وقتی که به سفته بازان میلیاردر اجازه داده شد که پزو آرژانتین را با دلار آمریکا بطور نامحدودی مبادله کنند، که از نرخ بهره بالای پزوی آرژانتین بهره مند شده بودند، دولت آرژانتین بود که باید از بانک های خصوصی (آمریکایی) یا از صندوق بین المللی پول دلار قرض می گرفت و روی آن قرض ها بهره می پرداخت. سفته بازان دلاری را که از تبدیل پزو بدست می آوردند به خارج از کشور می فرستادند و بدهی ناشی از دلار قرض شده به گردن دولت می افتاد
دو اتفاق جالب در ماه اوت اجلاس بریکس در آفریقای جنوبی به وقوع پیوست. چند عضو جدید برای سال ۲۰۲۴ دعوت شدند: آرژانتین، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان سعودی، و امارات متحده عربی. و، به توصیه برزیل، کمیسیونی ایجاد شد که امکان جایگزینی دلار را با یک پول جدید۱ در تجارت بین المللی مطالعه کند. در کوتاه مدت روش استفاده از پول های متقابل میان کشورهای عضو ادامه خواهد داشت، چرا که دلار را نمی توان با عجله جایگزین پول دیگری کرد.
برای رهایی از غل و زنجیر دلار، کشورهای جنوب جهان راه پر مخاطره ای را پیش رو دارند. مسائل عمده، همانطور که اقتصاددانان سیاسی مایکل هودسون و رادیکا دزایی توضیح دادند۲، از قرار ذیل می باشد: کشورهای جنوب جهان بار عظیمی از بدهی های دلاری را به دوش می کشند، و کمپانی های غربی مدعی مالکیت منابع شان هستند. ساختارهای حقوقی بین المللی حامی غرب است، و تصمیم گیری های آن در خدمت کمپانی های آمریکایی و صندوق های کرکس (خریداران ارزان اوراق قرضه کشورهایی که مشکل مالی دارند و فروش مجدد به قیمت اسمی آنها بعد از تمدید زمان سررسید یا با به دادگاه کشیدن کشور ناشر م.) می باشد. شبکه های پنهانی تحت کنترل آمریکا هنوز این توانایی را دارند که به جنگ و کودتا بر علیه کشورهایی که از ضوابط و قوانین غربی (شامل قوانین مالی) سرپیچی می کنند دامن به زنند. در حال حاضر بیشتر کشورهای جهان با این مسائل مواجه هستند.
هنوز، بخش عمده ای از جهان قطبی نشده است. تعداد کمی از کشورها (عمدتا در اروپا) حامیان بی قید و شرط غرب به رهبری آمریکا هستند. در طرف دیگر، فقط تعداد کمی از کشورها (یعنی روسیه، چین، ایران) وقتی که غرب خواسته ای دارد جرات رد قاطعانه آن را دارند.
بقیه کشورها – یعنی آنهایی که آینده اقتصاد جهانی را شکل خواهند داد – در بین این دو گروه قرار دارند. آیا آنها راه گریزی برای فرار از این تله پیدا خواهند کرد؟
بدهی سیاسی شده آرژانتین
حدود ۲۰۰ سال است که آرژانتین اول مقری برای انگلستان، و بعد آمریکا برای تجارب انقیاد بدهی محور بوده است. هر وقت که یک دولت توسعه گرا به قدرت رسید و سعی کرد که کشور را از بحران خارج کند، دولت بعدی دولت دست راستی بود که کشور را دوباره به درون بحران فرو برد.
در میان کشورهایی که در بالا با عنوان “در بین این دو گروه” ذکر شد، آرژانتین نقش ویژه ای دارد. این کشور در لیست دعوت شدگان جدید به بریکس است. اوضاع مالی آرژانتین بهم ریخته است، و نامزد اصلی ریاست جمهوری اش که میلتون فریدمن اقتصاددان برجسته بازار آزاد راهنمای اوست (ایشان به خاطر علاقه اش به فریدمن اسم سگ هایش را هم فریدمن گذاشته است)۳ می خواهد که بخش عمده ای از دولت را تعطیل کرده۴ و دلار آمریکا را تبدیل به پول رسمی آرژانتین کند. مثل بسیاری از سیاستمداران راست در غرب، از برلوسکونی و سارکوزی تا ترامپ و بولسونارو، برند انتخاباتی خاویر میلی با دلقک بازی یا با برنامه های اقتصادی غیر عملی آسیب ندیده اند.
