سه قدرت اروپایی عضو برجام شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه ۹ تیر در آستانه برگزاری نشست شورای امنیت، در بیانیه مشترکی بار دیگر در مورد شتاب پیشرفت برنامه هستهای ایران هشدار دادند و جمهوری اسلامی را به انعقاد فوری توافقی که به «نفع مردم و ملت ایران باشد»، فراخواندند.
در این بیانیه آمده است: «متاسفانه در نشستی که دیروز در دوحه پایان یافت، ایران به یک فرصت دیگر پشت پا زد و به جای آن، درخواستهای جدید غیربرجامی و به دور از واقعیت را پیش کشید».
این بیانیه میافزاید که «اقدامات ایران به سرعت در حال بر هم زدن توازن بستهای است که ما طی ماهها مذاکره برای احیای برجام بر سر آن توافق کرده بودیم».
سه قدرت اروپایی همچنین هشدار دادهاند که شتاب بخشیدن ایران به فعالیتهای هستهای خود، پنجره را برای راه حل دیپلماتیک فوری میبندد و از همین رو، از ایران خواستهاند که تشدید تنش هستهای را متوقف کند و بیدرنگ به همکاری کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی باز گردد.
از زمان توقف مذاکرات احیای برجام تنشها بر سر پرونده هستهای ایران افزایش یافته که نشانههای آن از جمله صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه تهران به دلیل عدم همکاری با آژانس و واکنش ایران با غیرفعال کردن دوربینهای نظارتی آژانس است.
ممکن است برجام «به خط پایان نرسد»
در جریان نشست شورای امنیت نیز سفیر اتحادیه اروپا در سازمان ملل متحد گفت که در پی بینتیجه ماندن دور تازه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در دوحه، این اتحادیه نگران است که مبادا، توافق برای احیای برجام منعقد نشود.
اولوف اسکوگ روز پنجشنبه گفت او دلواپس است که در مذاکرات هستهای ایران با قدرتهای جهانی نتوان «از خط پایان» عبور کرد.
سفیر اتحادیه اروپا با تکرار مضمون بیانیه مشترک سه قدرت اروپایی عضو برجام افزود: «پیام من این است: از این فرصت برای انعقاد توافق، بر اساس متنی که روی میز آماده است، استفاده کنید. اکنون زمان فائق آمدن بر مسائل باقیمانده، انعقاد توافق، و احیای کامل (برجام) است».
نشست دورهای شورای امنیت روز پنجشنبه برای بررسی تازهترین گزارش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و توافق برجام برگزار شد.
ریچارد میلز، معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل، نیز در جریان این نشست تاکید کرد که ایران در جریان مذاکرات اخیر در دوحه، هیچگونه «اضطرار واقعی» برای انعقاد توافق، پایان دادن به بحران هستهای کنونی و دستیابی به لغو تحریمها نشان نداده است.
ارزیابی وزیر خارجه ی جمهوری اسلامی از مذاکرات دوحه
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ارزیابی دیگری از مذاکرات دوحه ارائه داده و با با مثبت خواندن ارزیابی ایران از این مذاکرات گفت: برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقعبینی آمریکا، توافق دستیافتنی است.
به گزارش ایرنا، در تماس تلفنی شیخ «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» معاون نخست وزیر و وزیر خارجه قطر با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی آخرین وضعیت گفتوگوهای اخیر در دوحه برای لغو تحریم ها بررسی شد.
وزیر خارجه قطر به عنوان میزبان این دور از مذاکرات سه جانبه غیر مستقیم (ایران، اتحادیه اروپا و آمریکا)، روند مذاکرات را سازنده و مثبت خواند.
وی با اشاره به دیداهای جداگانهاش با هیأتهای مذاکرهکننده، تأکید کرد: قطر ضمن با اهمیت خواندن این مرحله از مذاکرات، در مسیر تداوم میزبانی گفتوگوها تا رسیدن به نتایج مورد نظر جمهوری اسلامی ایران و بازگشت همه طرفها به تعهدات از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد.
«حسین امیرعبداللهیان» نیز در این گفتوگوی تلفنی ضمن تشکر از حسن میزبانی قطر اظهار داشت: ارزیابی ما از مرحله اخیر مذاکرات در دوحه مثبت است.
