شاه و آشیل و یک سرباز – خسرو باقرپور

آشیل به سرباز گفت:
– “به تن
توانا باش!
و با توانایی ات
شکیبا باش!
خرد، اکسیرِ توانایی ست
پیروزی، پادافرهِ شکیبایی ست.
سرباز! برای شاهانی مجنگ که راهی به پیرامونِ آنان ات نیست
و تو هرگز ایشان را ندیده ای”
سرباز گفت:
– “هلا! بزرگ فرمانده!
سرباز کاراَفزاری سرد است
بی هیچ پرسشی در کارِ نبرد است
آری! سرباز این گونه پاینده ست!
یعنی؛ این گونه بوده و اینگونه می بایست باشد.”
آشیل گفت:
– “بی پرسش؛ زندگی سرابِ سوخته ی کورها ست
که عصاکشِ آنان شاهان ابله و منگ اند!
زندگی ات را در هیمه ی فرمان های یک ابله آتش مزن!”

اِسِن. چندم مهر ماه ۱۴۰۲

* آشیل یا آخیلئوس قهرمانی بزرگ در میتولوژی ی یونانی و قهرمان جنگ “تروا ” است. او بزرگ‌ترین جنگاور یونانی و شخصیت اصلی “ایلیاد” اثر “هومر” است.
بزرگ‌ترین پیروزی آشیل در جنگ تروآ، کشتن هکتور شاهزاده ی “تروا” در بیرون دروازه‌های این شهر بود. مرگ آشیل در “منظومه ی ایلیاد” شرح داده نمی‌شود، اما در منابع متعدد دیگر آمده‌است که او در حوالی ی پایانِ جنگِ تروآ، به دستِ “پاریس” با یک تیر کشته شد. در متون افسانه‌ای ی یونانی و اروپایی آمده است: تمام بدن آشیل آسیب‌ناپذیر و رویین بوده به جز پاشنه ی یکی از پاهایش، به این دلیل که وقتی آشیل نوزاد بوده، مادرش، ثتیس که دریاپَری بود، بدن آشیل را در رودخانه “استوکس” فرو برده بود تا نامیرا شود، اما او را از پاشنه ی پا گرفته بود و همین عضو تنها نقطه آسیب‌پذیر بدن آشیل شده بود. اصطلاح “پاشنه ی آشیل” به معنای نقطه ی ضعف است که بر اساس همین افسانه ساخته شده و رواج یافته‌است. “زرد پی آشیل” هم بر مبنای همین افسانه نام‌گذاری شده‌است. در میتولوژی ی ایرانی نیز “چشم اسفندیار” تالی ی میتولوژیک افسانه ی آشیل است. در میتولوژی ی یونانی، آشیل از جانبِ مادرش از نیمه خدایان است و شخصیتِ او با “پرسشگری ی سقراطی” پیوندِ محکمی دارد. در پرسشگری ی سقراطی، پرسش های تحلیلگرانه برای درک نحوه ی اندیشه ورزی اهمیت بسیاری دارد.

 * تصویرِ متن: چین؛ موزه ی “تراکوتا” مجسمه‌های لشکر سفالین، با اندام و اندازه ی واقعی. این مجسمه ها به‌عنوان “پاسداران معبد سلطنتی در چین باستان” مستقر شده‌بودند. آن‌ها به پادشاهی ی “چین شی هوان” تعلق دارند. پیکره ی سفالین سربازان بیش از دوهزار سال پیش به‌همراه شاه به خاک سپرده شدند تا برپایه ی باوری قدیمی، در جهانِ پس از مرگ، نگهبان معبد سلطنتی ی امپراتور باشند و او را از گزند دشمنانش حفظ کنند. 

چاپ کن