گزارش و عکس های منحصر به فرد آسوشیتدپرس از بی جا شدگان افغانستانی

تورخم، افغانستان (AP) – صدها هزار نفر در دشت بیابانی در میان کوه های شرق افغانستان پراکنده شده اند.

برخی در چادر و  برخی دیگر در فضای باز و در میان خرت و پرت هایی که به زور از کشور همسایه آورده اند، زندگی می کنند. اردوگاه گسترده مردمی که از طریق گذرگاه مرزی تورخم به افغانستان بازمی‌گردند، آخرین ایستگاه جستجوی طولانی و دردناک افغان‌ها برای یافتن خانه‌ای با ثبات است.

بیش از ۴۰ سال جنگ، خشونت و فقر در افغانستان یکی از ریشه کن شده ترین جمعیت جهان را ایجاد کرده است. حدود ۶ میلیون افغان در خارج از کشور پناهنده هستند. ۳.۵ میلیون نفر دیگر در داخل کشور ۴۰ میلیونی آواره شده اند که به دلیل جنگ، زلزله، خشکسالی یا منابعی که در حال اتمام هستند از خانه های خود رانده شده اند.

یک عکاس آسوشیتدپرس ماه ها از مرز شرقی آن با پاکستان تا مرز غربی آن با ایران سفر کرد و با آوارگان و پناهندگان بازگشته آشنا شد و تصاویر آنها را ثبت کرد.

افغانستان در حال حاضر یک کشور فقیر است، به ویژه پس از فروپاشی اقتصادی ناشی از تسلط طالبان در دو سال پیش. بیش از ۲۸ میلیون نفر – دو سوم جمعیت – برای بقا به کمک های بین المللی متکی هستند.

آوارگان از فقیرترین افراد هستند. بسیاری از آنها در کمپ های سراسر کشور زندگی می کنند و قادر به تهیه غذا یا هیزم کافی برای گرما در زمستان نیستند. زنان و کودکان اغلب به گدایی روی می آورند. برخی دیگر دختران خردسال خود را در اختیار خانواده هایی می گذرانند که در برابر آن ها پول پرداخت می کنند.

در کمپ بیجاشدگان داخلی در خارج از کابل، عروسی شمیلا ۱۵ ساله بود. او با لباس قرمز روشن در میان زنان خانواده ایستاد و آن ها به او تبریک گفتند. اما او احساس بدبختی می کرد.

«من چاره ای ندارم. اگر قبول نکنم، خانواده‌ام آسیب خواهند دید.» خانواده داماد به پدرش پول می‌دهند تا بدهی‌هایی را که او برای تامین هزینه‌های زندگی همسر و فرزندانش به عهده گرفته است، بپردازد.

شمیلا گفت: “من می خواستم درس بخوانم و کار کنم، باید به مدرسه می رفتم.” من باید تمام رویاهایم را فراموش کنم … تا حداقل بتوانم کمی به پدرم و خانواده ام کمک کنم و شاید بتوانم بار را از روی دوش آنها بردارم.”

تصمیم پاکستان در اوایل سال جاری برای اخراج افغان‌هایی که به طور غیرقانونی وارد آن کشور شده اند، ضربه سختی بود. بسیاری از افغان‌ها به دلیل جنگ‌های پی در پی به پاکستان فرار کرده و ده‌ها سال در این کشور زندگی کرده اند. هنگامی که دستور اخراج اعلام شد، صدها هزار نفر به دلیل ترس از دستگیری به افغانستان گریختند. آنها می گویند مقامات پاکستانی آنها را اغلب از بردن هر چیزی با خود منع می کردند.

اولین توقف آنها اردوگاه تورخم است، جایی که ممکن است روزها یا هفته ها قبل از اعزام به اردوگاهی دیگر را با غذای اندک و امکانات کم برای محافظت در برابر سرمای کوه بگذرانند، بسیاری در کمپ بیمار هستند.

در گوشه ای از اردوگاه در پای کوه، فاروق صدیق ۵۵ ساله در میان تعدادی از وسایل خود و همراه زن و فرزندانش روی زمین نشسته اند. صادق می گوید او ۳۰ سال است که در شهر پیشاور پاکستان زندگی کرده و خانه ای در آنجا داشته. حالا چیزی ندارد، حتی یک چادر هم ندارد و هشت شب گذشته را همراه با خانواده اش روی زمین خوابیده اند.

او می گوید: «من در افغانستان چیزی ندارم، خانه ندارم، جایی برای زندگی ندارم، پول کافی برای خرید خانه ندارم.» او امیدوار است جایی در افغانستان ساکن شود و ویزای پاکستان بگیرد تا بتواند خانه‌اش را در آنجا بفروشد و از پول آن برای خانواده‌اش استفاده کند.

اخراج‌ها از پاکستان تعداد زیادی از افغان‌ها را که به امید یافتن کار به ایران مهاجرت می‌کنند، افزایش داده است.

هر ماه هزاران نفر از مرز نزدیک زرنج وارد ایران می شوند. این یک مسیر پرخطر است: در تاریکی شب، با کمک قاچاقچیان، با استفاده از نردبان از دیوار مرزی بالا می روند و از طرف دیگر به پایین می پرند.

اکثراً مردان جوان از ۱۲ تا ۲۰ سال از این مسیر استفاده می کنند و قصد دارند در ایران کار کنند و برای خانواده خود پول بفرستند. بسیاری از آنها توسط مرزبانان ایرانی دستگیر و بازگردانده می شوند.

راه دیگر طولانی‌تر است – ساعت‌ها رانندگی با ماشین تا مرز جنوب غربی افغانستان، جایی که آنها وارد پاکستان می‌شوند تا از میان کوه‌ها و بیابان‌ها به مرز این کشور با ایران برسند. در پاکستان، جنگجویان گروه شبه نظامی سنی جندالله اغلب به مهاجران حمله می کنند و شیعیان را در میان آنها می کشند یا می ربایند.