ولی در واقع این برنامه ها غیر عملی هستند. نشریه اکونومیست تذکر می دهد که “میلی قول یک کاهش ۱۵ درصدی از تولید ناخالص داخلی داد که بخش دولتی باید آن را تقبل کند، با توجه به اینکه بخش دولتی ۳۸ درصد تولید ناخالص داخلی را شامل می شود، مسئله اش این است که ۱۵ درصد کاهش را از کجا تامین کند.”
و او نمی داند که “دولت میلی ۴۰ میلیارد دلاری که تیم خودش فکر میکند برای تغییر پول کشور به دلار آمریکا احتیاج دارد از کجا بیاورد. در حال حاضر آرژانتین حتی نمی تواند پولی را که به صندوق بین المللی پول بدهکار است (۴۴ میلیارد دلار) به پردازد. با تمام شدن دلار آمریکا، بانک مرکزی با سرعت در حال مصرف یوانی است که از چین قرض گرفته است… میلی اشاره کرده است که با فروش کمپانی های دولتی و بدهی های دولتی در سرمایه گذاری های فراساحلی سرمایه لازم را برای این کار تهیه می کند. تصور اینکه خریداران زیادی برای آنها وجود داشته باشند مشکل است.”
از سال ۱۸۲۴ سرنوشت آرژانتین با بدهی امپراتوری کنترل شده است، از زمانی که بانک امپراتوری بریتانیا (بارینگز – که لرد کرومر از شیوه های مالی برای تصاحب مصر۵، در میان سایر عملیات برجسته، استفاده کرد.) در شروع کار یک وام یک میلیون پوندی۶ در اختیار کشور تازه استقلال گذاشت. این کار کمتر از ۲۰سال بعد از اینکه بریتانیا نیروهایش را در تلاش ناموفقیت آمیز برای استعمار آرژانتین در آنجا پیاده کرد، انجام شد. آنها در نهایت سلاح مالی را موثرتر یافتند. در سال ۱۸۲۷ اولین نکول (عدم توانایی پرداخت بدهی خارجی) بدهی های خارجی از۹ نکولی که در پیش بود، به وقوع پیوست. آخرین آن در سال ۲۰۲۰ بود (نشریه اکونومیست از دهمین نکول صحبت می کند).
در قرن بیستم، آرژانتین بطور متناوب از دولت های منتخب به دیکتاتوری نظامی در نوسان بود و از دیدگاهای توسعه گرایی به دیدگاه های نئولیبرالی تغییر کرد. در دوران نئولیبرال، آرژانتین مکانی برای نوآوری بود – و تجارب جدید در غارت کشورها ابداع شد. در میان این نوآوری ها آنچه که استبان آلمیرون آن را “دوچرخه مالی” که به خاطر نرخ ثابت ارز به دلار به آن امکان می داد، توصیف کرد:۷
“وقتی که به سفته بازان میلیاردر اجازه داده شد که پزو آرژانتین را با دلار آمریکا بطور نامحدودی مبادله کنند، که از نرخ بهره بالای پزوی آرژانتین بهره مند شده بودند، دولت آرژانتین بود که باید از بانک های خصوصی (آمریکایی) یا از صندوق بین المللی پول دلار قرض می گرفت و روی آن قرض ها بهره می پرداخت. سفته بازان دلاری را که از تبدیل پزو بدست می آوردند به خارج از کشور می فرستادند و بدهی ناشی از دلار قرض شده به گردن دولت می افتاد.”
در سال ۲۰۰۱، آرژانتین بدهی خارجی اش را نتوانست بپردازد۸ و نرخ ثابت ارز به دلار را رها کرد. بعد بدهی ۹.۵ میلیارد دلاری اش را به صندوق بین المللی پول در سال ۲۰۰۵ پرداخت کرده و ۸۴۲ میلیون دلار بهره سالهای متعاقب از آن را صرفه جویی کرد. همچنین تجدید ساختار ۹۲ درصد از بقیه بدهی اش تا سال ۲۰۰۵ را مذاکره کرد.
