قرارداد غیرمنتظره‌ای که تورهای سنتی گلف (تورهای پی‌جی‌ای و بخش بازیهای اروپایی آن موسوم به دی‌پی‌ورلد) با صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی (پیف) بسته‌اند، نمونه‌ای بارز از تغییر قدرت در ورزش با حمایت مالی پول و سرمایه‌گذاری این کشور است.
سرانجام پس از کش و قوس بسیار و در تصمیمی شگفت‌انگیز که تعجب تقریبا همه طرفداران و حتی دست‌اندکاران و بازیکنان این ورزش را برانگیخت، اوایل هفته جاری یکی از شناخته‌شده‌ترین تورهای گلف جهان، یعنی انجمن گلف‌بازان حرفه‌ای پی‌جی‌ای (PGA) با لیگ لیو (LIV) ادغام شد تا ساختاری جدید در عرصه گلف ایجاد کنند.
لیگ گلف (LIV) که نامش معادل یونانی عدد ۵۴ و بر اساس تعداد حفره‌های بازی (HOLE) هر رویداد آن است، و حدود دوسال پیش به طور رسمی و با پشتیبانی و حمایت مالی عربستان سعودی پا به عرصه وجود گذاشت، از همان ابتدا با سنتی‌ترین واصلی‌ترین برگزار کننده رقابتهای جهانی گلف اختلاف داشت. اختلافی که باعث شد از همان ابتدای کار به دعواهای حقوقی بکشد و شکافی در بین بازیکنان این رشته ورزشی و طرفداران آن ایجاد کند.
تعداد زیادی از گلف‌بازان حرفه‌ای مانند میکلسون، دی‌شامبو، بوبا واتسون، بروس کپکا، داستن جانسون، ایان پاتلر، کم اسمیت و عده‌ای دیگر به این لیگ جدید پیوستند و همین دلیلی شد بر اعلام محرومیت آنها از سوی مقامات تورهای پی‌جی‌ای برای شرکت در رقابتهای جهانی.
اما در چرخشی بسیار ناگهانی و غیرمنتظره در بین این همه اختلافات و پرونده‌های دادگاهی، این دو نهاد اختلافات را کنار گذاشتند و با یکدیگر ادغام شدند. ادغامی که با وجود اتهامات حقوق‌بشری عربستان، نشان از قدرت‌گیری این کشور در عرصه ورزش به منظور پاکسازی این اتهامات و تأثیرگذاری بر افکار عمومی مردم جهان دارد.
این روزها شاهد سرمایه‌گذاری چند میلیارد پوندی عربستان در ورزش، زیر نظر ولیعهد این کشور، از طریق تملک، میزبانی و حمایت مالی از مسابقات مختلف هستیم.
برگزاری مسابقات تنیس، بوکس، فرمول یک و نیز فینال‌های فوتبال باشگاهی اروپا و بسیاری از رویدادهای دیگر، مثال‌هایی از این علاقه و سرمایه‌گذاری هنگفت عربستان در ورزش هستند.
آنها همچنین باشگاه لیگ برتری نیوکاسل یونایتد را توسط صندوق سرمایه‌گذاری دولتی عربستان تصاحب کردند و بعد از آن کریستیانو رونالدو را برای بازی در لیگ داخلی این کشور جذب کردند.
اما تاکنون هیچکدام از این سرمایه‌گذاری‌ها، صرف نظر از اینکه چقدر جسورانه و بلندپروازانه بوده‌اند، به اندازه خرید کل یک ورزش پیش نرفته بود.
اما به نظر می‌رسد که حضور چشمگیر و سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در عرصه ورزش در حال افزایش است و اخیراً به سطوح بالاتری کشیده شده است.
صندوق سرمایه‌گذاری دولتی عربستان به تازگی کنترل چهار باشگاه برتر این کشور را به دست گرفته و دور جدیدی از هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری پیش بینی می‌شود.
در این چند روز هم کریم بنزما، یک بازیکن افسانه‌ای دیگر و دارنده توپ طلا، به رونالدو در لیگ حرفه‌ای عربستان پیوست.
حتی گفته می‌شد بهترین بازیکن جهان، لیونل مسی، نیز ممکن است به تیم الهلال بپیوندد، اما او نپذیرفت و به اینتر میامی در آمریکا خواهد رفت.
صرف نظر از جنجال‌های احتمالی، به نظر می‌رسد تمام این قراردادها برای هموار کردن راه میزبانی عربستان در جام‌جهانی ۲۰۳۰ است.
