تحریم ها – چه کسی بهای آن را می پردازد؟

تحریم ها می توانند جایگزینی صلح آمیز به نظر برسند. اما آنها به گونه ای طراحی شده اند که مردم عادی رنج ببرند و خطر تشدید بیشتری را نیز در پی داشته باشند

تحریم ها به کسانی که در روسیه در برابر جنگ مقاومت می کنند آسیب می زند.

تحریم‌های اقتصادی، به دور از اینکه راهی مسالمت‌آمیزتر برای حل و فصل اختلافات بین دولت‌ها باشد، یک عمل جنگی است، فقط نام آن را ندارد. هر کسی که شک دارد باید به سخنان برونو لومر وزیر دارایی فرانسه با دقت گوش دهد.

او هفته گذشته در مورد اقدام غرب علیه روسیه برای تهاجم این کشور به اوکراین گفت که کشورش «جنگ کامل اقتصادی و مالی علیه روسیه به راه انداخته است. ما باعث فروپاشی اقتصاد روسیه خواهیم شد.»

لحظه ای در این باره فکر کنید! روسیه کشوری با جمعیتی حدود ۱۵۰ میلیون نفر است. اگر اقتصاد آن به همان شکلی که لومر امیدوار است سقوط کند، منجر به فروپاشی فاجعه‌بار جامعه می‌شود.

پول بی ارزش می شود، در شهرها و روستاها به سرعت غذا تمام می‌شود و در بحبوحه همه‌گیری، خدمات بهداشتی از بین می‌رود.  دوستان و همسایگان در هراس از این وضعیت و برای زنده ماندن مجبور می شوند به یکدیگر حمله کنند.

هیچ کس نمی تواند پیش بینی کند که چه چیزی از هرج و مرج یک کشور کاملاً ور شکسته بیرون می آید. اما این روند ممکن است از قبل شروع شده باشد.

ایالات متحده و اتحادیه اروپا امکانات روسیه را برای تجارت با ارزهای خارجی مانند دلار، پوند و یورو قطع کرده اند. دارایی های بسیاری از بانک های روسیه را مسدود کرده اند. آنها همچنین روسیه را از سیستم سوئیفت که به بانک‌ها اجازه می‌دهد اطلاعات را در سطح جهانی انتقال دهند، منع کرده‌اند.

این بدان معناست که روسیه برای خرید یا فروش هر کالایی در بازار آزاد با مشکل مواجه خواهد شد.

اما این اقدام علیه بانک مرکزی روسیه است که بالقوه ویرانگرترین است. غرب تمامی دارایی های روسیه را که در موسسات رسمی خارج از کشور نگهداری می شود مسدود کرده است. این بدان معناست که حدود نیمی از کل ذخایر مالی کشور قفل شده است.

در مواقع عادی بانک های مرکزی از این ذخایر برای کاهش نوسانات روزانه ارزش پول خود و به عنوان وثیقه برای استقراض استفاده می کنند. معماران تحریم‌ها امیدوارند که توقف این کارکردها باعث ورشکستگی پول روسیه، روبل و ورشکستگی دولت روسیه شود.

آنها حساب می کنند که مردم روسیه نگران خواهند شد که نمی توانند روبل خود را با دلار یا پوند مبادله کنند، زیرا بانک ها نمی توانند به ارز خارجی دسترسی پیدا کنند و به این صورت اعتماد خود را به پول خود از دست می دهند.

اگر روبل سقوط کند، تورم شدید و رکود شدیدی را به همراه خواهد داشت. همچنین می تواند منجر به فرار سرمایه از بانک ها شود. صف های طولانی مردم در برابر دستگاه های دریافت پول نقد روسی به تقلای وحشتناکی برای دسترسی به آنچه از پس انداز آنها باقی مانده تبدیل می شود.

برای جلوگیری از سقوط روبل، دولت اکنون مجبور است از ذخایر باقیمانده خود برای خرید ارز در بازارهای بین المللی استفاده کند. و هفته گذشته نرخ بهره را یک شبه از ۹.۵ درصد به بیش از ۲۰ درصد افزایش داد، به این امید که حفظ روبل سودآور باشد.