آلمیرون در تاریخ بدهی آرژانتین۹ توضیح می دهد که بعد از آن چه اتفاقی افتاد: داستان آرژانتین و کرکس های آمریکایی (خریدارانی که اوراق قرضه ارزان کشورهای نیمه ورشکسته بدهکار را می خرند و بعد به قیمت اصلی می فروشند م.). ۸ درصد باقی مانده از بدهی آرژانتین یک مورد پژوهشی از تقلب در ساختار حقوقی بین المللی را عرضه می کند که غارت اقتصاد کشورهای جنوب جهان بوسیله آمریکا را تسهیل می کند. آن ۸ در صد بدهی به صندوق های کرکس بوسیله میلیاردر آمریکایی پال سینگر و دیگران اداره می شد. کرکس ها به دادگاه های آمریکا روی آوردند، همانطور که قابل پیش بینی بود، در سال ۲۰۱۲، دقیقا آنچه را که می خواستند بدست آوردند – یک قاضی آمریکایی حکم داد که آرژانتین باید همه آن بدهی را بپردازد.
رئیس جمهور وقت کریستینا فرناندز د کرشنر حاضر به پرداخت آن نشد، اما انتخابات بعدی موریسیو ماکری را به قدرت رساند. ماکری نسبت بدهی – به – تولید ناخالص داخلی را از ۵۲.۶ درصد به ۹۰.۲ درصد افزایش داد و ناظر بر افزایش فقر از ۳۰ درصد به ۴۰ درصد بود (۴ میلیون نفر وارد محدوده فقر شدند). وقتی که در سال ۲۰۱۹ او از قدرت کنار رفت، آرژانتین یک خروج سرمایه ۷۹.۸ میلیاردی را تجربه کرد – و دوباره قادر به پرداخت بدهی اش نشد و نکول کرد. آلمیرون می نویسد که “ماکری و تیمش در عرض کمتر از دوسال اوضاع مالی نسبتا سالم آرژانتین را ویران کردند.” ماکری دوچرخه مالی را برگرداند:
“ترفند آنها خرید پزو و سود بردن از نرخ بالای بهره روی آن بود، بعد تبدیل آن به دلار و خروج آن از کشور بود. در ضمن، دولت مجبور بود که عملا مقادیر نامحدودی از دلار را در اختیار سفته بازان بگذارد، و برایش فقط پزو باقی ماند.”
در اواخر حکومتش، مارکی یک وام ۵۷ میلیارد دلاری از صندوق بین المللی پول گرفت، بعد آن را به ۴۴ میلیارد دلار کاهش داد، که “فقط در عرض ۱۱ ماه ناپدید شد.”
جانشین او آلبرتو فرناندز سعی کرد که وزارت بهداری را که در طی کووید – ۱۹ از هم پاشیده بود بازسازی کند ولی گرفتار وام ۴۴ میلیارد دلاری بود. از روی ناچاری و به خاطر ایدئولوژی توسعه گرایی، فرناندز در سال ۲۰۲۲ به چین روی آورد، به ابتکار کمربند و جاده۱۰ ملحق شد و درخواست عضویت به بریکس کرد که اخیرا با موفقیت پذیرفته شد. آرژانتین در سال ۲۰۲۴ به بریکس خواهد پیوست. اگرچه، همکاری با چین (و قطر۱۱) تابحال به منزله دریافت وام های بیشتر از چین۱۲ برای پرداخت بدهی هایش به صندوق بین المللی پول بوده است. اما این دقیقا آن نوع از معامله “برد -بردی” نیست که چین با کشورهای جنوب جهان در سرمایه گذاری در زیرساخت ها و معاملات تجاری در حول و حوش منابع طبیعی در پی آن بوده است.
اگر میلی به ریاست جمهوری آرژانتین انتخاب شود، انتظار می رود که از بریکس کنار بکشد. اگر او آرژانتین را در بریکس نگهدارد، با استفاده از نبوغ مالی خودش (و سگ هایش) نه تنها تخلیه منابع مالی آرژانتین را بوسیله آمریکا تسهیل می کند، بلکه جیب چین (و شاید دیگر وام دهندگان اضطراری) را هم خالی خواهد کرد.
آرژانتین هر چه که بیشتر در بدهی غرق می شود، جناح راست سعی می کند که کشور را به عمقی فرو ببرد که هرگز قادر به بیرون آمدن از آن نباشد. وقتی که به قدرت برسد، نجواگر سگ میلی قول داده است که رکورد تخریب ماکری را بشکند.