وی افزود: تأکید میکنم که ما برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقعبینی آمریکا، توافق دستیافتنی است.
وزیر امور خارجه حکومت اسلامی گفت: مذاکرهکننده ارشد ما همواره با ابتکار عمل و در مسیر تحقق توافقی قابل قبول گام بر میدارد و ما بر ادامه مذاکره تا رسیدن به توافق مبتنی بر واقعبینی مصمم هستیم.
نشست شورای امنیت درباره برجام و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱
نشست دوره ای شورای امنیت برای بررسی گزارش سیزدهمین گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و توافق برجام امروز پنجشنبه به وقت محلی در محل این شورا آغاز شد.
به گزارش ایرنا، رزماری دی کارلو معاون دبیر کل سازمان ملل با قرائت سیزدهمین گزارش دبیر کل سازمان ملل افزود: با وجود تلاش های گسترده و فشرده بازگشت به برجام محقق نشده است. احیای برجام به تلاش های بیشتر و صبر نیاز دارد. من و دبیرکل سازمان ملل از ایران و آمریکا می خواهیم که با روحیه ای مشابه و تعهد به همکاری بر اساس برجام بازگردند.
ایرنا نوشته است: معاون دبیر کل سازمان ملل با قرائت گزارش دبیر کل سازمان ملل افزود: ما بار دیگر از آمریکا می خواهیم تمام تحریم های ایران را لغو کرده یا آنها را کاهش دهد و معافیت های تحریمی در مورد تجارت نفت و گاز ایران را تمدید کند.
دی کارلو اضافه کرد، ما همچنین از ایران می خواهیم گامهایی را که همگام با تعهدات برجامی این کشور نیستند، معکوس کند.
وی با اشاره به خاموش کردن دوربین های آژانس بین المللی انرژی اتمی که در تقابل با اقدام تخریبی شورای حکام آژانس انجام شد، گفت که می تواند پیامد های مضری داشته باشد و از کشورهای عضو شورای امنیت و بخش خصوصی می خواهیم با ایران تجارت کنند. همچنین مهم است که ایران به نگرانی های مطرح شده توسط اعضای شورای امنیت در ارتباط با اجرای کامل برجام رسیدگی کند.
معاون دبیر کل سازمان ملل اظهار داشت: برجام یک پیروزی عدم اشاعه و چند جانبه گرایی بود. این توافق اکنون در یک نقطه حیاتی قرار گرفته است. امیدواریم ایران و آمریکا به حرکت در مسیر مذاکرات که با میانجی گری اتحادیه اروپا از سر گرفته شد، ادامه دهند و مسایل باقی مانده را حل کنند.
نماینده اتحادیه اروپا نیز در این نشست اظهار داشت: اتحادیه اروپا همچنان متعهد به احیای برجام است.
وی تصریح کرد، مذاکرات وین برای بازگشت به برجام بیش از یک سال پیش آغاز شده است. این مذاکرات چالش برانگیز بوده اند نه تنها برای گام های مورد نیاز برای احیای برجام، بلکه غلبه بر بی اعتمادی پس از تصمیم دولت پیشین آمریکا برای خروج از برجام، وضع دوباره تحریم ها و گام های متعاقب ایران که مغایر با تعهدات برجامی آن است.
نماینده اتحادیه اروپا ادعا کرد که در ماه مارس توانستیم که متن تهیه کنیم که حاوی توافقات بسیار سخت است و تعداد بسیار کمی از مسایل باقی مانده اند. این متن در مورد تمام گام های مورد نیاز آمریکا برای بازگشت به برجام و اجرای کامل آن از سوی ایران و آمریکا توضیح می دهد.
وی در راستای هراس از پیشرفت برنامه هسته ای ایران مدعی شد با توجه به مسیر نگران کننده برنامه هسته ای ایران و ادامه تحریم های آمریکا علیه این کشور، نهایی کردن این توافق در اسرع وقت و اجرای برجام بسیار اهمیت دارد.
نماینده اتحادیه اروپا ادعا کرد که پس از بیش از یک سال مذاکره ما معتقدیم یک توافق خوب برای احیای برجام روی میز است. این توافق دوجانبه میان آمریکا و ایران نیست. همه اعضای برجام برای رسیدن به تعادل حساس کنونی در متن مذاکره، تصمیمات سیاسی بسیار سختی گرفته اند. توافق اکنون تقریبا نهایی شده است.
