کشورهای عضو گروه هفت (جی۷) در بیانیه نشست حضوری خود در لندن، از سیاستهای چین، روسیه و ایران انتقاد و حمایت خود از کوواکس، برنامه جهانی واکسیناسیون کرونا را اعلام کردند.
بر خلاف روند یکجانبهگرایی فزاینده غرب در سالهای اخیر با خروج از نهادهای جهانی به ویژه در دوران دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، وزرای خارجه هفت کشور بر لزوم داشتن موضعی مشترک برای مقابله با تهدیدات جهانی تأکید کردند.
به گزارش یورو نیوز، وزرای امور خارجه هفت کشور صنعتی جهان، یعنی بریتانیا، کانادا، آمریکا، فرانسه، ژاپن، آلمان و ایتالیا به همراه جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان عضو ناظر و نمایندگان کشورهای مدعو از عصر سهشنبه ۴ مه (۱۴ اردیبهشت) نخستین نشست حضوری خود را پس از دو سال در کاخ لنکستر لندن آغاز کرده بودند.
این نشست در واقع یک گردهمایی غیر رسمی و تدارکاتی در آستانه اجلاس رسمی این گروه بود که قرار است در ماه ژوئن با شرکت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در کورنوال، واقع در جنوب غربی بریتانیا برگزار گردد. سفر جو بایدن در ماه آینده نخستین سفر او به اروپا از زمان روی کار آمدنش در ماه ژانویه خواهد بود.
ایران
بخش عمدهای از قسمت مربوط به ایران در بیانیه پایانی نشست گروه هفت که در پایان نشست روز چهارشنبه در کاخ لنکستر لندن منتشر شد، درباره برجام و برنامه موشکی ایران است. در این بیانیه آمده است: «ما متعهد هستیم که اطمینان حاصل کنیم ایران هرگز سلاح هستهای تولید نخواهد کرد. ما از بحثهای بنیادین میان طرفهای برجام و گفتگوهای جداگانه با آمریکا استقبال میکنیم تا کار بازگرداندن متقابل ایالات متحده و ایران به رعایت برجام را به انجام برسانیم.»
در این بیانیه با تأکید بر این که «برجام همچنان بهترین راه برای اطمینان از ماهیت منحصراً صلحآمیز برنامه هستهای ایران است» نوشته شده است: «اقدامات اخیر ایران تحولاتی بسیار جدی بوده و موجب نگرانی عمیق است. این اقدامات هیچ گونه توجیه غیرنظامی باورپذیری ندارند و پیامدهای بسیار خطرناکی خواهند داشت.»
هفت کشور صنعتی با یادآوری پشتیبانی عمیق خود از آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کار «نظارت بر پایبندی ایران به تعهدات پادمان مربوط به انپیتی و همچنین سایر تعهداتش» گفتهاند که احیا و اجرای کامل برجام «زمینه را برای رفع بیشتر نگرانیهای منطقهای و امنیتی» و از جمله برای «حمایت از نظام منع گسترش سلاحهای هستهای» فراهم میکند.
اعضای گروه هفت همچنین درباره فعالیتهای منطقهای ایران افزودهاند: «ما حمایت ایران از نیروهای نیابتی و بازیگران مسلح غیر دولتی را از جمله از طریق تأمین مالی، آموزش و گسترش فناوری موشکی و تسلیحاتی محکوم میکنیم. ما از ایران میخواهیم همه فعالیتهای موشکی بالستیک مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ (شورای امنیت) را متوقف کرده، از اقدامات بیثباتکننده خودداری کند و در تقویت ثبات منطقهای و صلح نقشی سازنده داشته باشد.»
در بیانیه پایانی گروه هفت همچنین با اشاره به فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی آمده است: «ما از تلاشها برای اطمینان از بررسی دقیق و معتبر در مورد فاجعه پرواز ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین برای پاسخگویی ایران (درباره این اقدام) پشتیبانی میکنیم.»
قدرتهای غربی در بیانیه پایانی نشست خود به موضوع حقوق بشر در ایران نیز پرداخته و نوشتهاند: «ما در مورد تداوم نقض حقوق بشر و آزارها در ایران، از جمله تضییع حق آزادی اجتماعات مسالمتآمیز، آزادی تشکلها، آزادی مذاهب و باورها و آزادی بیان به شدت نگران هستیم.»
در این بیانیه با انتقاد از رفتار جمهوری اسلامی با شهروندان دو تابعیتی گفته شده است: «برخی شهروندان خارجی و دو تابعیتی و مدافعان حقوق بشر با دستگیری خودسرانه، بازداشت و مجازات طولانی مدت زندان روبرو شدهاند و باید آزاد شوند.»
چین
هفت کشور ثروتمند جهان در بیانیه پایانی خود به چین نیز تاخته و این کشور را به نقض حقوق بشر و سرکوب شخصیتهای طرفدار دموکراسی متهم کردند.
اعضای این گروه در بیانیه پایانی خود خواستار پایبندی چین به تعهدات بینالمللی شده و گفتند که «به شدت نگران» نقض حقوق بشر و بدرفتاری دولت پکن با اقلیت مسلمان اویغور در استانهای سینکیانگ و تبت هستند. آنها همچنین خواستار پایان دادن به سرکوب معترضان در هنگ کنگ شدند.
دیپلماتهای ارشد گروه هفت با این حال دریچهای را برای همکاری با چین باز گذاشته و در بیانیه خود نوشتهاند: «ما به دنبال فرصتهایی برای همکاری با چین برای ارتقا صلح، امنیت و رفاه منطقهای و جهانی هستیم.»
روسیه
نمایندگان ارشد گروه هفت در بیانیه روز چهارشنبه خود ترس از تجاوزات مرزی روسیه به اوکراین را نیز ابراز کردند. آنها اقدامات روسیه در تجمع نیروهای نظامی در مرز اوکراین، «فعالیت سایبری مخرب»، انتشار «اطلاعات نادرست» و «فعالیتهای اطلاعاتی شرورانه» را ناشی از «رفتار غیرمسئولانه و بیثباتکننده» این کشور خواندند.
آنها گفتهاند: «ما به تقویت تواناییهای جمعی خود و شرکایمان ادامه خواهیم داد تا با این رفتار روسیه که تهدید کننده نظم بینالمللی مبتنی بر قوانین است مقابله کرده و این کشور را از این رفتار بازداریم.»
در بیانیه پایانی گروه هفت به موضوعات مهم دیگری همچون واکسن کووید و شرایط اقلیمی جهان نیز پرداخته شده است. این گروه در بیانیه خود کودتاچیان میانمار را نیز به دلیل سرکوب اعتراضات دموکراسیخواهان و ادامه حبس آنگ سان سوچی، رهبر زندانی مخالفان، به اعمال تحریمهای تازه تهدید کردهاند.