نشست وزرای خارجه ۶ کشور همسایه افغانستان به علاوه روسیه به شکل حضوری و مجازی صبح امروز چهارشنبه ۲۷ اکتبر (۵ آبان) در تهران آغاز شد.
نشست تهران برای افغانستان نخستین نشست چند جانبه در سطح وزرای خارجه است که پس از آغاز به کار ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهور برگزار می‌شود.
پیشتر سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته بود که نشست تهران توسط ابراهیم رئیسی افتتاح می‌شود.
محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور ایران در مراسم افتتاحیه نشست وزیران خارجه کشورهای همسایه افغانستان به علاوه روسیه حاضر شد.
وزیران خارجه پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان که به ایران سفر کرده‌اند در نشست تهران حضور دارند و وزرای خارجه چین و روسیه هم به صورت مجازی در آن حاضر شده‌اند.
نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان به علاوه روسیه در تهران در حالی برگزار می‌شود که ایران اعلام کرده از طالبان برای شرکت در این نشست دعوت نکرده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان پیشتر گفته بود که هیچ فردی از طرف طالبان در نشست تهران برای افغانستان شرکت نخواهد کرد.
غیبت طالبان در نشست تهران برای افغانستان در حالی است که چند روز پیش از برگزاری این نشست، بهادر امینیان، سفیر ایران در کابل با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان دیدار و گفتگو کرده بود.
برخی کارشناسان بین‌المللی بر این نظرند که دلیل غیبت نمایندگان طالبان در نشست تهران، به توافق نرسیدن ایران با طالبان درباره جایگاه شیعیان در افغانستان است.
ایران با وجود باز نگه داشتن دفاتر نمایندگی خود در افغانستان پس از به قدرت رسیدن طالبان، اعلام کرده که برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان عجله ندارد.
در هر حال کمتر از یک هفته پیش نشست چند جانبه «آینده افغانستان» در مسکو با حضور نمایندگان طالبان برگزار شده بود.
مهم‌ترین اختلافی که در نشست مسکو و نخستین نشست کشورهای همسایه افغانستان در ماه سپتامبر در پاکستان خود را نشان داده است چگونگی به رسمیت شناختن دولت طالبان است.
از همین رو پیش‌بینی می‌شود که رسیدن به یک موضع مشترک و مؤثر میان کشورهای همسایه افغانستان مشکل باشد.
خبرگزاری العربیه نیز در گزارشی به خلاصله ی اظهارات شرکت کنندگان در این نشست اشاره کرده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در نشست تهران درباره افغانستان بر ایجاد حکومت فراگیر و همه‌شمول با حضور تمام اقوام و مذاهب در این کشور تاکید کرد.
امیرعبدالهیان در این نشست گفت که از کشورهای همسایه انتظار می‌رود با توجه به نفوذ خویش در افغانستان، طالبان و دیگر گروه‌ها را در زمینه هم‌سو شدن تشویق کنند.
او افزود، طالبان باید با همسایه‌های افغانستان رویکرد دوستانه در پیش بگیرد و اقدامات لازم برای عدم استفاده خاک این کشور علیه همسایه‌ها را انجام دهد.
او همچنان علاوه کرد، برای مبارزه با جرایم سازمان یافته و اقدامات تروریستی با منشا افغانستان، باید ساز و کارهای اطلاعاتی و امنیتی میان کشورهای منطقه با جدیت بیشتر صورت گیرد.
محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهوری ایران در آغاز این نشست، ثبات و امنیت در کشورهای همسایه را وابسته به ثبات و امنیت در افغانستان عنوان کرد و افزود، شهروندان این کشور پس از چهار دهه جنگ، اکنون باید در فضای صلح و امنیت زندگی کنند.
سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه که به‌صورت مجازی در این نشست حضور داشت، از کشورهای همسایه افغانستان خواست تا مانع حضور نیروهای آمریکا و ناتو در کشورشان شوند.
او گفت باید کشورهای عضو پیمان ناتو، مسئولیت رسیدگی به مشکلات اقتصادی و اجتماعی این کشور را به دوش گیرند.
خبرگزاری «ایرنا» هم گزارش داده است که وزیران خارجه چین و پاکستان در این نشست از ادامه همکاری‌شان برای بهبود وضعیت سیاسی و اقتصادی کابل اطمینان داده‌اند.
شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان، در این نشست گفت، با توجه به دیدارهای که با مقامات طالبان انجام داده، این گروه به دنبال تعامل سودمند با جامعه بین‌المللی است.
او افزود برای مبارزه با تروریسم، باید در سطح منطقه بگونه مشترک کار شود زیرا فعالیت گروه‌های تروریستی برای منطقه یک تهدید به‌شمار می‌رود.
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین که بگونه‌ای مجازی در این نشست صحبت می‌کرد نیز گفت، کشورش درباره افغانستان رایزنی‌های مختلف را انجام داده است و چین برای بهبود وضعیت اقتصادی در این کشور به همکاری‌های خود با دیگر کشورها ادامه خواهد داد.
نشست وزیران خارجه کشورهای همسایه افغانستان در حالی در تهران برگزار شد که از نمایندگان طالبان در این نشست دعوت نشده است.
نخستین نشست وزیران خارجه کشورهای همسایه افغانستان، ۸ سپتامبر به‌صورت مجازی و به میزبانی پاکستان برگزار شد.
