی‌ها به این کشور نشان می‌دهد که ثروتمندان همچنان سوئیس را مکانی جذاب برای نگهداری ثروت خود می‌دانند. چرا که با وجود بروز تنش‌های ژئوپلتیک در جهان و نگرانی‌های رخ داده از تبعات اقتصادی همه‌گیری کرونا، سوئیس به دلیل ثبات سیاسی و اقتصادی همچنان برای سرمایه‌داران جذاب باقی مانده است.
برنامه‌های پیشنهادی احزاب آلمان در انتخابات پیش رو چیست؟
سه روز مانده به انتخابات پارلمانی آلمان، تازه ترین نظرسنجی‌ها همچنان نشان می‌دهند که اولاف شولتس نامزد حزب سوسیال دموکرات نسبت به دو رقیب سبز و دموکرات مسیحی خود، شانس بیشتری برای کسب مقام صدراعظمی آلمان دارد. البته در این میان پشتیبانی از مارتین لاشت نامزد اتحاد دموکرات مسیحی هم اندکی افزایش یافته است.
کارشناسان حیات سیاسی آلمان، با اشاره به این که هیچیک از سه نامزد اصلی انتخابات پیش رو در این کشور دارای فرهمندی و نفوذ آنگلا مرکل نیستند، بر این باورند که این بار، آلمانی‌ها بیش از آن که به خاطر نامزدها به احزاب رای بدهند، به برنامه‌هائی که آنها اعلام کرده‌اند نظر خواهند داشت.
اما سه حزب اصلی دموکرات مسیحی، سوسیال دموکرات و سبزها که به سهم داشتن در دولت ائتلافی بیش از سایر احزاب امید بسته‌اند، با چه برنامه‌هائی وارد مبارزات انتخاباتی شده‌اند؟
در دو زمینه، وجوه اشتراک احزاب بیش از اختلافات آنها است: پاک کردن هوای آلمان از آلاینده‌ها تا پایان دو دهه آینده و توسعۀ آموزش و پرورش و خدمات دولتی و اجتماعی در فضای سایبری.
رئوس برنامه‌های اعلام شده احزاب برای چهار سال آینده چیست؟
پاک کردن محیط زیست
حزب سوسیال دموکرات که به عنوان موتلف حزب دموکرات مسیحی در سیاستگزاری‌های سومین و چهارمین دولت آنگلا مرکل نقش داشته است، برنامه مشترکی را با حزب مرکل امضا کرده که می‌گوید میزان گازهای گلخانه ای آلمان باید تا سال ٢٠۴٠ میلادی ٨٨ درصد کمتر از سال ١٩٩٠ باشد. برنامه انتخاباتی این حزب با این تعهد تنها یک تفاوت کوچک دارد: حزب سوسیال دموکرات می‌خواهد تا سال ٢٠۴۵ میزان گازهای گلخانه‌ای را به صفر برساند.
برای تحقق این هدف، سوسیال دموکرات‌ها اعلام کرده‌اند که در صورت تصاحب قدرت سیاسی تولید و استفاده از خودروهای اکسیژنی و برقی و استفاده از انرژی‌های پاک را تشویق می‌کنند. این اقدامات طبعا هزینه‌های سنگینی دارد. حزب برای کاهش فشار این هزینه‌ها روی خانواده‌های کم درآمد، از پرداخت یارانه به این گروه سخن گفته، اما جزئیات این طرح را هنوز اعلام نکرده است.
حزب سبزها برای مقابله با آلودگی هوا و گرمایش زمین قصد دارند در صورت رسیدن به قدرت «قانون حمل و نقل فدرال» را تصویب کند که به دوران سلطه خودروها در آلمان پایان خواهد داد. در این طرح از سال ٢٠٣٠ تنها خودروهای فاقد آلاینده شماره گذاری خواهند شد. علاوه بر این خودروها باید «سبک تر، کوچک تر، دیجیتالی تر و قابل بازیافت باشند». همچنین باید از همان سال به بعد سرعت خودروها نیز در داخل شهرها به ٣٠ کیلومتر و در اتوبان ها به ١٣٠ کیلومتر محدود شود.
در بخشی دیگر از این طرح قانونی قید شده است که توسعه جاده‌های بین شهری و اتوبان‌ها باید محدودتر شود.
سبزها در برنامه خود از راه آهن به عنوان پشتیبان اصلی قانون حمل و نقل فدرال یاد کرده‌اند. آنها نوشته‌اند که تا سال ٢٠٣۵ باید ١٠٠ میلیارد یورو روی شبکه خطوط راه آهن آلمان سرمایه گذاری شود.
توسعه راه‌های ویژه دوچرخه سواری و تشویق مردم به استفاده از دوچرخه یکی دیگر از پیشنهادهای سبزها است که در برنامه انتخاباتی آنها آمده است.