تحریم ها حرکتی است که برای ضربه زدن به مردم عادی طراحی شده است، به این امید که پوتین را مسئول چنین فاجعه ای معرفی کنند. افزایش شدید هزینه در یک فروشگاه مواد غذایی برای یک سیاستمدار یا الیگارش روسی هیچ معنایی ندارد، اما به این معنی است که کارگران مجبور به حذف وعده‌های غذایی خواهند شد.

اما اگر روبل سقوط کند چه کسی می تواند پیش بینی کند مردم چکار خواهند کرد؟

این احتمال وجود دارد که یک فروپاشی اقتصادی باعث شود مردم خشم خود را متوجه پوتین و رژیم او کنند. اما این امکان نیز وجود دارد که تحریم ها به عنوان یک حمله از سوی غرب تلقی شود و باعث شود مردم در اطراف پرچم روسیه تجمع کنند و به طولانی شدن حکومت پوتین کمک کنند.

در هر صورت فشار بر طبقه حاکم روسیه برای پاسخ به غرب بسیار زیاد خواهد بود. و این می تواند به معنای تشدید تنش نظامی در اوکراین و فراتر از آن باشد. حتی اگر اقتصاد روسیه ویران شود، رژیم می تواند به یک چیز تکیه کند – قدرت نظامی عظیم و زرادخانه هسته ای آن.

پوتین که در گوشه ای به دام افتاده است ممکن است تصمیم بگیرد که حمله کند.

کسانی که امیدوارند تحریم ها جایگزینی کمتر خونین برای مداخله نظامی ناتو در جنگ اوکراین ارائه دهد، دچار توهم شده اند. آنها فقط راه دیگری برای یک درگیری مرگبار هستند.

چگونه فقیرترین افراد جهان رنج خواهند برد؟

تحریم‌ها عمدتاً مردم عادی روسیه را هدف قرار می‌دهند، اما بر مردم سراسر جهان نیز تأثیر خواهند گذاشت.

قیمت کالاها، از جمله مواد خام و مواد غذایی، در بازارهای مالی جهانی این هفته در واکنش به سرکوب اقتصاد روسیه افزایش یافت. شاخص GSCI این گونه کالاها ۱۸ درصد جهش کرد و در مسیر شدیدترین افزایش خود از سال ۱۹۷۰ قرار دارد.

قیمت سوخت شاهد بیشترین افزایش ها بوده است. این بدان معناست که قبوض پرداختی خانواده ها در همه جا باز هم بیشتر خواهد شد و تورم بخش بزرگتری از دستمزد ما را خواهد بلعید.

روسیه تامین کننده مهم نفت، گاز و زغال سنگ است. تحریم های غرب برای ادامه ی معاملات با روسیه طوری طراحی شده اند تا عرضه گاز در اروپا کمتر تحت تأثیر قرار گیرد. اما اکنون بسیاری از واردکنندگان با این توقع که ممکن است فروش مواد سوختی روسیه با مشکل مواجه شود، دچار «خودتحریمی» شده و از سوخت روسیه اجتناب می کنند. این باعث می شود که قیمت سوخت ابه دست آمده از سایر کشورها افزایش یابد.

تحریم ها، قیمت مواد غذایی را نیز بالا می برد. قیمت گندم در این ماه تقریباً ۴۰ درصد افزایش یافته است. روسیه و اوکراین تقریباً یک سوم صادرات جهانی گندم را تشکیل می دهند. کشورهای خاورمیانه، شمال آفریقا و آسیا به شدت تحت تأثیر کمبود گندم قرار خواهند گرفت – و فقرایی که گندم غذای اصلی آن هاست بدون شک بیشترین آسیب را خواهند دید.

آخرین باری که گندم با چنین وضعیتی روبرو شد، بهار عربی پیش آمد. رئیس یک شرکت سرمایه گذاری بزرگ گفت: وقتی مردم نان خود را دریافت نمی کنند، بسیار عصبانی می شوند.

تفاوت تحریم آنها با ما

تحریم های اقتصادی مدت هاست که یک سلاح انتخابی امپریالیستی بوده است .

شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۰ پس از تهاجم عراق به کویت، تقریباً یک تحریم کامل مالی و تجاری را علیه عراق اعمال کرد. اعضای شورا بر ادامه تحریم ها برای سال ها پس از تهاجم تا سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ اصرار کردند.

