ک.ط
از امروز پنجشنبه سوم ماه یونی ۲۰۲۱ مسابقات مقدماتی انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و انتخابی جام ملتهای آسیا در بحرین آغاز می شود. تیم فوتبال جمهوری اسلامی ایران هم در گروهی که بحرین، عراق، هنگ کنگ و کامبوج حضور دارد چهار دیدار باقیمانده خود را برگزار می کند. به این مناسبت ضروری است که پیرامون این مسابقات به چند موضوع اشاره کنم:
یک – فضای ورزش و به خصوص فوتبال در جمهوری اسلامی سیاسی و عقیدتی است، هر چند جماعت فوتبالی ها در این خصوص نعل وارونه میزنند و جائی که منافع ملت در میان است، از مسئولیت و تعهد اجتماعی خود گریزان هستند و جائی که تبلیغات نظام مذهبی و عقیدتی در میان است با انواع و اقسام حربه ها و شیوه ها و بعضا از کیسه ملت خرج کردن برای تامین منافع و اهداف ایده ئولوژی نظام، فداکاری و جانثاری می کنند.
دو – تیمی که در بحرین حضوردارد تیم ملی فوتبال ایران نیست، بلکه تیم فوتبال نظام جمهوری اسلامی ایران است. وقتی در معنای-ملی-ملت-باز تعریفی صورت گیرد ،بدیهی ترین و آشکارترین موضوعی که روی میز بحث و تحلیل قرار می گیرد، این است که این تیم متعلق به دولت جمهوری اسلامی است که متضاد ملت است! در نظام جمهوری اسلامی ایران، چند نفر که هر کدام به یکی از قبایل و طوایف و نیروهای امنیتی و اطلاعاتی وابستگی دارند، می نشینند و هر چه خواست و نظر ایده ئولوژی حاکم است را بنام ملت و منافع ملی تصمیم گیری می کنند و مستقیم و غیر مستقیم بر ملت تحمیل می کنند.
علیرضا جهانبخش :از مردم عزیزمان خواهش میکنم دعا کنند و انرژی مثبت بفرستند و ما را حمایت کنند تا ازاین چهار بازی سربلند بیرون بیاییم!!
انجمن ها، اتحادیه ها، سندیکاها، گروه های تخصصی، گروه های کارشناسی و مشاوره ارشد، باشگاه ها و رسانه های جمعی از جمله نمایندگان ملت هستند که در نظام جمهوری اسلامی ایران وجود ندارند. افزون بر این ها، آزادی بیان و اندیشه و فضای نقد در اساس وجود ندارد و در مجموع اعتراض ها خودمانی است. شوربختانه افرادی که نام لژیونر را نیز، یدک می کشند، با اینکه در کشورهای اروپائی و دموکراتیک بازی می کنند، نه فقط از محیط اجتماعی و فضای سیاسی در این کشورها تاثیر مثبتی نگرفته اند، بلکه با همان تفکر و ادبیاتی که در جمهوری اسلامی رایج شده، زندگی می کنند. در حوزه فردی و اجتماعی بین ورزشکاران ایرانی به طور عام، نگاه به پدیده های جهانی ضعیف و بر محور ادبیات و فرهنگ منحط رایج جمهوری اسلامی متمرکز است. پرهیز و فاصله گرفتن از گرایش بسوی ایجاد تشکل های ورزشی مستقل، از بی توجهی و بی مسئولیتی های فردی و اجتماعی اکثریت ورزشکارانی که باید بیشگام چنبن تفکری باشند نشات می گیرد.
از سال ۱۹۹۸ تاکنون فوتبال مهمترین ابزار تبلیغاتی نظام ولایت فقیه است. از آن سال تا سال ۱۴۰۰ هدف یکی بوده و فقط شیوه ها متفاوت شده. منافع فردی و شخصی را بر منافع ملی ترجیح داده و در خدمت قدرت حاکم اند.