حزب سبزها، برخلاف حزب سوسیال دموکرات دستیابی به ١٠٠ درصد مصرف انرژی‌های پاک و تجدیدشونده را تا سال ٢٠٣۵ هدف گرفته است.
حزب دموکرات مسیحی که آرمین لاشت نخست وزیر ایالت نوردراین وستفالن را نامزد مقام صدراعظمی کرده است، اقدام برای حفاظت از محیط زیست و مقابله با آلاینده‌ها را به «رشد اقتصادی پایدار» پیوند زده و در متنی شعارگونه اعلام کرده است: «برای کودکان و نوه‌های خودمان سیاره‌ای را باقی بگذاریم که بهتر از آن باشد که تحویل گرفتیم. حفاظت موثر از محیط زیست عبارت از ابتکاراتی است که مشاغل خوب و مطمئن ایجاد کند. تجربه سال‌های گذشته ثابت می کند که حفاظت از محیط زیست با تامین رشد پایدار اقتصادی همراه و قابل اجراست».
این که نامزد حزب دموکرات مسیحی در صورت جانشینی مرکل این هدف‌ها را با چه وسایلی می‌خواهد تحقق ببخشد، روشن نیست.
برنامه‌های اقتصادی و مالیاتی
اقتصاد آلمان در نهایت وابسته به درآمدهای مالیاتی است. بنا بر این، به لحاظ داخلی، برنامه‌های سه حزب رقیب در زمینه اقتصادی و مالیاتی از اهمیت درجه اول برخوردارند.
به رغم خالی شدن صندوق دولت در دوران کرونا، حزب دموکرات مسیحی خواستار کاهش فشار مالیاتی بر طبقه متوسط و کم درآمد و افزایش آن برای درآمدهای بالاست. این حزب با اصلاح سیستم مالیاتی قصد دارد بر مالیات افراد مجرد با بیش از ٢۵٠ هزار یورو درآمد و زوج‌های دارای بیش از ۵٠٠ هزار یورو درآمد، سه درصد بیفزاید.
کسب یک درصد مالیات از صاحبان دارائی‌های بزرگ و مبارزه با تقلب‌های مالیاتی، برنامه دیگری است که این بار حزب سوسیال دموکرات برای تامین بودجه اصلاحات خود ارائه داده است.
حزب سبزها، که در صورت کسب آرای بیشتر از دو حزب رقیب ماموریت تشکیل دولت را به خانم آنالنا بائربوک خواهد سپرد، سیاست مالیاتی یی تقریبا شبیه به حزب سوسیال دموکرات دارد. این حزب هم طرفدار کاهش فشار مالیاتی از دوش طبقه متوسط و کم درآمد و افزایش مالیات افراد پردرامد است.
سبزها می‌خواهند معافیت مالیات بر درآمد افراد کم درآمد را که در حال حاضر ٩ هزار و ٧۴۴ یورو در سال است، بالا ببرند، اما رقم این معافیت جدید را اعلام نکرده‌اند. آنها در مقابل قصد بالابردن مالیات درآمدهای بالا را دارند.
تشویق دورکاری
حزب سوسیال دموکرات در برنامه خود برای اشتغال اعلام کرده است که هر مزدبگیری باید حق داشته باشد اگر خواست ٢۴ روز درسال از خانه وظایف خود را انجام بدهد. این حزب خواستار افزایش حداقل دستمزد به ١٢ یورو در ساعت است. در حال حاضر این رقم ٩ و نیم یورو است. سوسیال دموکرات‌ها برآورد کرده‌اند که این برنامه به نفع ده میلیون نیروی کار است و قدرت خریدآن‌ها را بالا می‌برد. حزب سوسیال دموکرات، همزمان خواستار جایگزین کردن «پاداش شهروندی» به جای «تامین حداقل معاش» است، اما سطح این اجرت شهروندی را تعیین نکرده است.
دموکرات‌ها ضمنا وعده داده‌اند که همگان را به تامین مالی دوره بازنشستگی خود موظف کنند و راه پیوستن «خویش کارفرمایان» به صندوق بیمه بازنشستگی را با وضع قوانین جدید هموار کنند.
حزب سوسیال دموکرات در زمینه بیمه درمانی همگانی با احزاب سبزها و چپ‌ها هم نظر است. در چارچوب این برنامه تفاوت طبقاتی میان اعضای صندوق‌های بیمه دولتی و خصوصی از بین خواهد رفت و برای تقویت صندوق‌های بیمه دولتی همه کارگران، خویش کارفرمایان و کارفرمایان باید حق بیمه بپردازند.
