روسیه به یک فایل صوتی افسران عالیرتبه آلمان دست یافته که در آن رئیس بخش عملیات و آموزش نیروی هوایی آلمان، بازرس نیروی هوایی و دو کارمند مرکز عملیات هوایی فرماندهی فضایی ارتش این کشور در باره صدور موشک تاروس (TAURUS) به اوکراین و آموزش به نیروهای نظامی اوکراین برای حمله به پل کریمه گفتوگو کردهاند.
به گزارش زمانه، وزارت دفاع آلمان در پاسخ به شبکه تلویزیونی ARD اصالت فایل صوتی افشا شده را تایید کرد اما یک سخنگوی این وزارتخانه گفت هنوز مطمئن نیستند که فایل بدون تقطیع منتشر شده باشد. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان این موضوع را «بسیار جدی» خواند که باید فوری در باره آن توضیح داده شود.
سیاستهای دولت ائتلافی آلمان در قبال جنگ روسیه و اوکراین تا پیش از افشای این فایل صوتی هم با انتقادهای گستردهای همراه بود. آلمان از حامیان تداوم جنگ در اوکراین است و تا به حال کمکهای مالی و تسلیحاتی فراوانی را به اوکراین ارسال کرده است. انتشار این فایل انتقادها از دولت را افزایش داد.
افسران عالیرتبه آلمان چه گفتند؟
در این مکالمه افسران آلمان درباره ارسال موشک تاروس و آموزش نظامیان اوکراینی گفتوگو میکنند. یکی از حاضران در این گفتوگو که گفته شده از کارکنان مرکز عملیات هوایی فرماندهی فضایی ارتش آلمان است، به صورت مشخص میگوید به شرط ایجاد یک کانال امن با اوکراین میتوان در فرودگاه نظامی بوشل نیروهای اوکراینی را آموزش داد.
یک تن دیگر از حاضران که رسانههای روسی او را فنسک و کارمند مرکز عملیات هوایی معرفی کردند هم پیشنهاد میکند انتقال اطلاعات به لهستان را بررسی کنند. او میگوید اگر از آنها حمایت شود، میتوانند در بدترین حالت با خودرو به مکانی که قرار است اطلاعات را منتقل کنند، سفر کنند.
مرکز گفتوگوی آنها برنامهریزی برای تخریب پل کریمه است که این منطقه را به روسیه وصل میکند. فنسک میگوید باید ۲۱ فوریه، یعنی دو روز پس از این گفتوگوی فاششده، به اوکراین سفر کند و در آنجا «همه چیز را [بهطور] بهینه برنامهریزی کنند». او همچنین توصیه میکند بیش از ۵۰ موشک به اوکراین بدهند چرا که «اگر ۵۰ موشک بدهیم زود تمام میشود».
فرد دیگری که راشاتودی او را گرهارتس معرفی کرده است، میگوید «درست است، [۵۰ موشک] روند جنگ را تغییر نخواهد داد. بنابراین ما نمیخواهیم همه آنها را در یک زمان منتقل کنیم. … شاید مرحله اول ۵۰ موشک دادیم و مرحله بعد ۵۰ موشک دیگر.»
به گفته فردی که راشا تودی معتقد است فراشتدته نام دارد و کارمند مرکز عملیات هوایی فرماندهی فضایی ارتش آلمان است، موشکهایی که چهار نظامی آلمان درباره آن گفتوگو کردهاند قرار بوده برای حمله به دو هدف «انبار مهمات» و پل کریمه به اوکراین ارسال شوند. او میگوید: «دو هدف جالب وجود دارد؛ پل در سمت شرق و انبارهای مهمات که بالاتر هستند. دسترسی به پل در سمت شرق دشوار است، هدف نسبتاً کوچکی است، اما تاروس می تواند این کار را انجام دهد، و [به] انبارهای مهمات نیز میتوانند ضربه بزنند». او سپس میپرسد «هدف ما پل است یا انبارهای مهمات؟»
فردی دیگری به نام گرهارتس که از او به عنوان بازرس نیروی هوایی ارتش نام برده شده، در ادامه میگوید «همه ما میدانیم آنها [اوکراین] میخواهند پل را تخریب کنند». او سپس این مسئله را دارای اهمیت سیاسی میداند و نگران آن است که «ارتباط مستقیم خاص با نیروهای اوکراینی» به مشکل تبدیل نشود و به همین دلیل توصیه میکند ارتباط دو طرف تنها از طریق شرکت اسلحهسازی MBDA باشد.