برای فعالان حقوق بشر، اقدامات و تلاش‌های دولت عربستان سعودی در استفاده از جذابیت ورزش، «ورزش‌شویی» و انحراف اذهان عمومی از مشکلات این کشور در زمینه حقوق بشر است. مشکلاتی از جمله: نقض حقوق زنان، جرم انگاری همجنس‌گرایی، محدودیت آزادی بیان، مجازات اعدام، قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار، و دخالت این کشور در درگیری‌های یمن.
فلیکس جیکنز از سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید: «ممکن است تلاش عربستان برای حضور در ورزش گلف، برخی از طرفداران و مفسران این ورزش را غافلگیر کرده باشد، اما در واقع شواهد نشان از فرار رو به جلو و ورزش‌شویی این کشور می‌دهد.»
«و این تنها بخشی از تلاش گسترده این کشور برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ ورزشی و منحرف کردن توجه‌ها از سوابق فجیع حقوق بشری آنها است.»
اعدام ۸۱ نفر در یک روز و زندانی کردن سلما الشهاب، دانشجوی دانشگاه لیدز، به مدت ۳۴ سال به دلیل توییت‌های انتقادی از دولت، برخی از موارد نقض حقوق بشر در این کشور است که مورد انتقاد بسیاری قرار گرفته است.
البته مقام‌های عربستان سعودی تمامی این اتهامات را ناعادلانه و ساختگی می‌دانند و ضمن رد آنها، اصرار دارند که سرمایه‌گذاری در ورزش یکی از قدم‌های مهم رسیدن به چشم انداز ۲۰۳۰ و مدرن کردن پادشاهی عربستان است که هدف آن الهام بخشیدن به مردم برای فعالیت بیشتر، تقویت گردشگری و تنوع فعالیت‌های اقتصادی در مسیر آماده‌سازی برای دوران پس از نفت است.
ژئوپلیتیک و رقابتهای منطقه‌ای نیز به عنوان یکی از عوامل اصلی سرمایه‌گذاری‌های عربستان است. این حکومت با همسایگانی مانند امارات و قطر بر سر کسب عنوان پایتخت ورزش خلیج فارس در حال رقابت است.
پارسال وقتی از یاسر الرمیان، رئیس شرکت سرمایه‌گذاری دولتی و باشگاه نیوکاسل یونایتد و همچنین سازمان جدید و ادغام شده گلف، در مورد این انتقادات پرسیدند، پاسخ داد که اصلاً با اصطلاح «ورزش‌شویی» آشنایی ندارد.
در نقطه مقابل، مدافعان سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در ورزش، با اشاره به تجارت کشورهای غربی در خاورمیانه می‌پرسند که چرا وقتی برخی از دولت‌ها، میلیاردها پوند اسلحه به آنها می‌فروشند، چنین انتقاداتی مطرح نمی‌شود.
بعضی دیگر نیز با اشاره به سرمایه‌گذاری عربستان در فوتبال زنان، می‌گویند که شفافیت و الزامات ورزش باعث انجام برخی از اصلاحات اخیر در عربستان بوده‌اند.
فیفا اخیراً از تغییرات اجتماعی گسترده که در نتیجه تحولات ورزشی در عربستان سعودی ایجاد شده، استقبال کرده است.
در دهه گذشته، چین میزبان بازیهای المپیک بود و جام جهانی در کشورهای روسیه و قطر برگزار شد. بنابراین عربستان سعودی اولین کشوری نیست که با وجود مسائل حقوق بشری، توانسته در ورزش بین‌المللی ایفای نقش کند.
با این حال، شکی نیست که تمایل رشته‌های ورزشی گوناگون به سرمایه عربستان، علاوه بر افزایش فرصت‌های ممکن، چالش‌هایی نیز برای مسئولان آن رشته‌ها همراه خواهد داشت.
برای مثال جی موناهان، رئیس انجمن گلف بازان حرفه‌ای، از ورود عربستان به این ورزش و فرصت‌هایی که برای این ورزش ایجاد می‌کند، استقبال کرد. اما پس از اینکه گروهی از قربانیان یازده سپتامبر گفتند که او و انجمن باید از ریاکاری و طمع خود خجالت بکشند، اعتبارش زیر سوال رفت و از او درخواست شد تا استعفا کند.
مسئولان فوتبال هم تحت فشار هستند. ریچارد مسترز، مدیر اجرایی لیگ برتر، در دیدار اخیرش با نمایندگان پارلمان بریتانیا گفت که نمی‌تواند در مورد بررسی مجدد و تایید تصاحب نیوکاسل توسط عربستان سعودی، اظهار نظر کند. این دیدار پس از تشکیک در تضمین‌های الزام‌آور قانونی مبنی بر عدم دخالت دولت عربستان در امور باشگاه نیوکاسل انجام شد.