سه – در اصل و استراتژی جمهوری اسلامی ورزش تابع ایده ئولوژی است. تاکتیک های این استراتژی فقط توسط نیروهای وفادار به آن تبلیغ، ترویج و اجرا نمی شود، بلکه نیروهای خارج از قلمرو ایده ئولوژی نیز نقش موثری در مشارکت به مشروعیت آن ایفا می کنند. یک پاسدار از طریق سر نیزه و مسلسل از حریم ایده ئولوژی دفاع و حراست می کند، یک نویسنده و یک خبرنگار با قلم و تحریر حمایت از ایده ئولوژی را تکرار و تاکید می کند. یک هنرمند درقالب رفتارها و کارهای سمعی و بصری مردم را سرگرم سیاست های نظام سیاسی مسلط می کند. یک ورزشکار از طریق خواندن سرود، اهتزاز پرچم، ایجاد هیجان و احساسات به قصد تحریک عمومی و فراهم کردن بستر لازم برای تبلیغات گسترده رسانه ای، به سهم خود کمک می کند که بی تفاوتی گروه هائی از مردم را به طرف نظام حاکم تشویق و ترغیب کند. و به نوعی با تکیه بر احساسات پاک مردم و هواداران ورزش، و تکیه به عناوین و الفاظ گول زننده و فریبنده مثل: دل مردم را شاد کنیم، مردم از ما انتظار قهرمانی دارند، با کمک خداوند و دعای هشتاد میلیون ایرانی چنین و چنان می کنیم ، و…!
چهار- فوتبال یکی از رشته‌های ورزشی است که بیش‌تر مورد توجه قرار می‌گیرد، جایی که در آن، استادیوم‌های ورزشی می‌تواند به فضایی برای تجلی جامعه مدنی و طرح برخی از خواسته‌ها و مطالبات حقوق شهروندی تبدیل گردد. ورزشی مانند فوتبال حتی در صورت های مختلف، ابزاری است برای مقاومت و نشان دادن هویت مستقل برای برخی گروه‌های قومی و یا ملت‌هایی که در مقابل حکومت های سلطه‌گر چاره ای جز ایستادگی ندارند. در واقع از آن‌جایی که حکومت استبدادی به‌طور رسمی عرصه را برای خودنمایی جامعه مدنی و تعقیب مطالبات سیاسی و مدنی می‌بندد. ورزشکاران و قهرمانان از فرصت بیش‌تری برای نمایش مقاومت و اعتراض برخوردارند. آنان می‌توانند در پس پیروزی‌های خود در مقابل روابط سلطه‌گرایانه و دیکتاتورمنشانه دست به اعتراض بزنند. در چنین اوضاعی قهرمانان و بازیکنان نیز قبل از اینکه پیرو باشند، خود از بانیان و بیشقراولان اعتراض های مدنی، صنفی و اجتماعی هستند.
حسین راغفر دروازه بان سابق فوتبال ایران و یکی از معدود ورزشکارانی که صاحب اندیشه و تئوری در علم اقتصاد است و چند دهه است که وی را از نزدیک می شناسم، در پاسخ به این که «تماشای فوتبال یا “مصرف این افیون” باعث غفلت از چه چیز‌هایی می‌شود؟» می‌گوید: مردم از این غافل می‌شوند که چه بر سر آنها آمده است. از این غافل می‌شوند که چه کسانی مسئول مصائب آنها هستند. ورزش ظرفیت‌های انسانی را فعال می‌کند. یکی از این ظرفیت ها، خیال پردازی است. جوانی که مسابقه وزنه برداری را نگاه می‌کند و می‌بیند که قهرمان ایرانی در عرصه جهانی سنگین‌ترین وزنه جهان را بلند می‌کند و قهرمان می‌شود، خود را در قامت این ورزشکار می‌بیند. ناظری که به این صحنه می‌نگرد خیال پردازی می‌کند که کاش من هم جای او بودم. این خیال پردازی‌ها ظرفیت‌های بسیار بزرگی برای ساختن هستند. اما وقتی الگو‌های جامعه به الگو‌های تجاری تبدیل می‌شوند محور کسب درآمد و میلیاردر شدن است نه اینکه انسان بتواند ظرفیت‌های انسانی و اخلاقی خود را رشد دهد. این ذهنیت سازی و این پدیده مادی گرائی در سطح کلان و بخصوص در کشورهائی مثل ما، فقط در فوتبال وجود دارد.