گریف فرمانده بخش عملیات و آموزش نیروی هوایی ارتش آلمان نیز همین نگرانی را دارد. او میگوید: «ما باید مطمئن شویم که از همان ابتدا هیچ فرمولی وجود نداشته باشد که ما را به یک طرف درگیری تبدیل کند». گرهارتس هم در ادامه گزینه مشارکت مستقیم را «غیرممکن» میداند و نسبت به پیامدهای آن «در صورتی که مطبوعات بفهمند» ابراز نگرانی میکند. او میگوید «باید بگوییم اوکراینیها به سراغ ما بیایند».
جنگ اطلاعاتی در راه است؟
مسکو مذاکره افسران آلمانی را نشانهای از جنگ ترکیبی علیه خود دانسته است. سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه این فایل را «حیرتآور» خواند، اما بلافاصله گفت: «جای تعجب ندارد».
او این مکالمه را نشانه «بیاعتبار شدن چهره همکاران در ناتو» دانست و گفت که نمیداند آنها چگونه میخواهند این را برای مردم خودشان توضیح بدهند.
سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم رسانههای آلمان را خطاب قرار داد و از آنها خواست از وزیر خارجه آلمان بپرسند چه نظری در اینباره دارد؟
آلمان از زمان آغاز جنگ در اوکراین، منتقدان جنگ را به طرفداری از روسیه و نزدیکی به ولادیمیر پوتین متهم کرد؛ سیاستی که با نفرتپراکنی علیه روسها نیز همراه شد. منتقدان دولت کنونی که به واسطه مشارکت در جنگ اوکراین با بحران مالی روبهرو شده است، چند مرتبه خواهان توقف صدور اسلحه به اوکراین و تلاش دولت برای پایان دادن به جنگ شدهاند.
یک عضو حزب دموکرات مسیحی (CDU) خواهان پاسخگویی صدراعظم آلمان شد و این فایل صوتی را «تنها نوک کوه یخ» دانست. رودریش کیسوتر که حزبش در جایگاه نخست نظرسنجیها قرار دارد، ادعا کرد افشای این فایل صوتی برای آلمان از سوی فرانسه و بریتانیا صورت گرفته است. حزب دموکرات مسیحی تا به حال با ارسال اسلحه به اوکراین مخالفت نکرده است.
در دولت ائتلافی که وعده کرده است به زودی تحقیقات در باره این فایل را آغاز کند، بیش از آنکه بخواهند درباره محتوای جلسه افشا شده توضیح بدهند، مساله «جاسوسی» و «شنود» روسیه به موضوع اصلی تبدیل شده است. ماری ـ اگنس استراک زیمرمن، رئیس کمیته دفاعی حزب دموکراسی آزاد گفت «ساده لوحی ما باید جایی پایان یابد. امروز جاسوسی، حملات سایبری و انتشار اطلاعات نادرست به شدت افزایش یافته است. آلمان به وضوح در این زمینه آسیبپذیر است».
رئیس کمیته کنترل پارلمانی حزب سبز آلمان هم خواستار بررسی بیشتر این شد که آیا شنود فقط به این یک مورد محدود است یا اینکه دولت فدرال یک مشکل امنیتی ساختاری دارد.