وی اضافه کرد که اتحادیه اروپا نگران است که ما ممکن است نتوانیم این توافق را نهایی کنیم. پیام ما این است: از این فرصت برای نهایی کردن توافق استفاده کنید. زمان غلبه به مسایل باقی مانده اکنون است.
آمریکا: ایران خواسته های فرابرجامی را کنار بگذارد
معاون نمایندگی آمریکا در سازمان ملل در این نشست مدعی شد آمریکا همچنان متعهد به بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام است. ما چندین ماه است برای بازگشت به برجام بر اساس آنچه در وین مذاکره شده است، آمادگی داریم. چنین توافقی از ماه مارس در دسترس است. تنها زمانی که ایران خواسته های خارج برجام خود را کنار بگذارد ما می توانیم این توافق را نهایی کنیم.
نماینده آمریکا در این نشست شورای امنیت گفت: در دور اخیر مذاکرات در دوحه قطر ایران همچنان خواسته هایی را مطرح کرد که فراتر از برجام است. ایران هنوز هیچ فوریتی برای نهایی کردن توافق از خود نشان نداده است.
معاون نمایندگی آمریکا در سازمن ملل اضافه کرد، ایران باید بدون اتلاف وقت همکاری لازم با آژانس برای حل مسایل باقی مانده را انجام دهد.
انگلیس همسو با آمریکا
باربارا وود وارد سفیر و نماینده انگلیس در سازمان ملل نیز در سخنانی نیز مدعی شد که تشدید فعالیت های هسته ای ایران تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی است.
وی در تداوم هراس از پیشرفت های برنامه هسته ای ایران با اشاره به استفاده و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته و همچنین غنی سازی اورانیوم در سطح ۲۰ و ۶۰ درصد و خاموش کردن ۲۷ دوربین آژانس گفت تا پایان سال جاری ایران احتمالا دارای اورانیوم غنی سازی شده کافی برای تولید سریع اورانیوم غنی سازی شده در سطح ۹۰ درصد برای چندین سلاح هسته ای خواهد بود.
سفیر انگلیس افزود ایران همچنین به گونه ای به برنامه موشکی خود ادامه می دهد که مغایر با پیوست ب قطعنامه ۲۲۳۱ است. تشدید برنامه هسته ای ایران نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ است.
وی مدعی شد از ماه مارس تاکنون یک توافق قابل اجرا بر روی میز بوده است که می توانست ایران و آمریکا را به برجام بازگرداند و تحریم های آمریکا را که مغایر با برجام هستند، نیز لغو کند. اما ایران حاضر به استفاده از این فرصت نشد و خواسته های فراتر از برجام مطرح می کند. ایران باید به سرعت از این فرصت استفاده کند زیرا فرصت بهتری نخواهد بود.
استقبال چین از مذاکرات دوحه
سفیر و نماینده چین در سازمان ملل متحد نیز در سخنانی گفت: برجام یک پیروزی دیپلماسی چند جانبه بود که توسط قطعنامه شورای امنیت مورد تایید قرار گرفت. این توافق ستون اصلی رژیم بین المللی عدم اشاعه هسته ای و برقراری صلح و ثبات در خاورمیانه است.
سفیر چین در سازمان ملل گفت: از سال گذشته تاکنون پیشرفت های مثبت برای احیای برجام بدست آمده است. مذاکرات اکنون در مرحله نهایی خود قرار دارد. ما از آغاز مجدد مذاکرات غیر مستقیم میان ایران و امریکا استقبال می کنیم. ما همچنین از همه طرف ها می خواهیم با فوریت در مورد مسایل باقی مانده توافق کنند.
وی تصریح کرد: آینده توافق هسته ای ایران برای رژیم بین المللی عدم اشاعه حیاتی، ثبات منطقه ای و امنیت بین المللی است. چین تاکید می کند اجرای کامل برجام بر پایه چند جانبه گرایی است و حفظ رژیمبین المللی عدم اشاعه هسته ای است.
سفیر و نماینده دائم چین در سازمان ملل تاکید کرد هیچ جایگزینی برای برجام و راه بهتری برای این مساله وجود ندارد. گفتگو و دیپلماسی در این زمینه بسیار مهم است.