اقدامات بعدی برای قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی اتحادیه اروپا چه خواهد بود و سیاست این اتحادیه در قبال سرکوب معترضان توسط حکومت جمهوری اسلامی به کدام سمت و سو خواهد رفت؟ با توجه به اظهار نظر آقای بورل مبنی بر این که «مذاکرات هستهای با ایران نمرده اما بیتحرک است»، آیا احیای برجام همچنان در دستور کار اتحادیه اروپا قرار دارد؟
نمایندگان پارلمان اروپا، پنجشنبه ۱۹ ژانویه در مقر این سازمان در شهر استراسبورگ فرانسه با تصویب قطعنامهای ضمن محکوم کردن «سرکوب مردم معترض در ایران» و اعدام تعدادی از معترضان، خواستار قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی اتحادیه اروپا شدند.
یورونیوز در ادامه نوشت: پس از انتشار اخبار مربوط به تصویب این قطعنامه، بحث پیچیدگیهای حقوقی قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی اتحادیه اروپا و پروسه تصمیمسازی در شورای اتحادیه اروپا به میان آمد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۲۳ ژانویه، پیش از آغاز جلسه شورای وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا گفت: «این موضوعی است که بدون رای دادگاه نمیتوان درباره آن تصمیم گرفت. بنابراین تصمیم دادگاه در اولویت است. شما نمیتوانید بگویید من شما را تروریست میدانم زیرا شما را دوست ندارم.»
اما اقدامات بعدی برای قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی اتحادیه اروپا چه خواهد بود و سیاست این اتحادیه در قبال سرکوب معترضان توسط حکومت جمهوری اسلامی به کدام سمت و سو خواهد رفت؟ با توجه به اظهار نظر آقای بورل مبنی بر این که «مذاکرات هستهای با ایران نمرده اما بیتحرک است»، آیا احیای برجام همچنان در دستور کار اتحادیه اروپا قرار دارد؟
در این باره با هانا نویمان، نماینده پارلمان اروپا و نایب رئیس کمیته فرعی حقوق بشر این پارلمان که عضو حزب سبز آلمان است، گفتگو کردیم.
با وجود تصویب قطعنامه پارلمان اروپا مبنی بر قراردادن سپاه پاسداران در لیست سازمانهای تروریستی اتحادیه اروپا، جوزپ بورل روز گذشته گفت: «این کار بدون حکم دادگاه قابل انجام نیست.» قدم بعدی شما برای دستیابی به این هدف چیست؟ مکانیزم واقعی چه خواهد بود؟
هانا نویمان: من فکر میکنم برای هر کسی که در امر رژیمهای تحریمی تخصص دارد، روشن است که قرار گرفتن سپاه در فهرست سازمانهای تروریستی تصمیمی نیست که تنها توسط پارلمان اروپا گرفته شود. پس، درواقع ما باید راههای قانونی را برای رسیدن به آن بررسی کنیم. این راه میتواند یک حکم دادگاه از کشوری عضو اتحادیه اروپا باشد، از کشوری مورد تایید اتحادیه اروپا که قابل انطباق برقوانین اتحادیه اروپا باشد و به نوعی بررسی موشکافانه قانونی نیازمند است. بنابراین، فکر میکنم نکته کلیدی این است که همه ما شروع به یافتن راههای قانونی در جهت قراردادن سپاه پاسداران در لیست سازمانهای تروریستی کنیم. در عین حال، یک پیام سیاسی روشن هم مطرح است-چیزی که روز گذشته در اظهارات آقای بورل ندیدم- این است که برای ما هر عمل سپاه پاسداران مصداق ترور است. به همین دلیل است که ما با آنها مثل تروریستها برخورد میکنیم. برای مثال تا زمانی که به سرکوب وحشیانه اعتراضات پایان ندهند، از دیدار با آنها استقبال نمیکنیم.