مرحله تازهای در پیش است؟
جنگ در اوکراین آنطور که متحدان زلنسکی به او وعده کرده بودند پیش نرفته است. روسیه در دوران جنگ رشد اقتصادی بزرگتری را نسبت به دیگر کشورهای صنعتی عضو جی هفت داشته و به رغم تحریمهای گسترده ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا و متحدان آنها، نفت بیشتری فروخته است. مخالفت با تداوم جنگ در اوکراین و یا حداقل حمایت دولتها از زلنسکی در کشورهای اروپایی رو به فزونی است. در اوکراین هم به نظر میرسد زلنسکی دیگر آن «قهرمان ملی» نیست. دو سال جنگ هر دو طرف را فرسوده کرده است.
روسیه به ادعای پوتین هجوم از چند محور را در دستور کار دارد. اوکراین هم دل به تسلیحات دولتهایی بسته است که از ادامه جنگ حمایت میکنند. پس از افشای این فایل صوتی، زبان روسیه تندتر شده است. نخست وزیر روسیه گفته کشورش با نازیهای آلمانی اشغالگر در جنگ است. جنگ با آلمان دوره نازیسم و شکست دادن هیتلر بخشی از «افتخار ملی» روسیه است که از آغاز جنگ چند مرتبه از زبان حاکمان این کشور بیان شده است.
احتمال پیروزی جریانهای راست افراطی در کشورهای اروپایی و بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، رئیسجمهوری اوکراین را نگرانتر از قبل کرده است. کاهش حمایت مالی از اوکراین شکست را بر زلنسکی تحمیل خواهد کرد. روسیه به نظر میرسد چشم به این تحولها دوخته است تا بتواند بخش دیگری از سرزمینهای اوکراین را به روسیه الحاق کند.
پوتین به تازگی در واکنش به سخنان امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه که اعزام نیروی نظامی به اوکراین را ممکن دانسته بود، تهدید کرد این اقدام میتواند به جنگ هستهای بیانجامد.
وزیر دفاع آلمان زیر فشار
دویچه وله هم در گزارشی پیرامون افشای این فایل صوتی نوشته است: بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان در پی انتشار فایل مکالمه افسران نیروی هوایی این کشور در رسانههای روسی، تحت فشار قرار گرفته است. نظامیان آلمانی در این فایل صوتی درباره بهکارگیری موشک کروز تاروس در کریمه صحبت میکنند.
بنابر این گزارش در پی انتشار فایل مکالمه افسران ارشد نیروی هوایی آلمان از سوی رسانههای روسی بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان با بحران فزایندهای روبرو شده است.
وزارت دفاع آلمان روز شنبه دوم مارس اعلام کرد، در حال بررسی این موضوع است که آیا ارتباطات درونی نیروی هوایی این کشور، شنود شده است یا نه.
نظامیان نیروی هوایی آلمان در فایل صوتی ۳۰ دقیقهای منتشر شده، درباره احتمالات نظری بهکارگیری موشک آلمانی تاروس در کریمه اوکراین صحبت میکنند.
در تازهترین تحولات در این زمینه، سخنگوی وزیر دفاع آلمان در پاسخ به پرسشی اعلام کرد که اداره فدرال سرویس ضد اطلاعات ارتش (BAMAD)، تمامی اقدامات لازم را آغاز کرده است.
در پی انتشار این فایل صوتی، وزارت امور خارجه روسیه خواستار توضیح دولت آلمان درباره آن شد. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در کانال تلگرامی خود نوشت: «تلاش برای اجتناب از پاسخ، به معنی پذیرش خطا تلقی خواهد شد.»
در همین حال، مارگاریتا سیمونیان، رئیس شبکه دولتی RT روسیه، بدون اشاره به چگونگی ضبط این مکالمه، یک فایل صوتی تقریبا ۳۰ دقیقهای از این مکالمه را منتشر کرد.
در این فایل صوتی، گفتگویی درباره پاسخ به این پرسش شنیده میشود آیا موشکهای تاروس آلمانی، به لحاظ نظری قادر به تخریب پل ساختهشده توسط روسیه به شبهجزیره کریمه هستند یا خیر.