در همین حال، فیفا مجبور شد برنامه بازدید از عربستان به عنوان اسپانسر جام جهانی زنان را پس از واکنش شدید استرالیا و نیوزلند میزبانان مشترک مسابقات بعدی، لغو کند. جانی اینفانتینو، رئیس فیفا، نیز با اشاره به تجارت استرالیا با عربستان سعودی، انتقادها را حاوی استانداردهای دوگانه دانست.
شورای بین‌المللی کریکت هم در مورد مشارکت چند میلیون پوندی با بزرگترین صادرکننده نفت جهان، شرکت انرژی دولتی عربستان سعودی یا آرامکو و نگرانی‌های ناشی از این همکاری، مورد پرسش قرار گرفته است.
هیئت رئیسه این شورا در پاسخ به این نگرانی‌ها گفته که این همکاری به پایدار شدن این ورزش کمک خواهد کرد. پاسخی که البته معترضان را قانع نکرد.
با وجود این چالش‌ها، انگیزه‌های حضور کشورهای تولید کننده نفت خاورمیانه در ورزش روز به روز روشن‌تر می‌شود. قهرمان لیگ برتر، منچسترسیتی، سرانجام فاتح لیگ قهرمانان و سه گانه شد تا به اوج اهداف پروژه سرمایه‌گذاری پانزده ساله ابوظبی برسد.
هم زمان، پاری‌سن‌ژرمن یازدهمین قهرمانی لیگ فرانسه را برای قطری‌ها بدست آورد. اخیراً نیز یک بانکدار قطری پیشنهادی چند میلیارد پوندی برای خرید منچستریونایتد ارائه کرده است.
اما هزینه‌های عربستان سعودی در ورزش، بخشی از یک برنامه گسترده‌تر است. شاید سوال باشد که قدم بعدی آنها چیست؟
در اوایل امسال، طی گزارشی اعلام شد صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی در حال بررسی ارائه پیشنهادی بیست میلیارد دلاری برای خرید کل مسابقات فرمول یک است. شایعاتی مشابه در مورد تنیس نیز شنیده می‌شود.
در ماه دسامبر، عربستان سعودی برای اولین بار یکی از رویدادهای بزرگ فیفا را برگزار می‌کند و میزبان جام باشگاه‌های جهان خواهد بود. در چند سال آینده نیز میزبان جام ملت‌های آسیا و بازیهای آسیایی زمستانی ۲۰۲۹ خواهد بود.
همچنین گزارش شده که عربستان سعودی قرارداد بزرگی برای حمایت مالی از سوپرلیگ جدید آفریقا بسته است.
منابع و جاه‌طلبی این کشور، دنیای ورزش را به گونه‌ای تغییر خواهد داد که در تصور هیچ کس نیست و مسئولین ورزش ناگزیر باید پاسخگوی سؤالات دشواری در این زمینه باشند.
منبع: بی بی سی
کامنتی نوشته بودم مربوط به نحوه جمع کلمات در این مقاله که آنقدر از سر و ته آن زدم که سر ابجام شیر بی‌دُم و سَر و اِشکمی” شد. منظور آنکه “ها” و “ان” و “ات” و جمع های بی قاعده عربی همگی از ادوات جمع فارسی هستند و اصرار بر آنکه همه چیز باید با “ها” جمع شود اقدامی بی هوده و و اختیار انتخاب باید به دست نویسنده باشد.
رویدادها, بازی‌ها, فینال‌ها, فرصت‌ها. نگرانی‌ها , بازی‌ها, کشورها, سرمایه‌گذاری‌ها, مقام‌ها, هزینه‌ها, جنجال‌ها, , پرونده‌ها, هزینه‌ها, حفره‌ها, رقابتها. قطری‌ها, رشته‌ها , دعواها,
آنها, چالش‌ها، انگیزه‌ها , توجه‌ها , توییت‌ها. قدم‌ها, دولت‌ها، میلیاردها.
طرفداران, مسئولان, دست‌اندکاران و بازیکنان, گلف‌بازان, مسئولان, مدافعان. معترضان. فعالان, میزبانان, زنان, طرفداران و مفسران.
اختلافات , مسابقات, اقدامات, اتهامات,. مشکلات, شایعات. انتقادات, الزامات, اصلاحات, تغییرات, تحولات, سؤالات,
افکار, اوایل, منابع. حقوق , شواهد, موارد, سوابق , مسائل, اذهان,