اکنون که این مرحله از مسابقات فوتبال در آسیا شروع شده، مثل دو دهه گذشته افرادی که نظام جمهوری اسلامی تحت عنوان اصلاح طلب به خارج اعزام کرد و خیلی زود در مهمترین ابزار تبلیغاتی و خبری رسانه های فارسی زبان، جا خوش کردند و بلندگوی فعالیت ها و اهداف رژیم مذهبی جمهوری اسلامی در خارج از ایران شدند، بار دیگر اسب خود را زین کرده اند تا از اپوزیسیون سواری بگیرند. بدون هیچ تعارف و اغراقی، طی دو دهه اخیر، هواداران گروه های سیاسی به همراه هواداران علاقمند به فوتبال که بخش بزرگ آن را باز منتسب به نظام ولایت فقیه هستند، تحت القائات صادراتی های رسانه ای نظام ولایتی- تا جائی که امکان و توان بوده بنام فوتبال اما برای رژیم تبلیغ کرده اند و اپوزیسیونی ها هم پیروی کرده اند. بدرستی می گویند نه به جمهوری اسلامی، نه به انتخابات و تحریم انتخابات! اما همین که فوتبال نظام موفقیتی کسب کرد، تمام معیارها و خط قرمزهای سیاسی فراموش و با این بهانه و دلیل خود پسندانه، از افتخار آفرینی جوانان ایران می گویند و تبلیغ و ترویج می کنند! تیمی که متعلق به دولت و حجره ولایت است، کجای ملت را نمایندگی می کند که برای اش دست زد و تشویق کرد! به قول معروف شتر سواری دولا دولا، نمی شود.این که جوانان کشورمان حق دارند که مثل جوانان کشورهای دیگری، در تمام عرصه های زندگی بیشرفت، ترقی و صاحب کرسی جهانی و بین المللی شوند هیچ شک و تردیدی نیست. رشته های دیگر ورزشی بجز تا حدودی کشتی، آن چنان با استقبال توده ای مواجه نیستند، و در عرصه جهانی نیز در زمان هائی که مسایقات جهانی یا بازی های المپیک برگزار می شوند مورد توجه جهانیان قرار میگیرند. یا ورزش زنان در کشورمان که تحت ستم نظام و کارگزاران آن قرار دارد، وضعیت اش جدای از فوتبال -پولساز-قدرت طلب- سرکوبگر- و نظامی گری است.در تمام جهات که بنگریم فوتبال چنین نیست و کارت اعتباری مهم و با ارزشی است که در اختیار حکومتگران قرار دارد. در دو سال گذشته، مردم داخل کشور بشدت با فوتبال حکومتی نظام فاصله گرفته اند و بجز در زمینه باشگاهی که اینجا نیز با ریزش شدید هوادار روبرو هستند، تمام بازی های سیاسی و فریبکارانه طیف های نظام را خوانده اند که شعار اصلاح طلب اصولگرا دیگه تمامه ماجرا، را زینت بخش مانیفست سرنگونی کردند! اینک در داخل از مجلس گرفته تا بخش های وزارت ورزش و جوانان و از بازیکنان گرفته تا گروه های متعدد به اصطلاح کارشناس، مربی، در صدد فراهم کردن مراسم هائی در تهران و شهرستان ها هستند تا در صورت صعود تیم فوتبال نظام جمهوری اسلامی، گروه های سازمان داده شده را در تهران که ده هزار نفر تخمین زده اند، روانه خیابان ها کنند و بدیهی است که ناخودآگاه جمعیت های زودگذر نیز به جمع آنها ملحق شوند، تا روز انتخابات را نیز پرشور نشان دهند.
کمک ناگهانی و ۵۰ میلیارد تومانی دولت به فدراسیون فوتبال در آستانه حضور در این مرحله از مسابقات در نزد افراد مستقل و آگاه شائبه ای را ایجاد کرده. بدین منظور که چنین مبلغی نمیتواند محل هزینه این بودجه فقط تیم فوتبال نظام باشد، و اهداف پشت پرده و در حالت بدبینانه شاید ایجاد لابیگری و پرداخت رشوه، توجیه گر این رقم باشد. دیروز نیز سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا در خبری عجیب نوشته بود که تیم فوتبال جمهوری اسلامی فرصت اشتباه ندارد. به کار بردن قید-اشتباه-در حضور چهار تیم دیگر معنائی جز تبعیض نمیتواند باشد.