همچنین نکته دیگری که در این مکالمه شنیده میشود این است که آیا اوکراین میتواند بدون مشارکت ارتش آلمان، این بمباران را انجام دهد یا خیر. با این حال در فایل صوتی، گفتگویی مبنی بر این نیز شنیده میشود که هیچ چراغ سبزی برای انجام این عملیات در سطح سیاسی وجود ندارد.
استدلال صدراعظم آلمان در مخالفت با تحویل موشکهای تاروس به اوکراین
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان پیش از این بارها علیه تحویل موشکهای تاروس به اوکراین صحبت کرده است. به گفته او، چنین اقدامی خطر کشانده شدن آلمان به جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین را به دنبال دارد.
کییف مدتهاست که از آلمان خواسته تا موشکهای تاروس خود را در اختیار این کشور بگذارد. این موشکها قادرند به اهدافی تا فاصله ۵۰۰ کیلومتری برسند.
بر اساس اطلاعات به دست آمده از سوی نشریه آلمانی بیلد، این ۴ افسر آلمانی میگویند که برای انجام چنین کاری حتما باید سربازان آلمانی به اوکراین فرستاده شوند. این دقیقا همان دلیلی است که صدراعظم آلمان، بر مبنای آن همواره با ارسال این موشک به اوکراین مخالفت کرده است.
در گفتگوی منتشر شده افسران آلمانی، این ایده پیشنهادی طرح میشود که نیروهای اوکراینی میتوانند بدون دخالت مستقیم آلمان و به عبارتی بدون انتقال اطلاعات هدف نیز از این موشک استفاده کنند. چرا که صدراعظم آلمان بر این باور است که تعیین هدف حمله نظامی، آلمان را به یکی از طرفهای متخاصم جنگ تبدیل خواهد کرد.
استدلال شولتس مبنی بر مخالفت با تحویل موشک تاروس به اوکراین، ناخشنودی بریتانیا را به دنبال داشت. صدراعظم آلمان اما در پاسخ به این انتقادها بدون روشن کردن مقصود دقیق خود افزود: «آن چه که بریتانیاییها و فرانسویها در کنترل و هدایت [موشکها] انجام میدهند، در آلمان انجامپذیر نیست.»
برخی از کارشناسان بر این باورند که این سخنان صدراعظم آلمان نشانهای مبنی بر این است که فرانسویها و بریتانیاییها از این که موشکهای کروز “استورم شدو” (سایه طوفان) و “اسکالپ” آنها که به اوکراین تحویل داده شدند، توسط نیروهای این کشورها هدایت و کنترل شوند حمایت میکنند.
سخنگوی ریشی سوناک، نخستوزیر بریتانیا بلافاصله این موضوع را تکذیب کرد و گفت: «استفاده اوکراین از سامانه موشکی دوربرد استورم شدو و فرآیند انتخاب هدف بر عهده نیروهای مسلح اوکراین است».
توبیاس الوود، نماینده محافظهکار بریتانیا و رئیس سابق کمیته دفاع در پارلمان این کشور، در گفتگو با روزنامه تلگراف سخنان صدراعظم آلمان را به نوعی “سوءاستفاده آشکار از اطلاعات محرمانه” خواند و هدف از آن را “پرتکردن عمدی حواسها” از این واقعیت خواند که “آلمان از تجهیز اوکراین به سیستم موشکی دوربرد خود ممانعت میکند.”
کارشناسانی که مجله آلمانی اشپیگل با آنها مشورت کرده است، به این نشریه گفتهاند که از نظر آنها فایل صوتی منتشر شده صحت دارد.
کنستانتین فون نوتس، معاون ریاست گروه پارلمانی سبزهای آلمان در همین زمینه اظهار داشت: «اگر این ماجرا واقعی باشد، این یک رویداد بسیار دردسرساز خواهد بود. این پرسش مطرح میشود که آیا این یک حادثه یکباره بوده یا یک مشکل امنیتی در سیستمهاست.»