دردسرهای پاکستان: متحد آمریکا و متحد چین
مثل آرژانتین، پاکستان برای چندین قرن بوسیله رژیم های امپراتوری بدهی – اول بوسیله بریتانیا، بعد آمریکا – کنترل شده است. آنچه که امروز پاکستان نامیده می شود در گذشته بخشی از ایالات ثروتمند هند بریتانیا بود. هر پادشاهی را که کمپانی هند شرقی بریتانیا بزیر چکمه هایش برد غرق در بدهی کرد، و این مکانیزم اصلی (روش های دیگری هم بودند) بریتانیا برای خارج کردن ۴۵ تریلیون دلار از شبه قاره هند بود۱۳. بعدا بریتانیا قبل از تحویل آن شبه قاره را به دوبخش هند و پاکستان تقسیم کرد. امروز هندوستان نقش مبهمی در بریکس بازی می کند، در حالی که دولت پسا کودتای پاکستان برای کنترل کشور به خشونت شدید متوسل شده است.
همچنین مثل آرژانتین، پاکستان جایی است که بریکس و صندوق بین المللی پول حضور سنگین اقتصادی دارند. در ماه آوریل، حدود یک ماه بعد از برکناری نخست وزیر پاکستان، عمران خان، موسسه صلح آمریکا گزارش داد۱۴ که پاکستان مواجه با بحران اقتصادی “وجودی” است. با تقسیم بدهی پاکستان به سه نوع (چند جانبه، خصوصی، و چینی)، موسسه صلح آمریکا جزییات آن و اینکه به چه کسانی بدهکار بود ارائه کرد:
“از دسامبر۲۰۲۲، کل بدهی ها و تعهدات مالی خارجی پاکستان ۱۲۶.۳ میلیارد دلار است. نزدیک به ۷۷ درصد این بدهی، بالغ بر ۹۷.۵ میلیارد دلار بدهی دولت پاکستان به طلبکاران گوناگون است؛ علاوه بر آن ۷.۹ میلیارد دلار دیگر را شرکت های دولتی که تحت کنترل دولت هستند به طلبکاران چند جانبه بدهکارند.”
جزییات بدهی چند جانبه ۴۵ میلیارد دلاری پاکستان از قرار ذیل است: بانک جهانی (۱۸ میلیارد دلار)، بانک توسعه آسیایی (۱۵ میلیارد دلار)، و صندوق بین المللی پول (۷.۶ میلیارد دلار)، مقادیر کمتری به بانک توسعه اسلامی و بانک سرمایه گذاری زیربنایی آسیا. همچنین ۸.۵ میلیارد دلار به طلبکاران عمده در کشورهای ژاپن، آلمان، فرانسه، و آمریکا بدهکار است.
بدهی خصوصی پاکستان عمدتا به یورو بوندس (اوراق قرضه یورو) و سوکوک بوندس۱۵ بالغ بر ۷.۸میلیارد دلار بود. همچنین وام های تجاری خارجی بالغ بر حدود ۷ میلیارد دلار بود که احتمالا تا پایان سال مالی به ۹ میلیارد دلار خواهد رسید.
در آخر، موسسه صلح آمریکا “بدهی چینی” را به مبلغ ۲۷ میلیارد دلار در گروه جداگانه ای گذاشت:
“این شامل حدود ۱۰ میلیارد دلار از بدهی دوجانبه و ۶.۲ میلیارد دلار بدهی که دولت چین در اختیار شرکت های بخش دولتی گذاشته است، و حدود ۷ میلیارد دلار وام های تجاری چینی می باشد. بعلاوه، سازمان “مدیریت ارز کشور” چین معادل ۴ میلیارد دلار سپرده خارجی در اختیار بانک مرکزی پاکستان گذاشته است.
با تولید ناخالص داخلی ۳۷۶ میلیارد دلار و قرض ۱۲۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی ۳۴ درصدی به مراتب بهتر از آرژانتین حتی قبل از فاجعه ماکری است. با این وجود، طلبکاران غربی پاکستان آن را به عنوان یک وضعیت غیرممکن ارائه دادند و البته تورم در واقع برای مردم هم دردسر آفرین بوده است.