در آن زمان عراق از نظر اقتصادی ویران شد. سوءتغذیه و بیماری در کشوری که جزو پیشرفته ترین کشورهای خاورمیانه بو، گسترش یافت.

دنیس هالیدی، هماهنگ کننده کمک های بشردوستانه سازمان ملل متحد در بغداد، در سال ۱۹۹۸ پس از ۳۴ سال فعالیت از سمت خود استعفا داد. او گفت: “من نمی خواهم برنامه ای را اجرا کنم که تعریف نسل کشی را در ذهن می آورد.”

غرب خوشحال است که تحریم ها را علیه هر رژیمی که با آن مخالفت می کند، از جمله ایران و ونزوئلا، اجرا می کند. اما زمانی که رژیم های مورد نظر متحدان آنها هستند، از تحریم ها خبر نیست.

در دهه ۱۹۸۰ سیاه پوستان آفریقای جنوبی تحت یوغ آپارتاید از جهان خواستند تا حکومت اقلیت سفیدپوست را تحریم کند. آنها گفتند که آپارتاید قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند و تجارت بین‌المللی با این کشور به ادامه حیات اقتصادی آن منجر می شود. بانک‌ها و شرکت‌های معدنی غربی از جمله شرکت هایی بودند که از این ظلم و ستم رونق گرفتند.

سیاه پوستان آفریقای جنوبی به خوبی درک می کردند که با آسیب رساندن به اقتصاد، تحریم ها به آنها نیز ضربه می زند. اما آنها تصمیم گرفتند که این یک بهای ضروری است که باید بپردازند. اما رهبران جهان، از جمله رونالد ریگان در ایالات متحده و مارگارت تاچر در بریتانیا، از انجام اقداماتی که سود سرمایه داران را محدود کند، خودداری کردند. تاچر گفت تحریم ها جنایت علیه تجارت آزاد است.

هنگامی که چپ از تحریم ها دفاع می کند – از جمله در مورد رژیم آپارتاید در اسرائیل – از خواسته های مردم ستمدیده شروع می کند و تلاش می کند چنین تحریم هایی در چارچوب جهان تقسیم شده توسط قدرت های رقیب قرار گیرد.

وقتی لیبرال ها و غرب خواستار تحریم هستند، از نیازهای امپریالیسم شروع می کنند.

تحریم هایی که آنها علیه روسیه به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین اعمال می کنند برای کمک به مردم عادی منطقه طراحی نشده است. چرا آن ها تحریم هایی را اعمال می کنند که به مردم عادی روسیه که با ولادیمیر پوتین و جنگ او مخالف هستند، ضربه بزند؟

این تحریم ها برای نشان دادن قدرت غرب طراحی شده است. این پیامی به جهان است که می گوید، اگر جرأت کنید از آمریکا سرپیچی کنید، به سرنوشت روسیه دچار خواهید شد.

دلایل خوبی وجود دارد که چرا کارگران سایر کشورها باید از کمک اقتصادی به دولت روسیه، زمانی که این کشور مشغول تبدیل اوکراین به یک زمین بایر سوخته است. اما این خطر وجود دارد که خشم علیه امپریالیسم روسیه به بیگانه هراسی آشکار ضد روسی تبدیل شود.

تعطیلی یک تولیدی در دریاچه سوان در هفته گذشته به این دلیل که این شرکت برای مثال کلمه “روسی” را در نام خود دارد، چیزی جز تعصب نیست. همچنین تلاش هایی برای جلوگیری از اجرای موسیقی توسط آهنگسازان روسی قرن ۱۹ و ۲۰ و مطالعه ادبیات کلاسیک روسیه صورت گرفت که نشانه های این بیگانه هراسی آشکار ضدروسی بود.

مردم عادی در روسیه دشمن نیستند – روسا و سیاستمداران دشمن هستند. اشتباه گرفتن این دو تنها مقاومت در برابر جنگ رئیس جمهور پوتین را تضعیف خواهد کرد.

* این مقاله از سایت «حزب کارگران سوسیالیست روسیه» برای اخبار روز ترجمه شده است.