موضعگیری و رفتار مقامات ایرانی نشاندهنده تداوم صدور احکام اعدام و سرکوب معترضان است. اقدام عملی بعدی شما برای جلوگیری از این سرکوبها چیست؟
هانا نویمان: نخست پیام ما باید به آنها واضح باشد. اینکه ما این رفتارشان را نمیپذیریم و تا زمانی که به این رفتار ادامه دهند، آنها را به عنوان طرف مذاکره مورد اعتماد در نظر نمیگیریم. علاوه بر این، بسیار مهم است تا اقداماتمان را در جهت حمایت از معترضان داخل ایران افزایش دهیم. این مساله در قطعنامه هفته گذشته اتحادیه اروپا نیز به وضوح مشخص است. این اقدامات حمایتی میتواند از قبیل حضور نمایندگان ما در دادگاههای معترضان، استخدام وکیل برای آنها و یا فراهم کردن ویزاهای کوتاه مدت در صورتی که به خروج فوری از کشور نیازمند بودند، باشد. در عین حال باید به ایرانیان ساکن خارج از کشور نیز توجه کنیم. حتی ایرانیانی هم که اینجا در اتحادیه اروپا زندگی میکنند، میتوانند در معرض تهدید فزاینده باشند. چون حکومت ایران تنها مخالفان داخل کشور را هدف سرکوب قرار نمیدهد و برای ارعاب و سرکوب مخالفان سیاسی در اینجا نیز تلاش میکند. بنابر این ما باید حساسیت سرویسهای امنیتی، پلیس و واحدهای تحقیقات جنایی را افزایش داده تا توانند بهتر از آنها و آزادیبیانشان اینجا در اتحادیه اروپا محافظت کنند.
برخی ایرانیان معتقدند اتحادیه اروپا حقوق بشر را فدای منافع سیاسی خود میکند، نظر شما چیست؟
هانا نویمان: خوب به نظر من، داشتن ایرانی بدون بمب هستهای، ایرانی که شهروندانش بتوانند آزادانه سرنوشت خود را تعیین کنند و در آن زندگی مسالمتآمیز داشته باشند و همچنین اطمینان از این که سپاه پاسداران از ایجاد وحشت در سراسر خاورمیانه دست برمیدارد، از جمله مهمترین منافع سیاسی اتحادیه اروپا است. در نتیجه فکر میکنم منافع سیاسی ما و مردم ایران بسیار با هم همسو است. با اینحال باید ببینیم این خواستها را چطور میتوانیم برآورده کنیم. خوشحالم که پارلمان اروپا توقع خود از مسئول سیاست خارجی و کشورهای عضو اتحادیه را به وضوح نشان داد. در حال حاضر همه ما برای این که از حرکت کل اتحادیه در این مسیر اطمینان حاصل کنیم، باید از فضاهای سیاسی که در اختیار داریم استفاده کرده، با دولتهای خود صحبت کنیم و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را تحت فشار قرار دهیم.
جوزپ بورل گفت که برجام نمرده است. اروپا چقدر حاضر است برای احیای این توافق پیش رود و تا چه حد دنبالهرو آمریکا خواهد بود؟
هانا نویمان: بگذارید صریح بگویم، اگر این حکومت که شهروندان خود و تمام منطقه را به وحشت میاندازد بمب اتم داشت، اوضاع بسیار سختتر میشد. بنابراین ما باید هر آنچه ممکن است برای جلوگیری از دستیابی آنها به بمب اتم انجام دهیم. با این حال فکر میکنم احیای برجام و بنابر این مذاکرات هستهای در حال حاضر به وضوح سیگنال اشتباهی است. این حکومت پیشتر در سال گذشته دوبار از یک توافق تقریبا نهایی شده بیرون رفته است و در حال حاضر هم تا زمانی که مخالفانش را در وطن خود میکشد، نمیتواند طرف مذاکره مورد اعتمادی باشد. بنابراین همانطور که در قطعنامه پارلمان اروپا به طور واضح بیان شده است، اگرچه ما در حال حاضر از احیای برجام سودی نخواهیم برد اما حکومت ایران میتواند از آن به عنوان مشروعیت و به نوعی مقبولیت بینالمللی سوء استفاده کند. هیچ گزینهای وجود ندارد و قطعا احیای برجام به سود ما نیست. البته صادقانه بگویم، هیچکس هم از ماه مارس یا آوریل به بعد مذاکرهای نکرده است. پس من فکر میکنم اینجا جایی است که باید این مذاکرات را فعلا رها کنیم و صراحتا بگوییم تا زمانی که سرکوب وحشیانه علیه معترضان ادامه دارد، با این حکومت مذاکره نمیکنیم.