بودجه ۲۰۲۳- ۲۰۲۲ دولت۱۶ درآمدها را ۲۴ میلیارد دلار و هزینه ها را ۳۳ میلیارد دلار برآورد کرده است. پرداخت بدهی ها، که در اینجا در نظر گرفته نشده است، به نظر می رسد که بیشتر از درآمد دولت باشد (حدود ۲۵ میلیارد دلار).
بدهی چین را با توجه به سوابق تاریخی می توان برنامه ریزی مجدد کرد۱۷ – اما فقط ۳۰ درصد از کل بدهی ها را شامل می شود. اما بقیه اش چه می شود؟ طی چندین دهه، دولت های توسعه گرا وقتی که در قدرت بودند تلاش کرده اند که با استفاده از رشد اقتصادی و افزایش مالیات و بنیان های صادراتی بدهی را کاهش دهند، اما پیش بینی رشد پاکستان به نظر خوب نمی آید۱۸. همچنین، در طولانی مدت، همانطور که در کتاب ۲۰۲۰ جواد سید و یون – شیانگ ابتکار کمربند و جاده در در زمینه جهانی جلد ۲: دالان اقتصادی چین و پاکستان و مفاهیم آن برای بیزینس (کسب وکار) به آن اشاره شده است، دالان اقتصادی چین و پاکستان توسعه زنجیره های ارزش چین و زیرساخت ها را به عنوان فرایندی از توسعه اقتصادی برای هر دو کشور می بیند.
اما در کوتاه مدت چه خواهد شد؟ پاکستان سعی کرد که خلاقیت نشان دهد: عمران خان، نخست وزیر پاکستان، به توافقی در مورد انرژی و گندم با روسیه رسیده بودند – دو قلم از مهمترین و تورم زا ترین اقلام در سبد – که او برکنار شد. دولت پسا کودتای پاکستان برای اینکه با آمریکا به خاطر تجارت خارج از معاملات دلاری با کشورهای تحت تحریم به دردسر نیفتد، از معامله با روسیه فاصله گرفت. پاکستان همان کاری را کرد که چین قبل از دیدار نیکسون۱۹ انجام می داد و آن معامله تهاتری۲۰ بود. اما طلبکاران غربی هنوز آنجا هستند و خواهان پرداخت به دلار آمریکا هستند. آمریکا ابزار متعددی برای ملزم کردن پاکستان به پرداخت بدهی هایش را دارد. این را می تواند با کاهش دادن رتبه اعتباری پاکستان۲۱ یا با دیده بانی و تنبیه پاکستان به عنوان حامی مالی تروریسم از طریق اف ا تی اف۲۲ (گروه ویژه اقدام مالی) انجام دهد.
چگونه وضعیت اینقدر وخیم شد؟ امور مالی پاکستان، شامل بدهی هایش به آمریکا، در وب روابط پنهانی دو کشور و دخالت های هردو در افغانستان از دهه ۱۹۷۰ گره خورده است. یقینا، آمریکا و پاکستان در کار تجارت۲۳ پنبه و منسوجات، فولاد و ماشین آلات هستند، اما محور مرکزی روابط اقتصادی آنها نظامی است. مردم افغانستان متحمل بیشترین سختی ها شدند۲۴، نیکولاس جی.اس. دیویس، نویسنده، شمار کشته شدگان را ۸۷۵۰۰۰ تخمین زده است، اما پاکستان هم متحمل سختی شد۲۵. مداخله پاکستان در افغانستان و عملیات آمریکا در نواحی روستایی پاکستان هزینه اش برای پاکستان۲۶ ۱۵۰ میلیارد دلار و مرگ ۷۰۰۰۰ نفر بر طبق سفیر پاکستان در آمریکا ومرگ ۳۲۵۰۰۰ بر طبق دیویس بود.
پولی که آمریکا برای اشغال افغانستان خرج کرد عظیم و احتمالا غیر قابل شمارش است. گزارش رسمی فقط ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه پیمانکارهای نظامی۲۷ را ارائه می دهد. مقاله نویس کاواجا اکبر(وقتی که برخی از محافل در آمریکا پاکستان را مقصر شکست آمریکا در افغانستان دانستند م.) کنایه زد۲۸ که اگر پاکستان پول دریافتی بابت کمک نظامی را به طالبان می داد، فقط یک قسمت کوچکی از آن پولی بود که آمریکا در آنجا خرج می کرد:
“یک تریلیون دلاری که آمریکا در همان زمان خرج کرد قادر به خنثی کردن ۳۰ میلیارد دلاری که به پاکستان داده شد نبود.”