سیاست احزاب در برابر مهاجران
در برنامه حزب سوسیال دموکرات زندگی مسالمت آمیز مهاجران و بومیان یک تکلیف اجتماعی و دولتی دانسته شده است. این حزب پیشنهاد می‌دهد که فارغ از قانونی بودن یا غیرقانونی بودن اقامت مهاجران، روند هموندی و تسلط به زبان از همان روز ورود آنها تشویق شود. این حزب همچنین وعده می‌دهد که حق اقامت در آلمان را برای مهاجرانی که به خوبی هموند جامعه میزبان می‌شوند، تسهیل کند.
حزب سبزها تاکید می‌ورزد که آلمان یک سرزمین مهاجرپذیر است، با این همه تاکنون جای یک سیاست مهاجرتی فعال و قانون مهاجرتی که واقعا از جذب مهاجران پشتیبانی کند خالی مانده است. سبزها وعده داده‌اند که با توجه به نیاز بازار کار، مهاجران فاقد تخصص را نیز بپذیرند و کودکان مهاجر را بر خلاف زمان حال مجبور به انتخاب تابعیت آلمان یا تابعیت پدر و مادرشان نکنند.
سبزها در عین حال از دادن حق اقامت ۵ ساله به «مهاجران غیررسمی جا افتاده» دفاع می‌کنند و به طور کلی مخالف بازگرداندن پناهجویان افغانستان و سوریه به کشورهای جنگ زده آنها هستند.
برنامه حزب دموکرات مسیحی اصولا به مسئله مهاجران، نیاز آلمان به مهاجران و قوانینی که باید برای جذب آنها در جامعه آلمان تدوین شود هیچ اشاره‌ای ندارد.
سیاست خارجی احزاب
حزب سوسیال دموکرات تشکیل یک «ارتش اروپائی» و تقویت نقش وزیران خارجه اتحادیه اروپا در تصمیم گیری‌ها را به عنوان «پروژه‌های آینده» معرفی کرده است.
این حزب در فرازی دیگر از برنامه سیاست خارجی خود تاکید کرده که به رغم اختلافات موجود میان برلین و مسکو، مشکلات بدون گفت و گو میان دو طرف حل نخواهد شد. این حزب به این ترتیب برای بهبود مناسبات آلمان و روسیه چراغ سبز را روشن کرده است.
سوسیال دموکرات‌های آلمان اعلام کرده‌اند که ارزش زیادی برای یک جهان بدون سلاح اتمی قائل هستند و به همین دلیل از خلع سلاح اتمی پشتیبانی می‌کنند، اما در بارۀ استفاده از هواپیماهای بدون خلبان مسلح اعلام موضع را به یک گفت و گوی همه جانبه جهانی موکول کرده‌اند.
حزب دموکرات مسیحی از دریچه منافع ملی به مسائل خارجی می‌نگرد و در برنامه خود می‌نویسد:
«جهان ما به سرعت تغییر می‌کند، کشورهای درحال توسعه برای دست یافتن به رفاه می‌کوشند، رژیم‌های خودکامه برای تبدیل شدن به ابرقدرت منطقه‌ای به رقابت می‌پردازند و بشر با چالش‌های بزرگی روبرو است. آیا ما می‌خواهیم منافع خود را حفظ کنیم و همزمان از ارزش‌های خودمان دفاع کنیم؟ این تنها از طریق اتحادی قدرتمند و پرتحمل ممکن است. به این دلیل ما برای یک اتحادیه اروپای توانمند می‌کوشیم، می‌خواهیم کشورمان عضوی قابل اتکاء در ناتو باشد و خواستار یک تجارت جهانی منصفانه و متکی بر قواعد روشن هستیم».
حزب سبزها که در سال‌های نخست تاسیس خود صاحب اندیشه‌های صلح طلبانه بود، اکنون در برنامه انتخاباتی خود از دخالت بیشتر در عرصه جهانی دفاع می‌کند. در برنامه این حزب می‌خوانیم: «هنگام تشدید تنش‌های سیاسی، آلمان باید نیروی متحرک باشد، اما نه از طریق اقدامات منفرد و ملی. برای پیش گیری از بحران‌ها باید پول بیشتری صرف شود و در حل این بحران ها باید زنان ۵٠ درصد سهم داشته باشند».
سبزها روسیه و چین را به نقض حقوق بشر متهم می‌کنند و عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را قابل بررسی می‌شمارند، به شرطی که در این کشور تغییراتی در مسیر حکومت قانون و دموکراسی ایجاد شود.
حزب سبزها خواستار یک آلمان فاقد تسلیحات اتمی است و می‌نویسد که ناتو باید متعهد شود که هرگز شروع به استفاده از سلاح اتمی نکند. این حزب همچنین از کنترل بیشتر صدور جنگ افزار و به ویژه عدم فروش «تکنولوژی کنترل دیجیتال» به رژیم‌های سرکوبگر است.
منبع: یورو نیوز و ار. اف. ای.