وقتی که عمران خان به حمایت آمریکا در افغانستان پایان داد، شروعی بود برای پایان دوران اشغال افغانستان: لجستیک (تدارکات) آمریکا برای جنگ آمریکا در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ همگی از طریق پاکستان انجام گرفت. یک مقاله نیویورک تایمز که کمی بعد از به قدرت رسیدن طالبان منتشر شد، اشاره کرد که “بنادر و فرودگاه های پاکستان نقاط اصلی ورود خطوط تدارکات برای نیازهای ارتش آمریکا در افغانستان بودند.” تدارکات آمریکا در افغانستان یک موضوع احساسی بود و روابط آمریکا – پاکستان به خاطر آن چندین بار فرو ریخت.
طارق علی در سال ۲۰۰۸ در کتابش (دوئل) در مورد یکی از آن موارد نوشت:
“کشور گرفتار بحران غذا و برق است. تورم در حال رسیدن به ۱۵ درصد میباشد… قیمت گاز (که در خیلی از خانواده ها برای پختن بکار می رود) ۳۰ در صد بالا رفته است… از نوامبر ۲۰۰۷. غذا و قیمت کالاها در همه جهان در حال افزایش است، اما پاکستان مسئله دیگری هم دارد: مقدار زیادی گندم برای تغذیه ارتش ناتو به افغانستان قاچاق می شود. بر طبق نظرسنجی اخیر، ۸۶ درصد… پاکستانی ها بطور فزاینده ای با مشکل خرید آرد مواجه هستند، که دولت را مقصر می دانند. در صد محبوبیت رئیس جمهور وقت پاکستان آصف علی زرداری به ۱۳ درصد رسیده است.”
وقتی که در مورد اقتصاد قاچاق بین افغانستان و پاکستان صحبتی می شود باید تریاک را هم مطرح کرد. تریاک به معنای واقعی کلمه ثروت بیشمار، شاید ۲ میلیارد دلار۲۹، شاید هم بیشتر، برای سازمانهای مخفی پاکستان و آمریکا، سازمان های جنایی، و موسسات مالی بود که طالبان به آن خاتمه داد.۳۰
وقتی که آمریکا بعد از به قدرت رسیدن طالبان ۷ میلیارد دلار۳۱ ذخایر افغانستان را دزدید، به پاکستان هم عنوان شریک اصلی تجاری اش لطمه زد.۳۲
در طی چندین دهه جنگ های افغانستان، آمریکا و پاکستان پرونده هایی پر از اهرم های پنهانی روی یکدیگر بوجود آوردند – این پرونده ها به قدری دامنه دار بودند که بعد از حمله به افغانستان در سال ۲۰۰۱، آمریکا مطمئن شد۳۳ که پاکستان مهمترین عاملان خود (داوطلبان خارجی طرفدار طالبان) را از آنجا خارج کند. این عملیات بعدا به وسیله آمریکا “حمل و نقل هوایی شیطان” نامیده شد.The Pakistani air
می توان آن را به این شکل خلاصه کرد: در طی جنگ آمریکا در افغانستان، پاکستان یک صورتحساب هزینه پنهانی عظیم، لیست عظیمی از کشته شدگان، و یک اقتصاد پنهان که به اقتصاد رسمی آسیب می رساند را برپا کرد.
بعد از به قدرت رسیدن طالبان و برکناری عمران خان، آمریکا وب روابط پنهانی اش را با پاکستان از سر گرفت – اینبار در مورد افغانستان نیست، بلکه اوکراین است. به گفته اینترسپت، مذاکرات پسا کودتای پاکستان با صندوق بین المللی پول با یک موافقتنامه محرمانه هموار شد۳۴ که در آن پاکستان برای آمریکا مهمات تولید می کند – بعدا آن مهمات را آمریکا برای جنگ با روسیه به اوکراین می فرستد. احتیاجی به بیان این مطلب نیست که اگر معامله گندم – انرژی عمران خان با روسها به مرحله عمل در آمده بود احتمالا پاکستان مهمات را برای طرف اوکراینی نمی فرستاد.
موارد دیگر
مابین آرژانتین و پاکستان، بسیاری از معضلات جهانی مربوط به تسلط دلار و جهان پسا دلاری قرار دارد. اما یک گشت سریع کشورهای دیگر دینامیک های دیگری را بروز می دهد. صندوق بین المللی پول از مصر (کشور دیگری که به بریکس دعوت شده است) می خواهد که ارزش پول خود را کاهش دهد؛ رئیس جمهور مصر، که ده سال پیش با کودتا به قدرت رسید، مذاکرات را کش میدهد.۳۵ دور نگهداشتن مصر از یک وضعیت انقلابی روشی است که آمریکا برای اسرائیل امنیت فراهم می کند، بنابراین باید انتظار داشت که آن مذاکرات همینطور ادامه داشته باشد. در لبنان، استراتژی صندوق بین المللی پول متفاوت است – نگهداری لبنان در یک وضعیت فروپاشی مالی۳۶ قسمت دیگری از استراتژی آمریکا/اسرائیل است، همچنین با آرژانتین، هدف بحران پایان ناپذیر مالی می باشد. تاکنون، ماموریت با موفقیت انجام شده است. از قرن نوزدهم، تونس با تمهیدات بدهی نئولیبرالی غارت شده است. این روند بی وقفه ادامه دارد.۳۷ سونامی که سریلانکا را در سال ۲۰۰۴ ویران کرده بود، از آن مقطع آن را دریافت کننده وام غارتگرانه به رهبری صندوق بین المللی پول۳۸ کرد. اگرچه فقط ۱۰ درصد از این بدهی به چین تعلق دارد، در غرب سریلانکا را کشوری خطاب می کنند که در یک “تله بدهی چین” گیر افتاده است. در واقع، از آنجا که بخش بسیار کوچکی از بدهی اش از چین است، سریلانکا بطور منطقی مستقیما در یک تله غربی گرفتار است که برای بیرون آمدن از آن با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.
چند مورد نهایی برای خاتمه مطلب: در کنیا، صندوق بین المللی پول فشار زیادی۳۹ وارد می کند برای اینکه مردم کنیا مواجه با سختی های بیشتری از طریق مالیات های بیشتر و مخارج کمتر (تدابیر ریاضتی عادی) به شوند. مقامات کنیا در اوایل سال جاری اعلام کردند که آنها زمانبندی مجدد یا بازسازی نخواهند کرد.۴۰ کنیا همچنین یکی از سایت های اصلی (پرچمدار) پروژه های چین – آفریقاست۴۱، مومباسا – نایروبی راه آهن گیج استاندارد (SGR) در کنار زیرساخت های دیگر است. از طرف دیگر، پایگاه نظامی ستاد فرماندهی آفریقا آمریکا۴۲ (AFRICOM) هم در مومباسا قرار دارد. شانسی که زامبیا دارد این است که ۴.۱ میلیارد از ۶.۳ میلیارد دلار را به چین بدهکار است و در ژوئن بازسازی شد.۴۳ بطور طبیعی، صندوق بین المللی پول ادعای پیروزی برای انعطاف پذیری و دوراندیشی خود کرد، مدعی شد که موافقتنامه “به زامبیا کمک کرد که آن را در مسیر رشد اقتصادی پایدار و کاهش فقر بگذارد.” رئیس جمهور فرانسه امانوئل ماکرون همچنین به خاطر “دستاورد تاریخی” خود را در آن سهیم دانست: “ما [در حال آماده باش] باقی میمانیم …اطمینان حاصل کنیم که کشورهایی که در تله بدهی هستند از واکنش چند جانبه بهره مند شوند،” او توییت کرد.
در همه این موارد، آمریکا و صندوق بین المللی پول مراقب هستند که وقتی که از موقعیت قوی تری برخوردارند فشار وارد کنند. وقتی که چین سهم بزرگتری از بدهی را در اختیار دارد یا می تواند آلترناتیو (جایگزین) بهتری ارائه دهد، صندوق بین المللی پول به نظر می رسد که با تکبر کمتری با بدهکارانش رفتار می کند. همچنین صندوق بین المللی پول باید آهسته تر گام بردارد: آنها دیگر بدون رقیب نیستند، و با وجود آلترناتیو سختگیری در مذاکرات منجر به نکول خواهد شد – شاید آخرین نکول صندوق بین المللی پول.
بطور خلاصه: دلار زدایی مسیری مملو از چالش هاست. بیشتر کشورها بزرگترین اقتصاد جهان (چین) یا رقیب نظامی آمریکا (روسیه) نیستند. تعداد معدودی از کشور ها متعلق به گروه ایران، ونزوئلا، کوبا، افغانستان، و کره شمالی هستند – آمریکا هرچه که در توان داشته است به سویشان پرتاب کرده است و جای دیگری به جز اینکه بالا بروند برایشان وجود ندارد.
بیشتر کشورها مثل آرژانتین و پاکستان، در میان رنج و مخاطرات اقتصادی، و تصمیمات سخت بسر می برند. رها شدن از یوغ غرب دردناک خواهد بود، اما دیگر به نظر نمی رسد که غیرممکن باشد.
منبع: https://mronline.org/2023/09/30/the-perilous-path-from-western-domination-to-de-dollarisation/#
Notes
https://www.youtube.com/watch?v=vKVjpKCFd28
https://www.economist.com/finance-and-economics/2023/09/07/argentina-needs-to-default-not-dollarise
https://twitter.com/i/status/1703066383867936792
https://archive.org/details/egyptsruinfinanc00rotsuoft
https://geopoliticaleconomy.com/2022/12/18/argentina-neocolonial-debt-history/
https://geopoliticaleconomy.com/2022/12/18/argentina-neocolonial-debt-history/
https://www.scielo.br/j/ecoa/a/tzCCbDM9fDP3rB7jRmcPM9v/?format=html&lang=en&stop=next
https://geopoliticaleconomy.com/2022/12/18/argentina-neocolonial-debt-history/
https://thediplomat.com/2022/02/argentina-joins-chinas-belt-and-road/
https://en.mercopress.com/2023/08/05/argentina-pays-the-imf-with-loan-from-qatar
https://www.reuters.com/world/americas/argentina-could-again-use-yuan-evade-imf-default-2023-07-26/
https://www.aljazeera.com/opinions/2018/12/19/how-britain-stole-45-trillion-from-india/
https://www.investopedia.com/terms/s/sukuk.asp
https://www.reuters.com/markets/asia/pakistan-unveils-202223-budget-aims-5-growth-2022-06-10/
https://thediplomat.com/2023/05/pakistans-economic-crisis-what-went-wrong/
https://www.reuters.com/markets/asia/pakistan-slashes-provisional-gdp-growth-029-2022-23-2023-05-25/
https://justinpodur.substack.com/p/the-last-time-the-us-tried-to-destroy
https://thediplomat.com/2023/06/pakistan-turns-to-barter-trade-with-russia-iran-and-afghanistan/
https://www.nasdaq.com/articles/sp-global-lowers-pakistans-long-term-sovereign-credit-rating
https://www.fatf-gafi.org/en/countries/detail/Pakistan.html
https://ustr.gov/countries-regions/south-central-asia/pakistan
https://www.codepink.org/counting_the_dead_through_the_fog_of_war_in_afghanistan
https://www.npr.org/2021/07/16/1016776127/how-the-u-s-withdrawal-from-afghanistan-affects-pakistan
https://thediplomat.com/2021/09/the-us-cant-blame-pakistan-for-its-failure-in-afghanistan/
https://www.bbc.com/news/world-asia-65787391
https://www.bbc.com/news/world-asia-65787391
https://www.lloydsbanktrade.com/en/market-potential/afghanistan/trade-profile
https://www.nbcnews.com/id/wbna3340165
https://theintercept.com/2023/09/17/pakistan-ukraine-arms-imf/
https://nawaat.org/2023/06/21/cest-a-la-banque-centrale-de-tunisie-de-financer-le-tresor-public/
https://www.cfr.org/blog/belt-and-road-kenya-covid-19-sparks-reckoning-debt-and-dissatisfaction
https://theintercept.com/2020/02/27/africa-us-military-bases-africom/
https://www.reuters.com/world/africa/zambia-seals-63-billion-debt-restructuring-deal-2023-06-22/
جاستین پادر یک نویسنده در تورنتو و نویسنده عضو Globetrotter است. او را در podur.org و Twitter @justinpodur می توانید پیدا کنید. او دانشیار دپارتمان تغییرات شهری و محیطی در دانشگاه یورک، تورنتو است.
